Propaganda e zezë
Propaganda e zezë është një formë propagande që synon të krijojë përshtypjen se është krijuar nga ata që supozohet të diskreditojë. Propaganda e zezë është në kontrast me propagandën gri, e cila nuk identifikon burimin e saj, si dhe propagandën e bardhë, e cila nuk e maskon aspak origjinën e saj. Zakonisht përdoret për të fyer ose vënë në siklet armikun përmes keqinterpretimit.
Karakteristika kryesore e propagandës së zezë është se audienca nuk është e vetëdijshme se dikush po ndikon tek ata dhe nuk ndjen se po shtyhet në një drejtim të caktuar. Propaganda e zezë pretendon se buron nga një burim tjetër nga burimi i vërtetë. Kjo lloj propagande shoqërohet me operacione të fshehta psikologjike. Ndonjëherë burimi fshihet ose i besohet një autoriteti të rremë dhe përhap gënjeshtra, trillime dhe mashtrime. Propaganda e zezë është "gënjeshtra e madhe", duke përfshirë të gjitha llojet e mashtrimeve krijuese. Propaganda e zezë mbështetet në gatishmërinë e marrësit për të pranuar besueshmërinë e burimit. Nëse krijuesit ose dërguesit e mesazhit të propagandës së zezë nuk e kuptojnë në mënyrë adekuate audiencën e tyre të synuar, mesazhi mund të keqkuptohet, të duket i dyshimtë ose të dështojë krejtësisht.
Qeveritë bëjnë propagandë të zezë për disa arsye. Duke maskuar përfshirjen e tyre të drejtpërdrejtë, një qeveri mund të ketë më shumë gjasa të ketë sukses në bindjen e një audiencë të synuar përndryshe jobesimtare. Ka edhe arsye diplomatike pas përdorimit të propagandës së zezë. Propaganda e zezë është e nevojshme për të errësuar përfshirjen e një qeverie në aktivitete që mund të jenë të dëmshme për politikat e saj të jashtme.