Kundrinori-kryefjala-kallëzuesi

Nuk ka versione të shqyrtuara të kësaj faqe, ndaj mund të mos jetë kontrolluar përputhja e saj me standardet.

KRYEFJALA

Kryefjala eshte gjymtyre kryesore e fjalise.
Shprehet me emer:
Si jeni a jeni mir .
Shprehet me peremer:
Ne u sollem mire sot ne shkolle.
Shprehet me numeror:
geri djem u rrahen sot ne shkolle.
Shprehet me nje emer ne trajten e pashquar ne rasen emerore pa parafjale:
Ra nje heshtje paksa e gjate.
Shprehet me nje pjese te emerzuar te ligjerates:
Me te vegjlit klithnin edhe me fort.
Shprehet me nje grup emeror:
Ministria e Magjise I ngaterron punet .
KALLEZUESI
- • Kallëzuesi është gjymtyrë kryesore e fjalisë, e cila tregon se ç'ben një emër. Ai qendoron shpesh herë pas kryefjales por ka raste që qendron edhe para saj. Kemi kallzuesor foljor te perbere dhe te thjeshtë dhe emeror.
- • Kallëzuesi foljor, shprehet me një folje në kohën e thjeshtë si: luaj dhe kohën e përbër kam luajtur ose kisha luajtur
- • Kallëzuesi emëror, shprehet me jam+emër, jam + mbiemër, jam +përemër, jam + numëror, jam + ndajfolje jam + rrethanor por asnjehere me foljen “kam”.
- • Kallëzuesi i thjeshtë, është i përbër nga një folje luaj, bëj
- • Kallëzuesi i përbërë, është i përbër nga një folje gjysmëndihmëse (nisë, filloj, vazhdoj ) ose folje modale ( mund, duhet, do) dhe nje folje e thjeshtë zakonisht ne mënyrën lidhore. P.sh nisa të lexoj, duhet ta provosh vazhdova të shikoja, mund të këndoj etj.
- Kundrinori
  - Kundrinori, ndryshe nga gjymtyret kryesore :kryefjala dhe kallezuesi, trajtohet si gjymtyre e dyte.
  - Dallojme dy lloje te kundrinoreve : kundrinori I drejte dhe ai I zhdrejte me parafjale dhe pa parafjale.
  - Kundrinorin e drejte e gjejme me pyetjen : ke? , cilin? , cilen? , cilat? ,cilet?. P.sh.
  - Djali e takoi shokun.
  - Kundrinorin e zhdrejte pa parafjale e gjejme me pyetjen :kujt? , cilit? , ciles? etj . P.sh.
  - Ia dhame dhuraten djalit.
  - Kundrinori I zhdrejte me parafjale e gjejme me pyetjen : me ke? , prej kujt? Etj . P.sh
  - Diskutuam per mesimet.