Festivali i 42-të i Këngës Arbëreshe
Festivali i 42-të i Këngës Arbëreshe: Një homazh për trashëgiminë kulturore të shqiptarëve të Italisë
Më 10 gusht 2024, në San Demetrio Corone (Shën Mitri) të Kalabrisë, u zhvillua Festivali i 42-të i Këngës Arbëreshe[1]. Ky festival, një ndër ngjarjet më të rëndësishme për komunitetin arbëresh të Italisë, vazhdon të mbrojë dhe promovojë trashëgiminë kulturore të shqiptarëve[2] të Italisë, duke sjellë në vëmendje artin dhe muzikën e tyre unike.
Kënga me titull “Për ty”, e interpretuar nga artistja e re Iris Sula, u shpall fituese e festivalit, duke mahnitur publikun dhe jurinë me zërin e saj të veçantë dhe interpretimin e fuqishëm. Ky triumf për Sula-n shënon një hap të rëndësishëm në karrierën e saj dhe një pikë kthese për brezin e ri të artistëve arbëreshë.
Një tjetër moment i veçantë i festivalit ishte shpallja e kantautorit të mirënjohur, Stefano de Bartolo, si fitues i çmimit “Pino Cacozza” për tekstin më të mirë të këngës. Ky çmim është një vlerësim për kontributin e tij të vazhdueshëm në muzikën arbëreshe dhe për aftësinë e tij për të kapur thelbin e përvojës arbëreshe përmes teksteve të tij të ndjera.
Festivali i Këngës Arbëreshe është një nga iniciativat më të rëndësishme të organizuara nga shqiptarët e Italisë, e cila ka filluar që në vitin 1980 nga juristi dhe intelektuali Giusseppe D’Amico. Ai e ndërtoi këtë ngjarje mbi bazën e trashëgimisë së pasur muzikore të arbëreshëve, e cila përfshinte këngët tradicionale të njohura si “vjersha”, të cilat ishin dhe mbeten pjesë e rëndësishme e identitetit kulturor të këtij komuniteti.
Ky edicion i 42-të i festivalit kishte një rëndësi të veçantë, pasi ishte një homazh për dy nga figurat më të rëndësishme të kulturës arbëreshe, poetët Pino Cacozza dhe Alfio Mocha. Edhe pse ata nuk janë më fizikisht mes nesh, tekstet dhe këngët e tyre vazhdojnë të mbajnë gjallë kulturën arbëreshe, duke ndriçuar rrugën për brezat e ardhshëm.
Në përfundim, Festivali i 42-të i Këngës Arbëreshe shërben si një përkujtim për rrënjët e pasura kulturore të arbëreshëve, si dhe një platformë për të promovuar dhe ruajtur këtë trashëgimi të çmuar. Me kalimin e viteve, festivali vazhdon të jetë një udhërrëfyes i rëndësishëm për ruajtjen e gjuhës, muzikës dhe traditave të shqiptarëve[3] të Italisë.