Aksioni i Gjakovës: Dallime mes rishikimesh
| [redaktim i pashqyrtuar] | [redaktim i pashqyrtuar] |
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Rreshti 2:
Sulmi ishte operacioni i parë ushtarak i [[Lidhja e Prizrenit|Lidhjes së Prizreni]]t dhe shënoi fillimin e armiqësive në mes të organizatës dhe [[Perandoria Osmane|Perandorisë Osmane]]. Në nivel ndërkombëtar, ai ishte i pari në një seri të betejat që ndryshuan kushtet e [[Kongresi i Berlinit|Kongresit të Berlinit]] në lidhje me cessions në [[Mali i Zi|Mal të Zi]] dhe përfundoi me rrethimin e [[Ulqini]]t, e cila përcaktuar kufijtë e Malit të Zi derisa [[Luftërat Ballkanike|Luftërave Ballkanike]].
Sipas Traktatit të Berlinit, rajoni i Plavë dhe Guci ishte që të lihen nga Perandoria Osmane në Principatën e Malit të Zi. Si çdo protokoll tjetër të traktatit që është marrë me aneksimin e zonave të banuara me shqiptarë të perandorisë, ai u kundërshtua me forcë nga Lidhja e Prizrenit, një organizatë shqiptare, qëllimi i të cilit ishte promovimi i vetëqeverisje shqiptare. Ndërsa vendimet e tjera të traktatit kundërshtuar nga ligë eventualisht nuk janë kryer, duke reduktuar fitimet territoriale të shteteve përkatëse nënshkruese, Plav dhe Gucia u përfshi në këtë zonë për të ceduar. [1] Protestat e shumta të ligë ndaj shtetit osman dhe Fuqive të Mëdha u injoruan, ndërsa ultimatumi rus, i cili ndër pikat e tjera të përcaktuara se trupat ruse nuk do të evakuojnë Lindore Rumelisë nëse inkorporimi i këtyre zonave në Mal të Zi është finalizuar, nxitoi përpjekjet osmane për përfunduar lënie.
Më 20 gusht, Ministria Osmane e punëve të jashtme të informuar Nikolla i Malit të Zi që Mehmed Ali Pasha ishte caktuar për të kryer procesin. Detyra e parë e marshall ishte që të qetësojë ligën për të shmangur ndonjë konflikt të kufirit gjatë transferimit të territorit. Megjithatë, Mehmed Ali Pasha ishte shumë i popullarizuar në mesin e shqiptarëve si ai kishte qenë përfaqësues Osmane në Kongresin e Berlinit dhe në vitin 1871 kishte çuar trupat osmane gjatë revoltës shqiptare. [2] Pas mbërritjes në Prizren më 25 gusht, ai e quajti një takim me anëtarët kryesorë të ligës një ditë më pas dhe u dha një ultimatum 24-orësh për të ndërprerë aktivitetet e tyre kundër transferimit të zonës. Më 27 gusht, asnjë nga drejtuesit mori pjesë në takimin rinovohet dhe një anëtar vendor vrarë telegrafist e komandimit në kafe klubit Marashit të qytetit. Për të shmangur përshkallëzimin e sulmeve më 31 gusht Mehmet Ali Pasha u largua nga Prizreni dhe të përforcuar me tre batalione të shkojë në Gjakovë, ku ai ishte vendosur në pasuri e Abdullah Pashë Drenit, ish-udhëheqës i komitetit të ligë lokal i cili kishte bashkuar fraksion osman. [1]
Si më 1 shtator rrugët nga Gjakova deri në kufirin osmane-malazez u bllokuan nga forcat vullnetare nën Ali Pashë Gucia, një udhëheqës i komiteteve të Plavë dhe Guci, Mehmed Ali Pasha zgjatur qëndrimin e tij në Gjakovë dhe ka pritur për një batalion për të arritur nga Kosovska Mitrovica si dhe mercenarë nga Fandi. Ditën tjetër, 4,500 trupa vullnetare nën Ahmet Koronica dhe Sulejman Vokshi bllokuar të gjitha rrugët në rajon si dhe përfaqësues të Komitetit të Gjakovës njoftoi të Abdullah Pashë Drenit se në qoftë se ai nuk dorëzohet ai do të konsiderohet si një otomane gjatë sulmit e lidhjes. Më 3 shtator, beteja filloi me humbje të mëdha në të dy anët dhe një armëpushim 24-orësh për bisedime u ra dakord. [3] Mbrëmjen e 4 shtatorit është shënuar me vazhdimin e betejës, i cili të nesërmen u fashit kryesisht për konflikte të nivelit të ulët pasi që shumë ushtarë osmanë u dorëzua, ndërsa ushtarët e batalionit Kosovska Mitrovica, shumë prej të cilëve ishin shqiptarë braktisur radhët e tyre dhe të u bashkua me forcat vullnetare pas mbërritjes së tyre. [3]
Në ditën e fundit të sulmit pasuria ishte djegur dhe Abdullah Pasha Dreni dhe Mehmed Ali Pasha u vranë. Në total, rreth 280 u vranë dhe 300 u plagosën gjatë betejës. [2] Në mes tjerash, Shaqir Aga Curri, një njeri i besuar i Abdullah Pashës dhe babai i liderit kachak Bajram Curri. [4] Pamundësia e osmanëve për të përfunduar lënie të Malit të Zi, theksoi në një nivel ndërkombëtar nivelin e lartë të jostabilitetit të vendit edhe pas 1878 kongresit. Fillimisht, kontingjente të mëdha të trupave janë dërguar nga Selaniku në Shkup dhe Ferizaj, por si qeveria osmane konsiderohet rrezikun e një revolte të përgjithshme shumë të lartë që u kujton dhe një deklaratë zyrtare, e cila i atribuohet sulmin për "elementet unconsciable që do të trajtohen në kohë "është lëshuar. [5] Sulltani i quajtur edhe një takim Mustafa Tetovës, atëherë president i komitetit qendror të Prizrenit, i cili, pas kthimit të tij në Prizren organizoi një countermeeting me delegatët e ligë. [6] Brenda organizatës, suksesi sulmin, i cili ishte operacioni i parë ushtarak i ligës, shkaktoi rritjen e subfactions autonomi; independentist kryesisht nën Abdyl Frashëri, i cili kryesoi asamblenë e Komitetit Stamboll. Më 27 shtator, vendimet e asamblesë, e cila ndër të tjera të përfshira në bashkimin e të gjitha zonave të banuara me shqiptarë në një vilajet të vetëm me autonomi maksimale, janë botuar në Tercuman-i Sark, një gazetë në pronësi të Sami Frashërit në kryeqytetin osman. [ 5]
[[Category:Ottoman period in the history of Kosovo]]
| |||