Kriteret e Kopenhagës
Kriteret e Kopenhagenit janë rregullat që përcaktojnë nëse një vend ka të drejtë të anëtarësohet në Bashkimin Evropian. Kriteret kërkojnë që një shtet të ketë institucionet për të ruajtur qeverisjen demokratike dhe të drejtat e njeriut, të ketë një ekonomi funksionale të tregut dhe të pranojë detyrimet dhe qëllimin e BE - së .
Këto kritere të anëtarësimit u përcaktuan në Këshillin Evropian në qershor të vitit 1993 në Kopenhagë, Danimarkë, nga i cili ato marrin emrin e tyre. [1]
Shumica e këtyre elementeve janë sqaruar gjatë dekadave të fundit nga legjislacioni dhe vendimet e tjera të Këshillit Evropian, Komisionit Evropian dhe Parlamentit Evropian, si dhe nga praktika gjyqësore e Gjykatës Evropiane të Drejtësisë dhe Gjykatës Evropiane të të Drejtave të Njeriut . Sidoqoftë, ndonjëherë ka interpretime paksa të kundërta në shtetet anëtare anëtare.
Ndonёse kriteret e Kopenhagenit u adoptuan nga Kёshilli Evropian i Kopenhagenit nё vitin 1993, pёr t’u pёrforcuar mё pas nga Keshilli Evropian i Madridit ne vitin 1995, nё tё vёrtetё ato lidhen me filozofinё e BE-sё qysh prej formimit tё saj.
Kriteret Redakto
- Kriteret politike kanё tё bёjnё me stabilitetin e institucioneve. Ato lidhen me demokracinё, shtetin ligjor, tё drejtat e njeriut si dhe respektin pёr minoritetet;
- Kriteret ekonomike: ato lidhen me aftёsinё pёr tё ndёrtuar njё ekonomi tregu funksionuese si dhe aftёsinё pёr tё absorbuar presionin kompetitiv si dhe forcat e tregut brenda Bashkimit Evropian;
- Kriteri legjislativ (“acquis“): ka tё bёjё me platformёn e tё drejtave dhe tё detyrimeve tё cilat duhet t’i respektojnё shtetet anёtare nё kontekstin e Bashkimit Europian. Ai i referohet kuadrit ligjor nёpёrmjet tё cilit Bashkimi Evropian pёrmbush objektivat e tij e qё pёrfshin bashkёsinё e korpusit ligjor tё BE-sё, nё kuptimin jo vetёm tё Traktateve/Kartёs sё tё Drejtave Fundamentale apo legjislacionit qё buron prej tyre, por edhe parimeve themelore tё BE-sё e vendimeve tё Gjykatave Evropiane tё cilat, nё fusha shumё tё rёndёsishme si p.sh. konkurrenca, zёnё njё vend kyc nё interpretimin e legjislacionit primar/sekondar tё BE-sё. Po ashtu ky kriter pёrfshin deklaratat dhe rezolutat e miratuara nё kontekstin e Bashkimit Evropian, aktet qё bёjnё pjesё nё fushën e politikёs sё jashme dhe tё sigurisё sё pёrbashkёt, aktet e BE qё pёrfshijnё drejtёsinё dhe punёt e brendshme, marrёveshjet ndёrkombёtare tё nёnshkruara nga BE si dhe marrёveshjet mes shteteve anёtare nё fushat e kompetencёs sё Bashkimit Evropian. [2] [3] [4]
Shih edhe Redakto
Referime Redakto
- ^ Presidency Conclusions, Copenhagen European Council 1993, 7.A.iii http://www.europarl.europa.eu/enlargement/ec/pdf/cop_en.pdf
- ^ The head of states of the EU member states (7 shkurt 1992). "The Maastricht Treaty" (PDF). Treaty on the European Union. eurotreaties.com. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 4 mars 2006. Marrë më 2008-07-09.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Members of the European Parliament (19 maj 1998). "Legal questions of enlargement". Enlargement of the European Union. The European Parliament. Marrë më 2008-07-09.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Search on Treaties". Treaty Office. Arkivuar nga origjinali më 18 mars 2014. Marrë më 21 gusht 2019.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!)