Vasile Lupu
Vasile Lupu (1595–1661) ka qënë Voivode në Moldavia (Prince) midis 1634 dhe 1653. Vasile Lupu me mbiemrin "ujku" i cili sundoi si një princ i Moldavisë dhe siguroi fronin Moldavian në 1634 mbas një seri komplikimesh ai mundi ta mbante atë për njëzet vjet. Vasile ka qene bir i një shqiptar dhe i një trashëgimtare moldave. Ai ishte një administrator me kapacitet dhe një financier brilant dhe shpejt u bë njeriu më i pasur në kristianizmin lindor. Judiciously placed gifts kept him on good terms with the Ottoman authorities.[1][2]
Jeta e tij e hershemRedakto
Vendlindja e tij [3][4] quhet Arbanasi,fshat shqiptar ne Bullgari.
SundimiRedakto
Megjithëse pranohej haptazi qË ishte shqiptar në kohen e tij, dhe kishte mbajtur poste të larte nën sundimin e Miron Barnovschi, Vasile Lupu ishte zgjedhur princ si një shenje e pranimit nga bojaret vendas' dhe si reaksion kundra grekeve dhe levantine-ve. Kjo edhe sepse Vasile Lupu kishte drejtuar një kryengritje kundër Alexandru Iliaş dhe pasuesve të tij të huaj, being led into exile by Moise Movilă (although he was backed by Prince Matei Basarab and the powerful Pasha i Silistra, Mehmet Abza).
Ligjet dhe reformatRedakto
Vasile Lupu futi ligjin e pare te kodifikuar te shkruar ne Moldavi (1646, publikuar ne Iaşi). I njohur si Carte româneascǎ de învăţătură ("libri i te mesuarit rumanisht") ose Pravila lui Vasile Lupu ("Kodi i Vasile Lupu"), dokumenti nuk bie ndesh me traditen bizantine, ka qene nje rishikim i perkthyer i te drejtes zakonore (dhe pothuajse i ngjashem me ekuivalentin bashkekohes Wallachian).
ReferimeRedakto
- Gheorghe I. Brătianu, Sfatul domnesc şi Adunarea Stărilor în Principatele Române, Bucharest, 1995
Parardhësi Moise Movilă |
Prince/Voivode of Moldavia 1634-1653 |
Pasardhësi Gheorghe Ştefan |
Parardhësi Gheorghe Ştefan |
Prince/Voivode of Moldavia 1653 |
Pasardhësi Gheorghe Ştefan |
Wikimedia Commons ka materiale multimediale në lidhje me: Vasile Lupu. |