Siguria dhe shëndeti në punë
Siguria dhe shëndeti në punë ose shëndeti dhe siguria në punë është një fushë shumëdisiplinore që ka të bëjë me sigurinë, shëndetin dhe mirëqenien e njerëzve në punë (d.m.th., gjatë kryerjes së detyrave të kërkuara nga profesioni i dikujt). Lidhet me fushat e mjekësisë së punës dhe higjienës së punës dhe përputhet me iniciativat për promovimin e shëndetit në vendin e punës. Mbron gjithashtu të gjithë publikun e gjerë që mund të ndikohet nga mjedisi i punës.[1]
Sipas vlerësimeve zyrtare të Kombeve të Bashkuara, Vlerësimi i Përbashkët i OBSH/ILO për barrën e sëmundjeve dhe lëndimeve të lidhura me punën, pothuajse 2 milion njerëz vdesin çdo vit për shkak të ekspozimit ndaj faktorëve të rrezikut profesional.[2] Në nivel global, më shumë se 2.78 milion njerëz vdesin çdo vit si rezultat i aksidenteve ose sëmundjeve të lidhura me vendin e punës, që korrespondon me një vdekje çdo pesëmbëdhjetë sekonda. Ka 374 milion lëndime shtesë jo-fatale të lidhura me punën në vit. Është vlerësuar se barra ekonomike e lëndimeve dhe vdekjeve të lidhura me punën është gati katër për qind e prodhimit të brendshëm bruto global çdo vit. Kostoja njerëzore e kësaj fatkeqësie është e madhe.[3]
Në juridiksionet e ligjit të zakonshëm, punëdhënësit kanë detyrën e ligjit të zakonshëm (i quajtur edhe detyra e kujdesit) që të kujdesen në mënyrë të arsyeshme për sigurinë e punonjësve të tyre.[4] Ligji i statutit, përveç kësaj, mund të vendosë detyra të tjera të përgjithshme, të prezantojë detyra specifike dhe të krijojë organe qeveritare me kompetenca për të rregulluar çështjet e sigurisë në punë. Detajet e kësaj ndryshojnë nga juridiksioni në juridiksion.
Parandalimi i incidenteve në vendin e punës dhe sëmundjeve profesionale trajtohet nëpërmjet zbatimit të programeve të sigurisë dhe shëndetit në punë në nivel kompanie.[5]
Shiko edhe
RedaktoReferime
Redakto- ^ Fanning, Fred (2003). Basic Safety Administration: A Handbook for the New Safety Specialist. Chicago, Ill.: American Society of Safety Engineers (ASSE). ISBN 978-1-885581-43-3.
{{cite book}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!) - ^ WHO; ILO (2021). WHO/ILO Joint Estimates of the Work-related Burden of Disease and Injury, 2000-2016: Global Monitoring Report (PDF). Genève, Switzerland: World Health Organization and International Labour Organization. ISBN 978-92-4-003494-5. Arkivuar (PDF) nga origjinali më 1 mars 2024. Marrë më 1 mars 2024.
{{cite book}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja) - ^ "Safety and Health at Work". International Labour Organization. Arkivuar nga origjinali më 31 korrik 2021. Marrë më 3 gusht 2021.
{{cite web}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!) - ^ Commission for Occupational Safety and Health (nëntor 2005). Guidance Note – General Duty of Care in Western Australian Workplaces (PDF) (Reportazh). Perth, WA: Government of Western Australia. fq. 7. ISBN 1-920836-15-2. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 23 shtator 2015. Marrë më 15 korrik 2014 – nëpërmjet Department of Commerce (Western Australia).
{{cite report}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!) - ^ "Health and Safety Program – General Elements" (PDF). Canadian Centre for Occupational Health and Safety (CCOHS). 16 mars 2021. Arkivuar (PDF) nga origjinali më 5 gusht 2023. Marrë më 1 mars 2024.
{{cite web}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja)