Referendumi për statusin e Krimesë 2014
Referendumi për statusin e Krimesë i vitit 2014, ishte një referendum i diskutueshëm më 16 mars 2014, në lidhje me statusin e Krimesë që u zhvillua në Republikën Autonome të Krimesë dhe qytetin e Sevastopolit (të dy nënndarjet e Ukrainës) pasi forcat ruse morën kontrollin e Krimesë.
Referendumi u mbajt në mes të aneksimit të Krimesë nga Rusia. Referendumi pyeti votuesit nëse donin t'i bashkoheshin Rusisë si një subjekt federal, apo nëse dëshironin të rivendosnin kushtetutën e Krimesë të vitit 1992 dhe statusin e Krimesë si pjesë e Ukrainës. Data përfundimtare dhe zgjedhja e fletëvotimeve u caktuan vetëm dhjetë ditë para mbajtjes së referendumit. Para, gjatë dhe pas shpalljes së referendumit, gadishulli i Krimesë pa ushtarët rusë të pushtonin ndërtesat publike dhe instalimet ushtarake ukrainase. Kur u shpall referendumi, Mexhlisi i Popullit Tatar të Krimesë bëri thirrje për bojkotimin e referendumit.
Rezultati zyrtar nga Republika Autonome e Krimesë ishte 97 për qind vota për integrimin e rajonit në Federatën Ruse, me 83 për qind pjesëmarrje në votues dhe nga Sevastopoli gjithashtu 97 për qind vota për integrimin me Rusinë, me 89 për qind. pjesëmarrja e votuesve.
Zgjedhjet e disponueshme të referendumit të 16 marsit nuk përfshinin mbajtjen e status quo-së së Krimesë dhe Sevastopolit siç ishin në momentin e mbajtjes së referendumit. Kushtetuta e vitit 1992 i jep kompetenca më të mëdha Këshillit Shtetëror të Krimesë, duke përfshirë kompetenca të plota sovrane për të vendosur marrëdhënie me shtetet e tjera; prandaj, shumë komentatorë perëndimorë dhe ukrainas argumentuan se të dyja zgjedhjet e parashikuara për referendum do të rezultonin në një ndarje de facto nga Ukraina.
Pas referendumit, Këshilli Shtetëror i Krimesë dhe Këshilli Bashkiak i Sevastopolit shpallën pavarësinë e Republikës së Krimesë nga Ukraina dhe kërkuan bashkimin me Federatën Ruse. Në të njëjtën ditë, Rusia njohu Republikën e Krimesë si një shtet sovran.
Referendumi ishte i paligjshëm sipas Kushtetutës së Ukrainës. Nuk njihet nga shumica e vendeve, zakonisht për shkak të pranisë së forcave ruse. Trembëdhjetë anëtarë të Këshillit të Sigurimit të Kombeve të Bashkuara votuan në favor të një rezolute që shpallte të pavlefshëm referendumin, por Rusia vuri veton ndaj tij dhe Kina abstenoi. Një rezolutë e Asamblesë së Përgjithshme të Kombeve të Bashkuara u miratua më vonë, me 100 vota pro kundrejt 11 kundër dhe 58 abstenime, e cila e shpalli referendumin të pavlefshëm dhe afirmoi integritetin territorial të Ukrainës.