Inxhinieria e ndërtimit: Dallime mes rishikimesh

[[Image:Torres Petronas Mayo 2004.jpg|thumb|200px| [[Petronas Twin Towers]], projektuar nga inxhinieretinxhinierët Thornton-Tomasetti dhe Ranhill Bersekutu Sdn Bhd, dhe [[Cesar Pelli]], ishin ndertesatndërtesat me tetë larta tetë botesbotës nga 1998 deri nenë 2004.]]

'''Inxhinieria e ndërtimit''' eshteështë njenjë profesion qeqë merret me projektimin, ndertiminndërtimin, dhe mirembajtjenmirëmbajtjen e mjedisit natyror dhe tetë ndertuarndërtuar, perfshirepërfshirë vepra si [[ura]]t, [[Rruga|rrugetrrugët]], [[kanal]]et, [[diga]]t dhe [[Ndërtesa|ndertesatndërtesat]]. Historia e saj eshteështë e lidhur ngushtengushtë me ecurineecurinë e degevedegëve tetë tjera si [[matematika]], [[fizika]], [[kimia]], etj.

'''Inxhinieria e Ndërtimit''' eshteështë profesioni memë i vjetervjetër i inxhinieriseinxhinierisë pas inxhinieriseinxhinierisë ushtarake. Ndahet nenë disa degedegë:

etj. Inxhinieria e ndërtimit praktikohet nenë tetë gjitha nivelet: nenë sektorin publik nga bashkitebashkitë dhe ministriteministritë, dhe nenë sektorin privat nga firmat e ndertimitndërtimit dhe pronaret e banevavebanesave.

==Historia e profesionit te InxhinieriseInxhinierisë sesë Ndërtimit==

[[Image:FalkirkWheelSide 2004 SeanMcClean.jpg|thumb|200px| [[Falkirk Wheel]] nenë [[Skoci]].]]

NdoneseNdonëse inxhinieria ka qeneqenë pjesepjesë e jetesjetës sesë njeriut qeqë prej lashtesiselashtësisë, inxhinieria e ndërtimit mund tetë thuhet se i ka fillesat mes viteve 4000 dhe 2000 p.e.s nenë Egjiptin e LashteLashtë dhe Mesopotami, kur njerzitnjerëzit e lanelanë jetenjetën shtegetareshtegtare dhe u vendosenvendosën nenë vendbanime tetë perhershmepërhershme duke patur nevojenevojë perpër strehim. NdertimiNdërtimi i piramidave tetë Egjiptit (rreth 2700-2500 p.e.s.) eshteështë vepra e pareparë e madhe inxhinierike. Vepra te tjera te rendesishmerëndësishme tetë lashtesiselashtësisë janejanë [[Parthenon]]i nga [[Iktinos]] ne [[Greqia e LashteLashtë|GreqineGreqinë e LashteLashtë]] (447-438 BC), Rruga Apia nga inxhinieretinxhinierët romakeromakë (rreth 312 p.e.s.), dhe [[Muri i Madh Kinez]] nga Gjenerali Meng T'ien nennën urdhrat e Perandorit Qin Shi Huang (rreth 220 p.e.s). RomaketRomakët ndertuanndërtuan vepra tetë medhamëdha inxhinierike nenë tetë gjithegjithë perandorineperandorinë e tyre, si [[akuadukt]]e, [[port]]e, [[ura]], diga dhe rrugerrugë.

Deri nenë kohetkohët moderne nuk kishte ndarje mes inxhinieriseinxhinierisë dhe [[arkitektura|arkitekturesarkitekturës]], dhe fjala inxhinier dhe arkitekt ishin e njejtanjëjta gjegjë. Ne Shek. XVIII, termi inxhinier ndertimindërtimi nisi te perdorejpërdorej perpër ata persona qe merreshin vetemvetëm me ndertiminndërtimin e porteve, fareve, e digave. Ne vitin 1818 u krijua Instituti i pareparë Inxhiniereve te NdertimitNdërtimit nenë [[Londra|Londër]]. FaleFalë ketijkëtij instituti, inxhinieria e ndertimitndërtimit u njoh formalisht si profesion me vete. Ne SHBA, diploma e pare e inxhinieriseinxhinierisë se ndertimitndërtimit u dha nga [[Rensselaer Polytechnic Institute]] nenë vitin 1835.

[[Image:Pont du gard.jpg|right|thumb|200px|[[Pont du Gard]], [[France]], njenjë akuadukt romak i ndertuarndërtuar rreth vitit 19 p.e.s.]]

==Inxhinieri i NdertimitNdërtimit==

InxhinieretInxhinierët e ndertimitndërtimit duhet tetë diplomohen nga njenjë univerisitetuniversitet i akredituar. I vetmi institucion qeqë jep diplomendiplomën e inxhinierit tetë ndertimitndërtimit nenë Shqipëri ështeështë [[Universiteti Politeknik i Tiranës]]. Pranimi nenë ketekëtë degedegë kryhet me konkurs, i cili permbanpërmban kryesisht pyetje nga degetdegët e shkencave ekzakte. Pas 5 vjet eksperience pune, inxhinieret e diplomuar mund te aplikojneaplikojnë perpër njenjë licencelicencë perpër ushtrimin e pavarur tetë profesionit pranepranë MinistriseMinistrisë se Ndertimitsë Ndërtimit. NeNë ShqiperiShqipëri, vetemvetëm njenjë inxhinier i licensuarliçensuar mund tetë firmosefirmosë projekte qeqë dergohendërgohen perpër miratim pranepranë autoriteteve publike.