Bustet e Vëllezërve Frashëri te Kodrat e Liqenit në Tiranë
Bustet e Vëllezërve Frashëri te Kodrat e Liqenit në Tiranë
Përurimi dhe Vendosja e Eshtrave
Bustet e Vëllezërve Frashëri, një monument i veçantë që nderon tre figurat e shquara të Rilindjes Kombëtare Shqiptare, u përuruan më 10 qershor 1978 në Kodrat e Liqenit në Tiranë. [1] Kjo ceremoni madhështore u zhvillua për të shënuar 100 vjetorin e Lidhjes Shqiptare të Prizrenit, një ngjarje kyçe në historinë e kombit shqiptar. Në këtë ansambël monumental gjenden eshtrat e Naim Frashërit dhe Abdyl Frashërit, ndërsa Sami Frashëri vazhdon të prehet në tokën turke, pavarësisht përpjekjeve të vazhdueshme ndërqeveritare për të sjellë eshtrat e tij në Shqipëri.
Eshtrat e Abdyl Frashërit u sollën nga Turqia në vitin 1978, ndërsa eshtrat e Naim Frashërit kanë një histori më të gjatë dhe më komplekse. Eshtrat e Naimit u sollën nga Stambolli në vitin 1937, me rastin e festimeve të 25-vjetorit të Pavarësisë së Shqipërisë, dhe fillimisht u varrosën pranë Kryegjyshatës Bektashiane në Tiranë. Në vitin 1940 u ndërtua një varr i denjë për të, në një oborr të madh të Kryegjyshatës, të cilin e mbante një strukturë monumentale prej mermeri të bardhë, të zbukuruar me simbole bektashiane dhe një shqiponjë të madhe dykrerëshe të gdhendur po në mermer.
Ky varr qëndroi deri në vitin 1967, kur, pas mbylljes së institucioneve fetare, eshtrat e Naimit u nxorën dhe u vendosën përfundimisht në varrin e përbashkët me vëllezërit e tij në Kodrat e Liqenit. [2]
Naim Frashëri
Naim Frashëri, lindur më 25 maj 1846 në Frashër (Përmet) dhe i ndarë nga jeta më 20 tetor 1900 në Stamboll, ishte një poet dhe shkrimtar i shquar shqiptar. Ai është një nga figurat qendrore të Rilindjes Kombëtare dhe ka luajtur një rol kyç në zhvillimin e letërsisë shqiptare. Veprat e tij poetike kanë vënë themelet e letërsisë kombëtare dhe kanë ndihmuar në zgjimin e vetëdijes kombëtare dhe atdhetare.
Abdyl Frashëri
Abdyl Frashëri, lindur në vitin 1839 në Frashër (Përmet) dhe i ndarë nga jeta më 23 tetor 1892 në Stamboll, ishte një nga udhëheqësit kryesorë politikë dhe ideologjikë të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit. Ai ishte një organizator dhe aktivist i shquar, diplomat i talentuar dhe politikan i madh, i cili luajti një rol të rëndësishëm në përpjekjet për pavarësinë dhe të drejtat e shqiptarëve.
Sami Frashëri
Sami Frashëri, lindur më 1 qershor 1850 në Frashër (Përmet) dhe i ndarë nga jeta më 18 qershor 1904 në Stamboll, ishte një shkrimtar, filozof dhe dramaturg i shquar shqiptar. Ai ishte një nga figurat kryesore të Rilindjes Kombëtare Shqiptare dhe, së bashku me vëllezërit e tij Abdyl dhe Naim Frashëri, luajti një rol të rëndësishëm në zgjimin e vetëdijes kombëtare dhe kulturore të shqiptarëve në fund të shekullit të 19-të.
Përfundim
Bustet e Vëllezërve Frashëri në Kodrat e Liqenit në Tiranë janë një kujtesë e përhershme e kontributit të madh që këta tre vëllezër dhanë për kombin shqiptar. Përmes jetës dhe veprës së tyre, ata kanë lënë një trashëgimi të paçmueshme që vazhdon të frymëzojë brezat e rinj të shqiptarëve. Ky monument është një vend nderimi dhe reflektimi, një dëshmi e përpjekjeve dhe sakrificave të bëra për lirinë dhe pavarësinë e Shqipërisë.