algjebër lineare, një dekompozim QR, i njohur gjithashtu si faktorizimi QR ose zbërthimi QR, është një zbërthim i një matrice A në një prodhim A = QR të një matrice ortonormale Q dhe të një matrice trekëndore të sipërme R. Zbërthimi QR përdoret shpesh për të zgjidhur problemin e katrorëve më të vegjël dhe është baza për një algoritëm të veçantë të vlerave vetjake, algoritmin QR .

Rastet dhe përkufizimet

Redakto

Matrica katrore

Redakto

Çdo matricë katrore reale A mund të zbërthehet si

 

ku Q është një matricë ortogonale (kolonat e saj janë vektorë njësi ortogonalë që do të thotë  ) dhe R është një matricë trekëndore e sipërme. Nëse A ka të anasjelltë, atëherë faktorizimi është unik nëse kërkojmë që elementet diagonale të R të jenë pozitive.

Matricë drejtkëndore

Redakto

Në përgjithësi, ne mund të faktorizojmë një matricë komplekse m × n A, me mn, si prodhim i një matrice njësi m × m Q dhe një matrice trekëndore të sipërme, R, m × n . Duke qenë se rreshtat e poshtëm ( mn ) të një matrice trekëndore të sipërme m × n përbëhen tërësisht nga zero, shpesh është e dobishme ta ndash R, ose të dyja R dhe Q :

 

ku R 1 është një matricë n × n trekëndore e sipërme, 0 është një matricë zero (mnn, Q 1 është m × n, Q 2 është m×(mn) dhe Q 1 dhe Q 2 të dyja kanë shtylla ortogonale.

Llogaritja e dekompozimit QR

Redakto

Ka disa metoda për llogaritjen reale të faktorizimit QR, të tilla si me anë të procesit Gram-Schmidt, shndërrimet Householder ose rrotullimet Givens . Secili ka një numër përparësish dhe mangësish.

Duke përdorur procesin Gram-Schmidt

Redakto

Konsideroni procesin Gram-Schmidt të zbatuar mbi shtyllat e matricës me rank të plotë  , me prodhim të brendshëm   (ose   për rastin kompleks).

Përcaktoni projeksionin :

 

pastaj:

 

Tani mund të shprehim   s mbi bazën tonë ortonormale të llogaritur rishtazi:

 

ku  . Kjo mund të shkruhet në formën matricore si:

 

ku:

 

dhe

 

Shembull

Redakto

Merrni parasysh zbërthimin e

 

Kujtojmë se një matricë ortonormale   ka vetinë  .

Atëherë mund të llogarisim   me anë të procedurës Gram-Schmidt si më poshtë:

 

Kështu, ne përftojmë