Ungjilli i Mateut: Dallime mes rishikimesh

[redaktim i pashqyrtuar][redaktim i pashqyrtuar]
Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Rreshti 1:
 
[[Skeda: Mateu Ungjilltar.jpg|thumb|200px|Shën Mateu Ungjilltar.]]
Mbarë tradita kishtare që arrin deri në shek.I na siguron se autori i ketij Ungjilli është [[Mateu]], njëri nga të Dymbëdhjetët. Ky Ungjill u shkrua së pari në gjuhën [[Gjuha_aramike|aramaike]] për te krishterët e kthyer prej hebrenjve. Më vonë,a prej vetë autorit,apo prej ndonjë nxënësi,nën drejtim të vetë autorit,u shkrua [[Gjuha_greke|greqisht]]. Tek ne arriti vetëm në gjuhën greke.

Ka pasur ndikim të madh në vjetërsinë e krishterë pse i kushton shumë kujdes fjalëve dhe mësimit të Jezusit. Ndër katër Ungjijtë, ky është më i ploti dhe më mirë i sistemuar.
 
Ungjilli i Mateut është i përqëndruar në Personin e Jezu Krishtit: Ai është Krishti-[[Mesia|Mesia]]. Është profeti i Mbretërisë qiellore (4,17-23); është Biri i Atit qiellor (11,25-27); Biri i Davidit (20,30;21,16;22,41). Mbi Të vërtetohet profecia e Isaisë mbi Shërbëtorin Pësimtar të Jahveut (16,24) për themelimin e Besëlidhjes së Re (26,26-27). Jezusi ka hyrë në lavdinë e vet dhe rishtas do të vijë të gjykojë të gjallët dhe të vdekurit.
 
Duhet të jetë shkruar rreth vitit 70.
 
Line 11 ⟶ 16:
 
Plani:
::::I. Lindja dhe fëmijëria e Jezusit (1,1-2,23)
{|
II. Shpallja e Mbretërisë qiellore (3,1-7,29)
|-
III. Predikimi i Mbretërisë qiellore (8,1-11,1)
IV||||||||II.|| Shpallja Misteri ie Mbretërisë qiellore |||||||| (113,21-137,5229)
|-
V. Kisha-fryti i parë i Mbretërisë qiellore (13,53-18,35)
| Shembull || Shembull || Shembull
VI. Ardhja e Mbreterisë qiellore nuk do të vonojë (19,1-25-46)
|-
VII. Mundimet dhe ngjallja e Jezusit (26,1-,28,20).
| Shembull || Shembull || Shembull
|-
| Shembull || Shembull || Shembull
|-
| Shembull || Shembull || Shembull
|-
| Shembull || Shembull || Shembull
|-
| Shembull || Shembull || Shembull
|}
::::II. Shpallja e Mbretërisë qiellore || (3,1-7,29)
::::III. Predikimi i Mbretërisë qiellore (8,1-11,1)
::::IV. Misteri i Mbretërisë qiellore (11,2-13,52)
::::V. Kisha-fryti i parë i Mbretërisë qiellore (13,53-18,35)
::::VI. Ardhja e Mbreterisë qiellore nuk do të vonojë (19,1-25-46)
::::VII. Mundimet dhe ngjallja e Jezusit (26,1-,28,20).
 
==Referencat==
 
Ref: Marrë nga [[Bibla|Shkrimi Shenjt]],përktheu dhe shtjelloi:Dom Simon Filipaj,Botuar nga K.I.Sh.,Tiranë,2011