Syri i Horusit

Syri i Horusit është një simbol i lashtë egjiptian i mbrojtjes, pushtetit mbretëror dhe shëndetit të mirë. Syri është personifikuar në perëndeshën Wadjet (shkruar edhe si Wedjat,^[1]^[2]^[3] ose "Udjat",^[4] Uadjet, Wedjoyet, Edjo ose Uto ^[5]). Ai është i njohur edhe si Syri i Ra. Emri Wadjet rrjedh nga "wadj" që do të thotë "të gjelbërta", pra "i gjelbërti", dhe ishte i njohur për grekët dhe romakët si "uraeus" nga egjiptianët "iaret" do të thotë "i ngrituri" nga imazhin e gjarpri helmues që ngrihet në mbrojtje. Wadjet ishte një nga hyjnitë Egjiptiane më të hershme të cilët më vonë u lidhën me perëndesha të tjera si Bast, Sekhmet, Mut dhe Hathor. Hajmalitë funerale janë bërë shpesh në formën e Syrit të Horusit.^[6]

Horusi

Horus ishte zot qielli i lashtë Egjiptian i cili është përshkruar zakonisht si një skifter, ka shumë të ngjarë një Lanner ose skifter Peregrine.^[7] Syri i tij i djathtë lidhej me zotin e diellit, Ra. Simboli i Syrit përfaqëson shenjën rreth syrit të skifter, duke përfshirë edhe "lotin". Shenja ndojëherë gjendet më poshtë syrit. Imazhi pasqyrë, ose syri i majtë, ndonjëherë përfaqëson hënën dhe perëndinë Djehuti (Thoth).^[8]

Si hieroglif dhe simbol

Ka shtatë hieroglife të ndryshme të përdorura për të përfaqësuar syrin, më së shpeshti "ir.t" në Egjipt, e cila gjithashtu ka kuptimin "për të bërë apo të bëjë" ose "atë që bën". Në mitin Egjiptian syri nuk ishte organ pasiv i të parit, por më tepër një agjent i veprimit, mbrojtjes apo zemërimit. Syri i Horusit u përfaqësua si një hieroglif, caktuar D10 në listën Gardiner shenjave. .^[9] Është e përfaqësuar në bllokun e karakter Unicode për hieroglifet Egjiptiane si U + 13.080.).^[10]

Matematika

Vlerat matematikore të Syrit të Horusit

Fraksionet hartuar si pjesë të një katrori.

Pjesë të ndryshme të Syrit të Horusit ishin menduar për t'u përdorur nga Egjiptianët e lashtë për të përfaqësuar ndarjen nga gjashtë fuqitë e para të dy:^[11]^[12]

Anën e djathtë e syrit = 1/2
Bebja= 1/4
Vetulla = 1/8
Anën e majtë e syrit = 1/16
Bishti i lakuar = 1/32
Loti = 1/64

Galeria

Kurora e Mbretit Nubian
Kuti druri e zbukuruar me bronz, argjend, fildish dhe ar
Faience vessel, Bes holding Eyes
Koleksion i hajmalive në sallën 62, në Muzeun Britanik
Earthenware Wedjat amulet on display at the Louvre, c. 500–300 BCE
Scarab. The Walters Art Museum

Referime

^ Pommerening, Tanja, Die altägyptischen Hohlmaße (Studien zur Altägyptischen Kultur, Beiheft 10), Hamburg, Helmut Buske Verlag, 2005
^ Stokstad, Marilyn (2007). "Chapter 3: Art of Ancient Egypt". Art History. Volume 1 (bot. 3rd). Upper Saddle River, N.J.: Pearson Prentice Hall. ISBN 9780131743205. OCLC 238783244. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Silverman, David P. Chapter 14 "Egyptian Art". Ancient Egypt. Duncan Baird Publishers, 1997. p.228
^ Alessandro Bongioanni & Maria Croce (ed.), The Treasures of Ancient Egypt: From the Egyptian Museum in Cairo, Universe Publishing, a division of Rizzoli Publications Inc., 2003. p.622. According to the editors, "Udjat" was the term for amulets which used the Eye of Horus design.
^ Butler, Edward P. "Wadjet". Goddesses and Gods of the Ancient Egyptians: A Theological Encyclopedia. Henadology: Philosophy and Theology. Marrë më 4 tetor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Wörterbuch der ägyptischen Sprache 1, 268.13
^ Wilkinson, Richard H. (2003). The Complete Gods and Goddesses of Ancient Egypt. Thames & Hudson. p. 202.
^ Pinch, Geraldine (2004). Egyptian Mythology: A Guide to the Gods, Goddesses, and Traditions of Ancient Egypt. Oxford University Press. pp. 131–132
^ Allen, James P. (2000). Middle Egyptian: An Introduction to the Language and Culture of Hieroglyphs. Cambridge University Press. p. 426
^ Unicode standard for Egyptian hieroglyphs
^ Zaslavsky, Claudia (1993). Multicultural Mathematics: Interdisciplinary Cooperative-Learning Activities, p.20. ISBN 978-0-8251-2181-4.
^ Stewart, Ian (2009). Professor Stewart's Hoard of Mathematical Treasures. Profile Books. fq. 76–80. ISBN 978 1 84668 292 6. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[1] Pommerening, Tanja, Die altägyptischen Hohlmaße (Studien zur Altägyptischen Kultur, Beiheft 10), Hamburg, Helmut Buske Verlag, 2005

[2] Stokstad, Marilyn (2007). "Chapter 3: Art of Ancient Egypt". Art History. Volume 1 (bot. 3rd). Upper Saddle River, N.J.: Pearson Prentice Hall. ISBN 9780131743205. OCLC 238783244. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[Silverman-3] Silverman, David P. Chapter 14 "Egyptian Art". Ancient Egypt. Duncan Baird Publishers, 1997. p.228

[4] Alessandro Bongioanni & Maria Croce (ed.), The Treasures of Ancient Egypt: From the Egyptian Museum in Cairo, Universe Publishing, a division of Rizzoli Publications Inc., 2003. p.622. According to the editors, "Udjat" was the term for amulets which used the Eye of Horus design.

[Henadology-5] Butler, Edward P. "Wadjet". Goddesses and Gods of the Ancient Egyptians: A Theological Encyclopedia. Henadology: Philosophy and Theology. Marrë më 4 tetor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[6] Wörterbuch der ägyptischen Sprache 1, 268.13

[7] Wilkinson, Richard H. (2003). The Complete Gods and Goddesses of Ancient Egypt. Thames & Hudson. p. 202.

[8] Pinch, Geraldine (2004). Egyptian Mythology: A Guide to the Gods, Goddesses, and Traditions of Ancient Egypt. Oxford University Press. pp. 131–132

[9] Allen, James P. (2000). Middle Egyptian: An Introduction to the Language and Culture of Hieroglyphs. Cambridge University Press. p. 426

[10] Unicode standard for Egyptian hieroglyphs

[11] Zaslavsky, Claudia (1993). Multicultural Mathematics: Interdisciplinary Cooperative-Learning Activities, p.20. ISBN 978-0-8251-2181-4.

[12] Stewart, Ian (2009). Professor Stewart's Hoard of Mathematical Treasures. Profile Books. fq. 76–80. ISBN 978 1 84668 292 6. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]