Automjeti elektrik
Një automjet elektrik (EV) është një automjet që përdor një ose më shumë motorë elektrikë për shtytje. Mund të mundësohet nga një sistem kolektori, me energji elektrike nga burime jashtë automjeteve, ose mund të mundësohet në mënyrë autonome nga një bateri (nganjëherë e ngarkuar nga panelet diellore, ose duke konvertuar karburantin në energji elektrike duke përdorur qelizat e karburantit ose një gjenerator). EV-të përfshijnë, por nuk kufizohen vetëm në, mjete rrugore dhe hekurudhore, anije sipërfaqësore dhe nënujore, avionë elektrikë dhe anije kozmike elektrike. Për automjetet rrugore, së bashku me teknologjitë e tjera të reja të automobilave si drejtimi autonom, automjetet e lidhura dhe lëvizshmëria e përbashkët, EV-të formojnë një vizion të ardhshëm të lëvizshmërisë të quajtur Lëvizshmëria e Lidhur, Autonome, e Përbashkët dhe Elektrike (CASE).[1]
EV-të u krijuan për herë të parë në fund të shekullit të 19-të, kur energjia elektrike ishte ndër metodat e preferuara për lëvizjen e automjeteve motorike, duke ofruar një nivel komoditeti dhe lehtësie operimi që nuk mund të arrihej nga makinat me benzinë të asaj kohe. Motorët me djegie të brendshme ishin metoda dominuese e shtytjes për makinat dhe kamionët për rreth 100 vjet, por energjia elektrike mbeti e zakonshme në llojet e tjera të automjeteve, si trenat dhe automjetet më të vogla të të gjitha llojeve.
Stimujt e qeverisë për të rritur adoptimin u prezantuan për herë të parë në fund të viteve 2000, duke përfshirë Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimin Evropian, duke çuar në një treg në rritje për automjetet në vitet 2010. Rritja e interesit dhe ndërgjegjësimit publik dhe stimujve strukturorë, të tillë si ato që ndërtohen në rimëkëmbjen e gjelbër nga pandemia COVID-19, pritet të rrisin shumë tregun e automjeteve elektrike. Gjatë pandemisë COVID-19, bllokimet reduktuan numrin e gazeve serrë në automjetet me benzinë ose me naftë. Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë ka deklaruar se qeveritë duhet të bëjnë më shumë për të përmbushur qëllimet klimatike, duke përfshirë politikat për automjetet e rënda elektrike. Një total prej 14% e të gjitha makinave të reja të shitura ishin elektrike në 2022, nga 9% në 2021 dhe më pak se 5% në 2020.[2] Shitjet e automjeteve elektrike mund të rriten nga 1% e peshës globale në 2016 në më shumë se 35% deri në vitin 2030 Që nga korriku 2022, madhësia globale e tregut të EV ishte 280 miliardë dollarë dhe pritej të rritej në 1 trilion dollarë deri në vitin 2026.[3] Pjesa më e madhe e kësaj rritje pritet në tregje si Amerika e Veriut, Evropa dhe Kina; një rishikim i literaturës i vitit 2020 sugjeroi se rritja në përdorimin e automjeteve elektrike me 4 rrota duket ekonomikisht e pamundur në ekonomitë në zhvillim, por se rritja e automjeteve elektrike me 2 rrota ka të ngjarë. Ka më shumë EV me 2 dhe 3 rrota se çdo lloj tjetër.[4]
Shiko edhe
RedaktoReferime
Redakto- ^ Hamid, Umar Zakir Abdul (2022). Autonomous, Connected, Electric and Shared Vehicles: Disrupting the Automotive and Mobility Sectors. Marrë më 11 nëntor 2022.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Global EV Outlook 2023 - Data product". IEA (në anglishte britanike). Marrë më 2023-06-30.
- ^ "Electric Vehicle (EV) Industry Statistics and Forecasts". EVhype. 2022-08-30. Marrë më 2022-10-31.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Gjendja e adresës (lidhja) - ^ "Prospects for electric vehicle deployment – Global EV Outlook 2021 – Analysis". IEA (në anglishte britanike). Arkivuar nga origjinali më 29 korrik 2021. Marrë më 2021-07-29.