Dombra, e njohur edhe si dombura ( dombura Kazake ) është një lahut kazake me qafë të gjatë dhe një tel muzikor. Dombura ka karakteristik të vecantë komuzin dhe dutarin, të tilla si qafa e gjatë, e hollë dhe forma e zgjatur e trupit. Ky është një instrument popullor i komuniteteve turke në vendet e Azisë Qendrore si Kazakistani, Uzbekistani, Turkmenistani, Afganistani, si dhe Mongoli .

Dombra

Varietete

Redakto

Instrumenti ndryshon në rajone të ndryshme. Dombura e Kazakistanit ka tast dhe luhet duke lëvizur dorën ose duke këputur çdo varg individualisht, me një trokitje të rastësishme në sipërfaqen kryesore të instrumentit. Përderisa kordat janë bërë tradicionalisht prej telash, zakonisht kordat prodhohen duke përdorur tela najloni. Një nga lojtarët më të mëdhenj të dombras ishte muzikanti dhe kompozitori popullor kazakë Kurmangazy Sagyrbayuly, i cili pati një ndikim të madh në zhvillimin e kulturës muzikore kazake, duke përfshirë muzikën e dombras; Kompozimi i tij muzikor "Adai" është i njohur në Kazakistan dhe jashtë tij.

Në vitin 2012 u krijua elektrodombura . [1]

Damburet me tast të Turkestanit dhe Badakshanit janë të rralla ato [2] me një trup dhe qafë të gdhendur nga një bllok i vetëm druri, zakonisht prej manushi ose kajsie . Dambura luhet me së shumëti me gjuajtje dhe gërvishtje mbi instrument për të ndihmuar në dhënien e një tingulli me percusion. Dy telat janë bërë prej najloni (në kohët moderne) ose korda. Ato kalojnë nën një urë të shkurtër tek një kunj në anën tjetër të trupit. Ka një vrimë të vogël të gjërë në pjesën e pasme të instrumentit, ndërsa pjesa e sipërme është dru i trashë. Nuk përfundon me ndonjë lustër, mbushje / lëmim të çdo lloji, dhe si me të gjitha instrumentet e tjera turke ka disa zbukurime.

Dumbura është instrumenti ekuivalent i Tatars Vollga dhe Bashkirs . Një interpretues luan të gjitha vargjet në të njëjtën kohë. Pjesa e sipërme kryen tonin e boronit dhe telat e poshtëm kryejn melodinë. Një dumburë përdoret vetëm, dhe si një instrument i ansamblit.

Histori

Redakto

Dombura u shfaq fillimisht në Mesjetë. Për shembull, në veprat e Aby Nasir Al-Farabit mund të lexojmë për një instrument muzikor tamburik, të ngjashëm me domburën. Pothuajse në çdo vend të Azisë Qendrore është një instrument i ngjashëm me Domburën. Në shekullin e fundit atje ishin kompozitorët më të mëdhenj dhe lojtarët e Domburës si Kurmangazi, Kazangap dhe Tatimbet.

Dombra në ansambël dhe performanca epike

Redakto
 
Luajtja e muzikës me dombra

Poeti kazak Abay Qunanbayuli shpesh shfaqet duke mbajtur një dombra në qëndrim dhe shumë e mbajnë atë në një adhurim të lartë si një simbol i nacionalizmit midis vendeve post- sovjetikeKomonuelthit të Shteteve të Pavarura . Dombra luhet nga Erzhan Alimbetov në grupin Ulytau .

Nga shekulli i 12-të deri në shekullin XVIII, dumbura u përdor nga Bashkir sasans për të shoqëruar legjendat dhe kubarët e tyre poetikë. Është përmendur në poezinë epike "Zayatulyak dhe Hiuhiliu". Megjithatë, deri në fillim të shekullit të 20-të, dumbura u harrua. Sasanët ishin shpesh ideologët kryesorë të kryengritjeve etnike, kështu që kur administrata ruse rrëzonte një kryengritje, ata dënonin sasansin dhe shkatërronin dumburet e tyre. Në gjysmën e dytë të shekullit të 20-të, u kryen disa rikonstruksione. Aktualisht, vepra ringjallëse vazhdon. Ndër të tjera, interpretuesi V. Shugaiupov punon në ringjalljen e dumburës. Dumbura moderne prej druri ka një formë dardhe ose formë ovale.   [ citim i nevojshëm ]

Referimet në kulturën popullore

Redakto
 
Diagrama Dombras , me përshkrimin në Esperanto.

Ky instrument është bërë pjesë e fenomenit Internet pas një videoklipi nga SuperStar KZ, ekuivalenti kazak i serisë Idol, është postuar në YouTube . Videoja përfshin dy gra që këndojnë dhe një e tretë që këndon dhe luan në dombur (Ernar Kaldinov), e cila ishte shkaktare e popullaritetit. Emri i këngës origjinale është Freestailo nga R. Lizer, një njeri kazak.

Dombura është popullarizuar si instrument përmes Partisë Dombyra, një lëvizje e ngjashme me lëvizjen e rinisë kazake të organizuar nëpërmjet mediave sociale . Videot e aktiviteteve të Partisë Dombura ndahen në YouTube, Facebook etj.

Gama dhe tablatura

Redakto

Shumë tunika popullore dhe rajonale kanë ekzistuar, edhe pse më poshtë është akademia më e pranuar e akorduar për koncertin standard prima dombra të Kazakistanit.

 

Ka klasifikime të ndryshme të Domburës, për shembull Dombura për këndimin e këngëve ose iso ka 8-9 tela, dombura për iso ka më shumë se 20 vargje.

Shiko gjithashtu

Redakto
  • Tanbur

Referime

Redakto
  1. ^ "Дух Великой Степи — Электродомбра помогла казахстанской группе достичь вершин рок-чарта в США". Arkivuar nga origjinali më 11 prill 2015. Marrë më 6 qershor 2019. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  2. ^ "Atlas of plucked instruments - Central Asia". Arkivuar nga origjinali më 5 mars 2012. Marrë më 6 qershor 2019. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

Lidhje të jashtme

Redakto

Lidhje të tjera