Akava'ine
Akavaine (akava'ine) është një fjalë nga fiset maori të ishujve Kuk, që prej viteve 2000, për t'iu referuar njerëzve transgjinorë me prejardhje Maori nga ishujt Kuk.
Gjasat janë që të jetë një zakon i vjetër, por në ditët e sotme i referohet një identiteti bashkëkohor me ndikim nga polinezianët e tjerë, përmes ndërveprimit ndërkulturor të polinezianëve që jetojnë në Zelandën e Re, veçanërisht të fa'afafinës samoane, popullit me gjini të tretë, me një vend të veçantë në shoqërinë samoane. [1]
Termat dhe etimologjia Redakto
Sipas fjalorit të fisieve maori nga ishujt Kuk (1995) 'akava'ine është parashtesa aka ("të jesh ose të sillesh si") dhe va'ine ("grua"), [2] ose thjesht, "të sillesh si grua". ( Antonim: ' akatāne ("veproni burrërisht, ose në mënyrë të çuditshme"). [2] [3] )
Fjala Whakawahine të fiseve maori të Zelandës së Re ka kuptim të njëjtë me fjalën samoane fa'afafine dhe fjalën malagaze 'sarambavy'.
Sipas Alexeyeff, akava'ine është një fjalë të fiseve maori të ishujve Kuk për gratë që kanë një mendim të fryrë për veten, tërheqin vëmendjen ndaj vetes në mënyra që prishin grupin, nuk i vënë veshin këshillave të të tjerëve ose që veprojnë në mënyrë egoiste ose egoiste. -mënyrë promovuese.
Ndonjëherë fjala laelae përdoret gjithashtu zakonisht kur nënkuptohet kritika ose tallja e sjelljes femërore të shfaqur nga një burrë, për shembull duke u përshkruar si homoseksuale. Laelae është termi bisedor Ishujt Kuk, është i ngjashëm me raerae që përdoret në Tahiti.
Fjala tutuva'ine (që do të thotë "si një grua") përdoret më rrallë dhe normalisht i referohet një ndërveshje ose një 'drag queen'. [4] [5]
Homoseksualiteti është i paligjshëm për meshkujt në ishujt Kuk, [6] por ka një lëvizje transgjinore në ishujt e Paqësorit për të dekriminalizuar të drejtat LGBT. [7]
Historia Redakto
Banorët e Ishullit të Paqësorit kanë një histori të gjatë integrimi, pozitash autoriteti, respekti dhe pranimi ndaj individëve të varianteve gjinore . Pas mbërritjes së misionarëve anglezë gjatë shekullit të 19-të, kjo filloi të ndryshonte shpejt.
Marshall (1971:161) mohoi se kishte "homoseksualë" në Mangaia në Ishujt Kuk, ndërsa vlerësoi se kishte dy ose tre "burra në Mangaia që kënaqeshin me punën e grave, mund të kishin një figurë femërore dhe - në një farë mase - mund të vishuni si një grua" (Marshall 1971:153). "Nuk ka asnjë mosmiratim shoqëror për indikacionet e transvestizmit". Djemtë dhe burrat që ai vuri re, të cilët kënaqeshin dhe shkëlqenin në punën e grave dhe të cilët "shpesh thirren për të ndihmuar në gatim, gosti, qepje jastëkësh dhe prerje fustanesh dhe modelesh veshjesh" dhe "nuk tregojnë dëshirë të dukshme për partnerë seksualë meshkuj". [8]
Kultura bashkëkohore Redakto
Në fund të viteve 1990, termi laelae, një huazim nga raerae tahitiane ose Rae rae, ishte termi më i përdorur për të përshkruar kategoritë "tradicionale" transgjinore dhe individët që konsiderohen si "gay". [9]
Përdorimi i fjalës maori ' Akava'ine për një person transgjinor duket të jetë i kohëve të fundit, pasi nuk ka asnjë provë për të si një rol të vendosur gjinor në shoqërinë Maori të Ishujve Kuk: ai nuk është i dokumentuar në takimet e ndryshme të detajuara me shkrim të njerëzve maori gjatë epoka para-kristiane deri në mesin e fundit të viteve 1800 deri në fillim të viteve 1900, megjithëse këto rrëfime janë pothuajse të gjitha nga perëndimorët dhe misionarët. Në të kundërt, njerëzit transgjinorë përmenden në të dhënat e Samoa ( Fa'afafine ), Tahiti dhe Hawai'i ( Māhū ). [10]
Homoseksualiteti është i jashtëligjshëm në Ishujt Kuk për burrat, ndërsa gratë janë të lira të kenë marrëdhënie homoseksuale.
