Ergonomia
Ergonomia, e njohur gjithashtu si faktorët njerëzorë ose inxhinieria e faktorëve njerëzorë (HFE), është aplikimi i parimeve psikologjike dhe fiziologjike në inxhinierinë dhe projektimin e produkteve, proceseve dhe sistemeve. Qëllimet kryesore të inxhinierisë së faktorëve njerëzorë janë zvogëlimi i gabimeve njerëzore, rritja e produktivitetit dhe disponueshmërisë së sistemit, dhe rritja e sigurisë, shëndetit dhe komoditetit me një fokus të veçantë në ndërveprimin midis njeriut dhe pajisjeve.[1]
Fusha është një bashkim i disiplinave të shumta, si psikologjia, sociologjia, inxhinieria, biomekanika, dizajni industrial, fiziologjia, antropometria, dizajni i ndërveprimit, dizajni vizual, përvoja e përdoruesit dhe dizajni i ndërfaqes së përdoruesit. Hulumtimi i faktorëve njerëzorë përdor metoda dhe qasje nga këto dhe disiplina të tjera të njohurive për të studiuar sjelljen njerëzore dhe për të gjeneruar të dhëna të rëndësishme për qëllimet e deklaruara më parë. Në studimin dhe ndarjen e të mësuarit për projektimin e pajisjeve dhe proceseve që i përshtaten trupit të njeriut dhe aftësive të tij njohëse, dy termat "faktorë njerëzorë" dhe "ergonomi" janë në thelb sinonime për sa i përket referencës dhe kuptimit të tyre në letërsinë e sotme.[2][3][4]
Shoqata Ndërkombëtare e Ergonomisë përcakton ergonominë ose faktorët njerëzorë si më poshtë:[5]
Ergonomia (ose faktorët njerëzorë) është disiplina shkencore që merret me të kuptuarit e ndërveprimeve midis njerëzve dhe elementëve të tjerë të një sistemi, dhe profesioni që zbaton teorinë, parimet, të dhënat dhe metodat për të dizenjuar e për të optimizuar mirëqenien njerëzore dhe performancën e përgjithshme të sistemit.
- ^ Wickens; Gordon; Liu (1997), An Introduction to Human Factors Engineering (PDF), arkivuar nga origjinali (PDF) më 2018-06-19
{{citation}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ ISO 6385 defines "ergonomics" and the "study of human factors" similarly, as the "scientific discipline concerned with the understanding of interactions among humans and other elements of a system, and the profession that applies theory, principles and methods to design to optimize overall human performance."
- ^ "What is ergonomics?". Institute of Ergonomics and Human Factors. 9 shtator 2023. Arkivuar nga origjinali më 30 korrik 2021. Marrë më 4 prill 2021.
Essentially yes, they are different terms with the same meaning but one term may be more in favour in one country or in one industry than another. They can be used interchangeably.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "CRIOP" (PDF). SINTEF.
Ergonomics is a scientific discipline that applies systematic methods and knowledge about people to evaluate and approve the interaction between individuals, technology and organisation. The aim is to create a working environment and the tools in them for maximum work efficiency and maximum worker health and safety ... Human factors is a scientific discipline that applies systematic methods and knowledge about people to evaluate and improve the interaction between individuals, technology and organisations. The aim is to create a working environment (that to the largest extent possible) contributes to achieving healthy, effective and safe operations.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ International Ergonomics Association. Human Factors/Ergonomics (HF/E). Website. Retrieved 7 June 2020.