Rryma e vazhduar[1] (DC) është rrjedhje një drejtimëshe e ngarkesave elektrike. Rryma e vazhduar është prodhuar nga burime të tilla si bateri, qeliza diellore, dhe komutatorin tipit në makina elektrike të tipit dinamo. Rryma e vazhduar mund të rrjedhë në tela, por gjithashtu përmes gjysmë përçuesit, izolatorëve, apo edhe përmes një vakumi. Rryma e vazhduar elektrike ka një drejtim të vazhdueshëm, që e veçon atë nga rryma e ndryshueshme (AC).

Rryma e vazhduar.

AC DC shkurtesat që perdoren shpesh tregojne se kemi të bëjmë me rrymë alternative ose me rryme direktë apo te vazhduar.

Rryma e vazhduar mund të merren nga një furnizim alternating aktuale nga përdorimi i një drejtuesi i cila përmban elemente elektronike (zakonisht) ose elemente elektromekanike (historikisht) që lejojnë rrymen të rrjedhe vetëm në një drejtim.

Transmisioni i pare komercial për transmetim e energjisë elektrike (zhvilluar nga Thomas Edison në fund të shekullit të nëntëmbëdhjetë) ka perdorur rrymë të vazhduar. Për shkak të avantazheve të rëndësishme të rrymes alternative mbi rrymë të vazhduar në transformim dhe transmetimin, shpërndarjen e energjisë elektrike është gati të gjithë rrymen alternative sot. Në mes të viteve 1950, transmetimi HVDC u zhvilluar, dhe tani është një opsion në vend të distancave të gjata tension të lartë të alternuara sistemet aktuale. Për aplikimet që kërkojnë të rryme te vazhduar, të tilla si sistemet e treta të energjisë hekurudhore rryma alternative është e shpërndarë në një nënstacion, i cili përdor një pastrues për të kthyer ne rryme te vazhduar.

Rryma e vazhduar është përdorur për të ngarkuar bateritë, dhe në pothuajse të gjitha sistemet elektronike, si furnizimi me energji elektrike. Sasi shumë të mëdha të rrymes se vazhduar të energjisë janë përdorur në prodhimin e aluminit dhe proceseve tjera elektrokimike. Rryma direkte është përdorur për disa lëvizje hekurudhore, sidomos në zonat urbane. Me tension të lartë të drejtpërdrejtë aktual është përdorur për të transmetuar sasi të mëdha të energjisë nga faqet e gjenerimit të largëta ose për të ndërlidhur rrjetet alternating aktual të energjisë.

Definicionet

Redakto

Brenda inxhinierise elektrike, termi DC përdoret për t'iu referuar sistemeve të energjisë që përdorin vetëm një polarizimit të tensionit apo rrymes, dhe për t'iu referuar konstante, zero-frekuencave, apo ngadalë ndryshme vlerës mesatare të një lokal të tensionit apo aktuale.Për shembull, tensionit nëpër një burim i tensionit DC është konstante siç është rryma përmes një burim DC. Zgjidhja DC i një qarku elektrik është zgjidhje, ku të gjitha tensione dhe rryma janë konstante. Ajo mund të tregohet se çdo tension stacionare i tanishëm mund të zbërthehet në një vlerë prej një komponent DC dhe një zero-thotë kohë të ndryshme komponent, komponent DC është përcaktuar të jetë vlera e pritur, apo vlera mesatare të tensionit apo rrymes mbi të gjithë kohën.

Ndonëse termi DC qëndron për "rrymë", DC shpesh i referohet "polaritetit të vazhdueshëm". Sipas këtij përkufizimi, tensione DC mund të ndryshojnë në kohë, siç shihet në dalje të parë të një ndreqës ose sinjali luhatshme zëri në një linjë telefonike.

Disa forma të DC (të tilla si ajo e prodhuar nga një rregullator te tensionit)nuk kanë pothuajse asnjë luhatje në tension, por ende mund të ketë variacione në fuqi të prodhimit dhe rrymes.

Qarqet

Redakto

Një qark me rryme te vazhduar është një qark elektrik që përbëhet nga çdo kombinim i burimeve të tensionit të vazhdueshme, burime te rrymes konstante, dhe rezistoreve. Në këtë rast, qark tensione dhe rryma janë të pavarur e kohës. Një tension të veçantë qark ose aktuale nuk varet nga vlera e kaluar të çdo tension qark apo aktuale. Kjo nënkupton se sistemi i ekuacioneve që përfaqësojnë një qark DC nuk përfshijnë integrale ose derivatet në lidhje me kohën.