Disa ' marrin pjesë në prodhimin e tivaeve (jorganëve), një aktivitet që tradicionalisht bëhet nga gratë e komunitetit. [11]
Te Tiare Association Inc (TTA) u themelua zyrtarisht më 30 nëntor 2007 në Gjykatën e Lartë Rarotonga; një organizatë e krijuar për të bashkuar 'akava'ine në Ishujt Kuk, për të ndihmuar në edukimin, forcimin dhe edukimin e tyre në mënyrë që ata të mund të ndihmojnë veten e tyre. Më 21 qershor 2008, u bë fillimi zyrtar i TTA dhe nisja e një partneriteti midis TTA dhe Fondacionit të Ndihmës së Ishujve të Paqësorit. [12] [13]
Referime Redakto
- ^ Taonga, New Zealand Ministry for Culture and Heritage Te Manatu. "3. – Gender diversity – Te Ara Encyclopedia of New Zealand". www.teara.govt.nz (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 2013-07-03. Marrë më 2015-03-06.
- ^ a b Jasper Buse; Raututi Taringa (1995). Cook Islands Maori Dictionary (në anglisht). fq. 51. ISBN 978-0-7286-0230-4. Arkivuar nga origjinali më 1 tetor 2015. Marrë më 27 korrik 2013.
- ^ Kalissa Alexeyeff (2009). Dancing from the Heart: Movement, Gender, and Cook Islands Globalization (në anglisht). University of Hawaii Press. fq. 105. ISBN 978-0-8248-3244-5. Arkivuar nga origjinali më 19 tetor 2015. Marrë më 27 korrik 2013.
- ^ Kalissa Alexeyeff (2009). Dancing from the Heart: Movement, Gender, and Cook Islands Globalization (në anglisht). University of Hawaii Press. fq. 104. ISBN 978-0-8248-3244-5. Marrë më 27 korrik 2013.
- ^ G. G. Bolich, Ph. D. (2007). Transgender History & Geography: Crossdressing in Context, Volume 3 (në anglisht). Psyche's Press. fq. 289. ISBN 978-0-6151-6766-4.
- ^ International Lesbian and Gay Association (2006). "LGBT World legal wrap up survey" (PDF) (në anglisht). fq. 4. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 2012-03-10.
- ^ "The Talanoa Trans Pacific Equality Project."" (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 2019-09-06. Marrë më 2018-08-13.
- ^ Stephen O. Murray (2002). Pacific Homosexualities (në anglisht). iUniverse. fq. 134–135. ISBN 0-595-22785-6.
- ^ Niko Besnier; Kalissa Alexeyeff, red. (2014). Gender on the Edge: Transgender, Gay, and Other Pacific Islanders (në anglisht). Hong Kong University Press. fq. 8. ISBN 9789888139279. Arkivuar nga origjinali më 2021-05-22. Marrë më 2015-08-18.
- ^ "Mangaian Society - NZETC". nzetc.victoria.ac.nz (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 2014-10-06. Marrë më 2014-10-01.
- ^ Walter E. Little; Patricia Ann McAnany (16 tetor 2011). Textile Economies: Power and Value from the Local to the Transnational (në anglisht). Rowman Altamira. fq. 72. ISBN 978-0-7591-2061-7. Arkivuar nga origjinali më 27 shtator 2015. Marrë më 27 korrik 2013.
- ^ "Te Tiare Association Inc" (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 20 tetor 2015. Marrë më 24 gusht 2015.
- ^ Matt Akersten (2008). "Supporting our sisters in the Pacific" (në anglisht). GayNZ.com. Arkivuar nga origjinali më 8 shtator 2015. Marrë më 24 gusht 2015.