Mafia ruse
Krimi i organizuar rus ose mafia ruse (rusisht: rossíyskaya máfiya) e njohur ndryshe si Bratva (fjalë-për-fjalë. 'vëllazëria'), është një grup elementësh të ndryshëm të krimit të organizuar me origjinë në ish-Bashkimin Sovjetik. Inicializmi OPG është Grupi i Organizuar Kriminel (prestupnaya në Rusisht), përdoret për t'iu referuar ndonjë prej grupeve mafioze ruse, ndonjëherë i modifikuar me një emër specifik, p.sh. Orekhovskaya OPG. Ndonjëherë inicializmi përkthehet dhe përdoret OCG.
Krimi i organizuar në Rusi filloi në Perandorinë Ruse, por vetëm në epokën sovjetike u shfaq vory v zakone ("hajdutë me ligj") si drejtues të grupeve të burgjeve në kampet e punës së detyruar dhe kodi i tyre i nderit u bë më i përcaktuar. Me përfundimin e Luftës së Dytë Botërore, vdekjen e Josif Stalinit dhe rënien e Bashkimit Sovjetik, më shumë banda u shfaqën në një treg të zi në lulëzim, duke shfrytëzuar qeveritë e paqëndrueshme të ish-republikave. Louis Freeh, ish-drejtor i FBI-së, tha se mafia ruse përbënte kërcënimin më të madh për sigurinë kombëtare të SHBA në mesin e viteve 1990.
Në vitin 2012, kishte rreth 6,000 grupe, me më shumë se 200 prej tyre që kishin një shtrirje globale. Kriminelët e këtyre grupeve të ndryshme janë ose ish-anëtarë të burgut, zyrtarë të korruptuar dhe drejtues biznesi, njerëz me lidhje etnike, ose njerëz nga i njëjti rajon me përvoja dhe liderë të përbashkët kriminalë. Në dhjetor 2009, Timur Lakhonin, kreu i Byrosë Qendrore Kombëtare Ruse të Interpolit, deklaroi "Sigurisht, ka krim që përfshin ish-bashkatdhetarët tanë jashtë vendit, por nuk ka të dhëna që sugjerojnë se një strukturë e organizuar e grupeve kriminale që përfshin ish. Rusët ekzistojnë jashtë”, ndërsa në gusht 2010, Alain Bauer, një kriminolog francez, tha se "është një nga organizatat kriminale më të strukturuara në Evropë, me një operacion pothuajse ushtarak". Që nga vitet 1980, mafia ruse ka qenë ndër organizatat kriminale më të fuqishme, më të rrezikshme dhe më të frikshme në botë, dhe që nga viti 2022, organizata mbetet të jetë ndër sindikatat më të mëdha, më vdekjeprurëse dhe më të fuqishme të krimit në botë. FBI i ka quajtur ata një "superfuqi kriminale".
Mafia ruse është e ngjashme me mafian italiane në shumë mënyra, grupet e organizatave dhe strukturave ndjekin një model të ngjashëm. Të dy grupet ndajnë gjithashtu një portofol të ngjashëm të aktivitetit kriminal. Mafia italiane shumë e reklamuar besohet se ka frymëzuar grupet e hershme kriminale në Rusi për të krijuar organizata të ngjashme me mafia, duke krijuar përfundimisht versionin e tyre. Mafia ruse, megjithatë, ndryshonte nga italianët për shkak të mjedisit të tyre. Niveli i korrupsionit politik dhe i shitjeve të armëve në një Rusi post-sovjetike lejoi zgjerimin masiv dhe përfshirjen e shumë zyrtarëve qeveritarë në sindikatat e krimit. Rusët gjithashtu merreshin me tregtinë e uraniumit, të vjedhur nga programi bërthamor sovjetik dhe trafikimin e qenieve njerëzore.