 
Qark me rrymë të vazhduar

Nëse një kondensator ose induktor është shtuar në një qark DC, qarku rezulton nuk është, të thuash, një qark DC. Megjithatë, shumica e qarqeve të tilla kanë një zgjidhje DC. Kjo zgjidhje i jep tensione qark dhe rrymat kur qark DC është në gjendje të stacionare. Nje qark i tille i përfaqësuar nga një sistem i ekuacioneve diferenciale.Zgjidhja për këto ekuacione zakonisht përmbajnë një kohë të luhaten ose një pjesë të përkohshme si dhe si pjesë e vazhdueshme apo të qëndrueshme shtetërore. Është kjo pjesë e qëndrueshme seështë zgjidhja DC. Ka disa qarqeve që nuk kanë një zgjidhje DC. Dy shembuj të thjeshta janë një burim konstant aktual i lidhur me një kondensator dhe një burim konstant të tensionit të lidhur me një induktor. Në elektronikë, është e zakonshme për t'iu referuar një qark që është mundësuar nga një burim i tensionit DC tilla si një bateri apo prodhimi i një furnizimit me energji elektrike DC, si një qark DC, edhe pse çka nënkuptohet është se është qark DC.

Përdorimi

Redakto

Instalimi i rrymës së vazhduar zakonisht ka lloje të ndryshme të prizat, ndërpreresin, kryesisht për shkak të tensioneve të ulëta të përdorura, nga ato të përshtatshme për rrymë alternative. Kjo zakonisht është e rëndësishme me një aplikim direkt të tanishëm polarizimit të kundërt nëse pajisja ka një urë diodë për të korrigjuar këtë.

DC zakonisht gjendet në tension të ulët ne shumë aplikacione, sidomos kur këto janë mundësuar nga bateri, të cilat mund të prodhojnë vetëm DC, ose sisteme të energjisë diellore, qeliza diellore që mund të prodhojë vetëm DC. Shumica e aplikacioneve të automobilave të përdorur DC, edhe pse alternator AC është një pajisje e cila përdor një drejtues të prodhojnë DC. Shumica e qarqeve elektronike kërkojnë një furnizim me energji elektrike DC. Aplikime duke përdorur qelizat e karburantit (hidrogjeni dhe oksigjeni përzierjen së bashku me një katalizator për të prodhuar energji elektrike dhe ujë, si derivateve të tjerë) gjithashtu prodhojnë vetëm DC.

 
Ky simbol gjendet në pajisjet të cilat punojnë me rrymë të vazhduar

Nëpërmjet përdorimit të një DC-DC konvertuesi, tensione te larta DC si 48V 72V DC mund të rriten deri në 36V, 24V, 18V, 12V ose 5V furnizimit me ngarkesa të ndryshme. Në një sistem operativ të telekomunikacionit në 48V DC, ajo në përgjithësi është më efikas për të hap deri në 12V tension të 24VDC me një DC-DC converter dhe ngarkesa e pajisjeve të energjisë dr vazhduar në tensione të inputeve të tyre amtare DC kundrejt operimit një inverter 120VAC 48VDC për të siguruar energji për pajisje.

Pajisjet e telefonit per komunikim, të tilla si DSLAM, përdor standarde-48V furnizimit me energji DC.Polaritetit negativ është arritur nga argumentimi se terminalin pozitive të sistemit të furnizimit me energji elektrike dhe baterisë. Kjo është bërë për të parandaluar depozitimet elektrolizës.

Shiko edhe

Redakto

Referime

Redakto

Nexhat Orana, Bazat e elektroteknikës 1, Prishtinë, 1994

Nexhat Orana, Bazat e elektroteknikës 2, Prishtinë, 1994

  1. ^ https://www.britannica.com/science (në anglisht). dhjetor 15 2022 https://web.archive.org/web/20230212182324/https://www.britannica.com/science/direct-current. Arkivuar nga origjinali më 12 shkurt 2023. Marrë më 12 shkurt 2023. {{cite web}}: |first= i mungon |last= (Ndihmë!); Lidhje e jashtme në |website= (Ndihmë!); Mungon ose është bosh |title= (Ndihmë!); Shiko vlerat e datave në: |date= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: BOT: Gjendja e adresës origjinale është e panjohur (lidhja)