Rëndësia
Rëndësia është një veti e njësive që kanë rëndësi ose bëjnë një ndryshim. Për shembull, Lufta e Dytë Botërore ishte një ngjarje e rëndësishme dhe Albert Ajnshtajni ishte një person i rëndësishëm për shkak të mënyrës se si ata ndikuan në botë. Ka mosmarrëveshje në literaturën akademike se çfarë lloj ndryshimi kërkohet. Sipas pikëpamjes së ndikimit shkakësor, diçka është e rëndësishme nëse ka një ndikim të madh shkakor në botë. Kjo pikëpamje hidhet poshtë nga teoricienë të ndryshëm, të cilët këmbëngulin se kërkohet një aspekt shtesë: se ndikimi në fjalë bën një ndryshim në vlerë. Kjo shpesh kuptohet nga pikëpamja se si gjëja e rëndësishme ndikon në mirëqenien e njerëzve. Pra, në këtë këndvështrim, Lufta e Dytë Botërore ishte e rëndësishme, jo vetëm sepse solli shumë ndryshime të gjera, por sepse këto ndryshime patën ndikime të rënda negative në mirëqenien e njerëzve të përfshirë. Dallimi në fjalë zakonisht kuptohet në mënyrë kundërfaktuale si kontrasti midis asaj se si është bota dhe si do të kishte qenë bota pa ekzistencën e entitetit të rëndësishëm. Shpesh argumentohet se pretendimet e rëndësisë varen nga konteksti ose domeni. Kjo do të thotë që ata ose në mënyrë eksplicite ose të nënkuptuar supozojnë një fushë të caktuar në lidhje me të cilën diçka ka rëndësi. Për shembull, studimi për një provim është i rëndësishëm në kontekstin e suksesit akademik, por jo në kontekstin e historisë botërore. Rëndësia vjen në shkallë: të jesh i rëndësishëm zakonisht do të thotë të kesh më shumë rëndësi brenda domenit në fjalë sesa shumica e entiteteve të tjera brenda këtij domeni.
Termi "rëndësi" përdoret shpesh në mënyra të mbivendosura me terma të ndryshëm të ndërlidhur, si "kuptimësia", "vlera" dhe "kujdes". Teoricienët shpesh përpiqen t'i sqarojnë këto terma duke i krahasuar për të treguar se çfarë kanë të përbashkët dhe si ndryshojnë. Një jetë kuptimplote zakonisht është gjithashtu e rëndësishme në njëfarë kuptimi. Por kuptimi ka kërkesa shtesë: jeta duhet të udhëhiqet nga qëllimi i agjentit dhe të drejtohet në realizimin e një forme të qëllimit më të lartë. Në disa kontekste, të thuash se diçka është e rëndësishme do të thotë njësoj si të thuash se është e vlefshme. Sidoqoftë, në përgjithësi, rëndësia nuk i referohet vetë vlerës, por ndryshimit të vlerës. Ky ndryshim mund të jetë edhe negativ: disa ngjarje janë të rëndësishme sepse kanë pasoja shumë të këqija. Rëndësia shpesh trajtohet si një veçori objektive në kontrast me qëndrimin subjektiv për t'u kujdesur për diçka ose për t'i dhënë rëndësi asaj. Në mënyrë ideale, të dyja mbivendosen: njerëzit kujdesen subjektivisht për gjëra objektivisht të rëndësishme. Megjithatë, të dyja mund të ndahen kur njerëzit kujdesen për gjëra të parëndësishme ose nuk kujdesen për gjëra të rëndësishme. Disa teoricienë bëjnë dallimin midis rëndësisë instrumentale në lidhje me një qëllim specifik, në kontrast me një formë rëndësie të bazuar në vlerën e brendshme ose përfundimtare. Një dallim i lidhur ngushtë është midis rëndësisë në lidhje me dikë dhe rëndësisë absolute ose të pakufizuar.
Koncepti i rëndësisë është thelbësor për shumë fusha dhe çështje. Shumë njerëz dëshirojnë të jenë të rëndësishëm ose të bëjnë një jetë të rëndësishme. Është argumentuar se ky nuk është gjithmonë një qëllim i mirë pasi mund të realizohet edhe negativisht: duke shkaktuar shumë dëme dhe duke bërë kështu një ndryshim të rëndësishëm, por negativ në vlerë. Dëshirat e zakonshme që janë të lidhura ngushtë përfshijnë dëshirën për pushtet, pasuri dhe famë. Në fushën e etikës, rëndësia e diçkaje shpesh përcakton se si duhet vepruar ndaj kësaj gjëje, për shembull, duke i kushtuar vëmendje ose duke e mbrojtur atë. Në këtë drejtim, rëndësia është një veti normative, që do të thotë se pretendimet e rëndësisë përbëjnë arsye për veprime, emocione dhe qëndrime të tjera. Në një nivel psikologjik, konsideratat e rëndësisë relative të aspekteve të një situate e ndihmojnë individin të thjeshtojë kompleksitetin e saj duke u fokusuar vetëm në veçoritë e saj më domethënëse. Një diskutim qendror në kontekstin e kuptimit të jetës ka të bëjë me çështjen nëse jeta njerëzore është e rëndësishme në nivelin kozmik. Nihilistët dhe absurdistët zakonisht japin një përgjigje negative për këtë pyetje. Kjo pikëpamje pesimiste në disa raste mund të shkaktojë një krizë ekzistenciale. Në fushën e inteligjencës artificiale, zbatimi i arsyetimit artificial për të vlerësuar rëndësinë e informacionit përbën një sfidë të rëndësishme kur përpiqeni të përballeni me kompleksitetin e situatave të botës reale.