Wilhelm Wied, princi gjerman i Shqipërisë : rivaliteti midis Austro-Hungarisë dhe Italisë
Wilhelm Wied, Princi Gjerman i Shqipërisë: Rivaliteti midis Austro-Hungarisë dhe Italisë
Libri "Wilhelm Wied, princi gjerman i Shqipërisë: rivaliteti midis Austro-Hungarisë dhe Italisë"[1] është shkruar nga historianja shqiptare Elena Kocaqi dhe u botua në Tiranë nga shtëpia botuese "Emal" në vitin 2015. Libri përbëhet nga 260 faqe dhe përmban një analizë të detajuar të periudhës kur Wilhelm Wied, princ gjerman, sundoi në Shqipëri gjatë vitit 1914, një kohë e trazuar për vendin dhe rajonin e Ballkanit.
Përmbajtja e librit
Libri i Kocaqit ofron një vështrim të thelluar mbi periudhën e shkurtër të mbretërimit të Wilhelm Wied-it në Shqipëri dhe përqendrohet në konfliktin e fuqishëm diplomatik dhe gjeopolitik midis dy fuqive të mëdha evropiane të kohës: Austro-Hungarisë dhe Italisë. Të dy vendet ishin të interesuara për të zgjeruar ndikimin e tyre në Ballkan, një rajon që pas Luftërave Ballkanike dhe shpalljes së Pavarësisë së Shqipërisë në 1912 ishte në një moment vendimtar të formimit të tij politik.
Konteksti historik: Princi Wilhelm Wied dhe Shqipëria
Wilhelm Wied, një princ gjerman, u caktua të drejtojë Shqipërinë në vitin 1914, pas vendimit të Fuqive të Mëdha për të vendosur një figurë të huaj të neutralitetit politik në krye të vendit të sapokrijuar, duke shpresuar se kjo do të ndihmonte në stabilizimin e Shqipërisë dhe në parandalimin e një lufte të mundshme midis fuqive evropiane. Princi Wilhelm mbërriti në Shqipëri në mars të vitit 1914, por mbretërimi i tij ishte shumë i shkurtër, duke përfunduar vetëm disa muaj më vonë, në shtator të po atij viti.
Rivaliteti Austro-Hungarez dhe Italian për Shqipërinë
Një nga aspektet kryesore të librit të Kocaqit është shqyrtimi i rivalitetit midis Austro-Hungarisë dhe Italisë për kontrollin mbi Shqipërinë. Austro-Hungaria, një fuqi kryesore në Evropën Qendrore, shihte Shqipërinë si një zonë strategjike që mund të shërbente si një mburojë kundër ndikimit sllav në Ballkan dhe si një mënyrë për të siguruar rrugët tregtare drejt Detit Adriatik. Italia, nga ana tjetër, shihte Shqipërinë si një pjesë të sferës së saj natyrore të ndikimit për shkak të afërsisë gjeografike dhe lidhjeve historike dhe kulturore.
Të dyja fuqitë kishin interesa të veçanta në vendosjen e një lideri që do të përkrahte interesat e tyre. Ndërhyrjet e tyre diplomatike dhe ekonomike krijuan një mjedis të tensionuar në Shqipëri, duke bërë që mbretërimi i Wied-it të përballet me një numër sfidash të brendshme dhe të jashtme, përfshirë këtu rebelime të vazhdueshme të grupeve të ndryshme lokale.
Analiza e Kocaqit dhe rëndësia e librit
Elena Kocaqi në librin e saj analizon rolin e Wilhelm Wied-it në kontekstin e një Shqipërie të ndarë midis influencave të ndryshme të jashtme dhe të brendshme. Ajo sjell në dritë sesi intrigat diplomatike dhe përplasjet e fuqive të mëdha për influencë në Shqipëri kontribuan në dështimin e përpjekjes së Wied-it për të krijuar stabilitet politik dhe të drejtojë vendin. Kocaqi argumenton se rivaliteti midis Austro-Hungarisë dhe Italisë luajti një rol vendimtar në dështimin e projektit të princit Wied për të krijuar një qeveri të qëndrueshme dhe të njohur ndërkombëtarisht në Shqipëri.
Libri është një burim i rëndësishëm për ata që janë të interesuar në historinë e Shqipërisë dhe të marrëdhënieve ndërkombëtare në Ballkan në fillim të shekullit të 20-të. Ai ofron një këndvështrim të veçantë për ngjarjet që çuan në krijimin e shtetit shqiptar dhe rolin e fuqive të mëdha evropiane në këtë proces.
Referencat bibliografike dhe përfundime
Në fund të librit, Kocaqi ka përfshirë një bibliografi të gjerë që mbështet hulumtimet e saj dhe përfshin burime të shumta nga arkivat evropiane dhe shqiptare, duke u dhënë lexuesve mundësinë për të thelluar më tej njohuritë e tyre mbi këtë periudhë historike komplekse.
Libri "Wilhelm Wied, princi gjerman i Shqipërisë: rivaliteti midis Austro-Hungarisë dhe Italisë" është një kontribut i rëndësishëm në literaturën historike shqiptare, duke ndihmuar në ndriçimin e një periudhe vendimtare të historisë së Shqipërisë dhe ndikimit të fuqive të huaja në formimin e shtetit shqiptar.