Reichstag (Republika e Weimar)

Rajshtagu i Republikës së Vajmarit (gjermanisht Der Reichstag der Weimarer Republik) (1919–1933) ishte dhoma e poshtme e parlamentit të Gjermanisë; dhoma e sipërme, që përfaqësonte shtetet federale, quhej Rajshrat (Reichsrat). Rajshtagu u mblodh për herë të parë më 24 qershor 1920 dhe mori përgjegjësitë nga Asambleja Kombëtare e Vajmarit, e cila kishte shërbyer si parlament i përkohshëm pas rrëzimit të Perandorisë Gjermane në nëntor 1918.

Rajshtagu, Berlin

Sipas Kushtetutës së Vajmarit të vitit 1919, Rajshtagu zgjidhej çdo katër vjet përmes një sistemi proporcional përfaqësimi bazuar në listat partiake, me votim të përgjithshëm, të barabartë, të fshehtë dhe të drejtpërdrejtë. Për herë të parë, të gjithë qytetarët mbi moshën 20 vjeç, përfshirë gratë, kishin të drejtë vote, me përjashtim të ushtarëve aktivë. Rajshtagu kishte autoritet për të votuar ligjet e Rajhut, si dhe për të miratuar buxhetin, për të marrë vendime mbi luftën dhe paqen, dhe për të ratifikuar marrëveshjet shtetërore. Mbikëqyrja e qeverisë së Rajhut (ministrat që ishin përgjegjës për zbatimin e ligjeve) ishte gjithashtu në kompetencën e Rajshtagut, i cili mund të detyronte dorëheqjen e ministrave individualë ose të gjithë qeverisë përmes një vote mosbesimi. Gjithashtu, ai mund të anulonte dekretet e emergjencës të lëshuara nga presidenti i Rajhut sipas nenit 48 të kushtetutës. Presidenti i Rajhut kishte autoritetin për të shpërndarë Rajshtagun sipas nenit 25 të kushtetutës, por këtë mund ta bënte vetëm një herë për të njëjtën arsye.

Rajshtagu, si një institucion i lirë dhe demokratik, pushoi së ekzistuari pas miratimit të Ligjit të Fuqizimit të vitit 1933, i cili i dha Kancelarit Adolf Hitler pushtet të pakufizuar për të hartuar dhe zbatuar ligje sipas dëshirës së tij.