Gjergji Nezha
Gjergji Nezha: Studiues i Historisë Shqiptare dhe Hipoteza e Bizantit
Studiuesi i historisë shqiptare, Gjergji Nezha, ka ngjallur debat dhe interes të madh me hipotezat e tij novatore mbi identitetin kombëtar dhe historinë e Bizantit. [1] I ftuar në programin e mëngjesit "Zgjohu me MCN" më 19 mars 2024, [2] Nezha paraqiti një këndvështrim të guximshëm dhe të diskutuar lidhur me mënyrën se si Greqia dhe Roma kanë manipuluar historinë, duke përjashtuar Shqipërinë nga roli qendror në historinë e Bizantit.
Manipulimi i Historisë
Sipas Nezhës, përkufizimi i Perandorisë Bizantine është një koncept i krijuar dhe i përdorur nga studiues të huaj që në vitin 1540 nga Jeronim Uulf dhe më vonë i përforcuar nga studiuesi Uiljel në shekullin e 19-të. Kjo ka sjellë një instalim të qëndrueshëm të këtij emërtimi në studimet historike, duke shtyrë Shqipërinë në margjina dhe duke e paraqitur si një vend i pushtuar pa identitet. [3]
Identiteti dhe Historia Kombëtare
Nezha thekson se sipas historianëve shqiptarë, historia e Shqipërisë është një vazhdimësi pushtimesh dhe dështimesh, duke lënë të kuptohet se shqiptarët nuk kanë pasur identitet. Ai argumenton se është një dobësi e studiuesve shqiptarë, jo e paraardhësve të tyre, që nuk kanë marrë me seriozitet dashurinë për historinë dhe vendin e tyre.
"Ka qenë disa llojesh. Duhet një katansis ideologjik, pra ideologjia që dominon, partia idhulli, ca ka thënë partia historia, e shoh me një idhull dhe kompleksi ndaj idhulli, mashtrimi ndaj studiuesve të huaj," shprehet Nezha. Sipas tij, studimet e huaja kanë manipuluar historinë shqiptare duke mohuar gjuhën dhe historinë e shqiptarëve, dhe ka ardhur koha që t’i thuhet "stop" këtij manipulimi.
Bizanti: Qendra e Historisë Shqiptare
Nezha mbron hipotezën se shqiptarët nuk ishin thjesht aleatë të Bizantit, por epiqendra e tij. [4] "Nga periudha e Bizantit dimë shumë pak për historinë e Bizantit, anashkalim nga ana e historisë, nga ana e politikës, ka shumë pak reflektim," thotë ai. Ky anashkalim, sipas Nezhës, është një manipulim total që ka lënë shqiptarët jashtë historisë së tyre të vërtetë.
Konkluzioni
Gjergji Nezha sjell në vëmendje një perspektivë të re dhe të rëndësishme mbi historinë dhe identitetin shqiptar. Duke sfiduar narrativat e konsoliduara të historisë bizantine dhe duke kërkuar një rishikim të thellë të mënyrës se si e perceptojmë historinë shqiptare, Nezha ngre pyetje thelbësore mbi rolin e Shqipërisë në histori dhe identitetin e saj kombëtar. Sipas tij, është koha që shqiptarët të rivlerësojnë dhe të rikonfirmojnë vendin e tyre në histori, duke ndalur manipulimet dhe duke njohur të vërtetën e tyre historike.