Eksperimentimi i kafshëve
Testimi i kafshëve, i njohur gjithashtu si eksperimentimi i kafshëve, kërkimi i kafshëve dhe testimi in vivo, është përdorimi i kafshëve jo-njerëzore në eksperimente që kërkojnë të kontrollojnë variablat që ndikojnë në sjelljen ose sistemin biologjik në studim. Kjo qasje mund të krahasohet me studimet në terren në të cilat kafshët vëzhgohen në mjediset ose habitatet e tyre natyrore. Hulumtimet eksperimentale me kafshët zakonisht kryhen në universitete, shkolla mjekësore, kompani farmaceutike, institucione mbrojtëse dhe objekte tregtare që ofrojnë shërbime të testimit të kafshëve për industrinë.[1] Fokusi i testimit të kafshëve varion në një vazhdimësi nga kërkimi i pastër, duke u fokusuar në zhvillimin e njohurive themelore të një organizmi, tek kërkimi i aplikuar, i cili mund të fokusohet në përgjigjen e disa pyetjeve me rëndësi të madhe praktike, si gjetja e një kure për një sëmundje. Shembuj të kërkimit të aplikuar përfshijnë testimin e trajtimeve të sëmundjeve, mbarështimin, kërkimin e mbrojtjes dhe toksikologjinë, duke përfshirë testimin e kozmetikës. Në arsim, testimi i kafshëve ndonjëherë është një komponent i kurseve të biologjisë ose psikologjisë.[2] Praktika është e rregulluar në shkallë të ndryshme në vende të ndryshme.[3]
Është vlerësuar në vitin 2010 se përdorimi vjetor i kafshëve vertebrore - nga zebrafish tek primatët jo-njerëzor - varion nga dhjetëra në mbi 100 milionë.[4] Në Bashkimin Evropian, speciet vertebrore përfaqësojnë 93% të kafshëve të përdorura në kërkime[5] dhe 11.5 milionë kafshë u përdorën atje në vitin 2011.[6] Sipas një vlerësimi, numri i minjve dhe minjve të përdorur vetëm në Shtetet e Bashkuara në vitin 2001 ishte 80 milionë. Në vitin 2013 u raportua se gjitarët (minjtë dhe minjtë), peshqit, amfibët dhe zvarranikët së bashku përbënin mbi 85% të kafshëve kërkimore.[7] Në vitin 2022, një ligj u miratua në Shtetet e Bashkuara që eliminoi kërkesën e FDA që të gjitha barnat të testohen te kafshët.[8]
Shiko edhe
RedaktoReferime
Redakto- ^ ""Introduction", Select Committee on Animals in Scientific Procedures Report". UK Parliament. Marrë më 2012-07-13.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Hajar, Rachel (2011). "Animal Testing and Medicine". Heart Views. 12 (1): 42. doi:10.4103/1995-705X.81548. ISSN 1995-705X. PMC 3123518. PMID 21731811.
{{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Festing, Simon; Wilkinson, Robin (qershor 2007). "The ethics of animal research. Talking Point on the use of animals in scientific research". EMBO Reports. 8 (6): 526–530. doi:10.1038/sj.embor.7400993. ISSN 1469-221X. PMC 2002542. PMID 17545991.
{{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Meredith Cohn (26 August 2010). "Alternatives to Animal Testing Gaining Ground Arkivuar 25 maj 2011 tek Wayback Machine," The Baltimore Sun.
- ^ Taylor, Katy; Alvarez, Laura Rego (2019). "An Estimate of the Number of Animals Used for Scientific Purposes Worldwide in 2015". Alternatives to Laboratory Animals. SAGE Publications. 47 (5–6): 196–213. doi:10.1177/0261192919899853. ISSN 0261-1929. PMID 32090616. S2CID 211261775.
{{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "REPORT FROM THE COMMISSION TO THE COUNCIL AND THE EUROPEAN PARLIAMENT Seventh Report on the Statistics on the Number of Animals used for Experimental and other Scientific Purposes in the Member States of the European Union". Nr. Document 52013DC0859. EUR-Lex. 12 maj 2013.
{{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "EU statistics show decline in animal research numbers". Speaking of Research. 2013. Marrë më 24 janar 2016.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "U.S. Will No Longer Require Animal Testing for New Drugs". 13 janar 2022.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!)