Palermo: Dallime mes rishikimesh
| [redaktim i pashqyrtuar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Content deleted Content added
Gspata (diskuto | kontribute) No edit summary |
No edit summary |
||
Rreshti 1:
{{Qytet
|Qyteti=Palerma<br />Palermo
|Lloji i vëndbanimit=Qytet
|Flamuri_figura =
Rreshti 39:
| gjat_g=13 | gjat_m=22 | gjat_s= | gjat_dr =E
}}
'''Palermo''',
Ishte kryeqyteti ([[1160]]-[[1816]]) të Mbretërisë e Siçilisë, dhe e dyta-qyteti më i madh i Mbretërisë së Dy Sicilive deri 1861, qendra kryesore akademike e kulturës, turizmit dhe shkencës në vend dhe një qendër e rëndësishme botimesh, e telekomunikacionit.
Rreshti 49:
== Kultura ==
[[Skeda:Palermo-Martorana-bjs.jpg|parapamje|majtas|[[Kisha e Shën Kollit së Arbëreshëve]] në Martoranën, [[Kisha Bizantine Arbëreshe|kisha shqiptare]] e Palermos]]
[[Skeda:Lapide marmorea S Nicolò dei Greci.jpg|parapamje|majtas|Kisha e Shën Kollit së Arbëreshëve, pllakë mermeri në kujtim të [[
=== Kultura arbëreshe në Palermë ===
Deri në [[Lufta e Dytë Botërore|Luftën e Dytë Botërore]], para një bombë e shkatërroi, Palerma ka pasur "[[Seminari Arbëresh i Palermos|Seminarin Arbëresh]]", themeluar nga i madhi Bekuar At [[Gjergji Guxeta|Gjergji Guxeta]], një shkollë prestigjioze ku studiuan intelektualët më të shquar [[arbëreshët|arbëreshë]] (për shembull Papa [[Nikolla Keta]], [[Gavril Dara i Riu]], Papa [[Dhimitër Kamarda]], [[Zef Skiroi]], etj.).
Rreshti 56:
Tek Universiteti i Palermës është "Katedra e Gjuhës dhe Letërsisë Shqipe", një nga ata më të vjetër në Itali themeluar nga i madhi arbëresh [[Gaetano Petrotta]]. Në fund të shekullit të nëntëmbëdhjetë, themeluar nga arbëreshët e Siçilisë, ekzistoj në Palermë "Komiteti Italo-Shqiptar", pas "Lidhja Italo-Shqiptare", për pavarësinë e [[Shqipëria|Shqipërisë]], lidhjë rëndësishme për pavarësinë e ardhshme.
[[Skeda:Panoramica Cattedrale di Palermo.jpg|
== Shoqëri ==
Rreshti 62:
[[File:Palermo1300-1861.jpg|parapamje|majtas|]]
==== Pakicat etnike dhe të huaja ====
Në fund të vitit 2019 në Palermë jetonin 25.075 banorë të huaj. Duke marrë parasysh numrin e përgjithshëm të banorëve, numri i emigrantëve është mjaft i ulët, duke arritur në 3.8%. Grupet më përfaqësuese vijnë nga nënkontinenti Indian, të udhëhequr nga
Midis tyre ekziston edhe një pakicë e vogël shqiptare, si nga Shqipëria ashtu edhe nga vendëbanimet arbëreshe të krahinës, mjaft e integruar në qytet.
Rreshti 75:
Famullia e Shën Kollit (''San Nicolò dei Greci alla Martorana'') dhe komuniteti i murgeshave baziliane në kishën e Shën Makrinës (''Santa Macrina''), që i përkasin enklavës historike arbëreshe të krahinës, praktikojnë ritin bizantin të traditës së krishterë lindore.
Gjatë periudhës së dominimit [[mysliman]], vendet e adhurimit të krishterë u shndërruan në [[Xhamia|xhami]]. Pushtuesit [[Arabët|arabë]] u dëbuan më pas nga normanët në shekullin e 13-të, kur Siçilia u kthye në krishterim. Në vitet e fundit, me mbërritjen e emigrantëve nga vendet e Afrikës veriore, një [[Xhamia e Palermos|xhami]] u krijua në 1990, e marrë nga kisha e përdhosur e Shën Palit, në koncesion nga kisha katolike për komunitetin
Komuniteti [[Jehudët|hebre]] që ka qënë në Palermë u largua ose u konvertua pas vitit 1492, për shkak të dekretit të Granadës. Pas gati pesë shekujsh, në 2018 oratori e "Santa Maria del Sabato" iu dha si sinagogës së qytetit, duke u bërë kështu një pikë referimi për të gjithë komunitetin e vogël hebre të ishullit.
== Gjëra të tjera ==
Line 87 ⟶ 83:
== Lidhje të jashtme ==
* [http://www.arco.unipa.it/html/mandala.php Universiteti i Palermos, Katedra e Gjuhës dhe Letërsisë shqipe]{{Lidhje e thyer}}
[[Kategoria:Qytete në Itali]]
| |||