Simon Vizental: Dallime mes rishikimesh

[redaktim i pashqyrtuar][redaktim i pashqyrtuar]
Content deleted Content added
No edit summary
Rreshti 2:
 
Pas çlirimit të tij nga [[Kampi i përqëndrimit Mathauzenit|kampi i përqendrimit Mauthausen]] në maj 1945, Simon Wiesenthal bëri "kërkimin e drejtësisë për miliona të vrarë pafajësisht" veprën e jetës së tij. Si rezultat, ai u bë një dëshmitar i Holokaustit, i cili kërkoi në të gjithë botën autorët e epokës naziste për t'i çuar ata në një proces ligjor. Ai themeloi Qendrën e Dokumentacionit për Dokumentacionin Historik Hebre në [[Linz]] dhe më vonë [[Qendrën e Dokumentacionit për Konfederatën e Judenjve të Përndjekur nga Regjimi Nazist]] në [[Vjenë]].
Wiesenthal nuk e shihte veten si një "gjahtar nazist", pasi ai u thirr si nga mbështetësit ashtu edhe nga kritikët. Wiesenthal e pa veten më shumë si një studiues që donte të mbante përgjegjësi ata që kishin kontribuar në " [[zgjidhja përfundimtare e çështjes hebraike|zgjidhjen përfundimtare të çështjes hebraike]] " të planifikuar. Prandaj, ai e hodhi poshtë [[teza e fajit kolektiv|tezën e fajit kolektiv]] pas një rishikimi të hershëm. Wiesenthal pa në punën e tij, ndër të tjera, përmbushjen e detyrës së tij si dëshmitar dhe mbijetues i [[Holokausti]]t për të paralajmëruar harrimin e [[Shoah]], i cili nuk filloi me vrasje masive dhe dhomat e gazit, por me çmontimin e demokracisë dhe të drejtave të njeriut . Aktiviteti i tij ligjërues ndërkombëtar ishte, pra, nën moton "Edukimi është mbrojtje".
Si autor i librave të shumtë që janë përkthyer në disa gjuhë, Wiesenthal dëshironte të linte një trashëgimi për brezat e ardhshëm
 
Rreshti 8:
== Jeta ==
=== Paralufta dhe Shoah ===
Wiesenthal ishte djali i shitësit me shumicë të sheqerit dhe oficerit të shtetit multi-etnik Austro-Hungari Hans Wiesenthal, i cili vdiq në 1915 në [[Lufta e Parë Botërore|Luftën e Parë Botërore]] . Në Buczacz, i cili ishte pjesë e Polonisë së themeluar rishtazi nga korriku 1919, Simon Wiesenthal mbijetoi vetëm një pogrom të mashtrimeve të Kozakëve Ruse kur ai ishte dymbëdhjetë. Pas Maturës së tij (23. Maj 1928, Butschatscher Gymnasium ) ai nuk u pranua në Institutin Politeknik në [[Lviv]] për shkak të një kufizimi të kuotave për studentët hebrenj. Në vend të kësaj, ai studioi arkitekturën në [[Pragë]] në Universitetin Teknik çek në [[Pragë]] dhe u diplomua në 1932 me një diplomë inxhinierike.
 
Më 1936 u martua me shoqen e tij të shkollës [[Cyla Müller]], një i afërm i largët i Sigmund Freud dhe hapi një zyrë arkitekturore në Lemberg. Pas okupimit Sovjetik të Polonisë lindore në 1939, njerku i tij u arrestua dhe u shpronësua. Përfundimisht ai vdiq nga pasojat e paraburgimit. Wiesenthal duhej të mbyllte zyrën e tij arkitektonike. Atij i lejohej të punonte vetëm si teknik.