Lufta e katërt romako-maqedonase

Lufta e katërt romako-maqedonase (150–148 p.e.s.) u zhvillua midis Maqedonisë, të udhëhequr nga pretenduesi Andriscus, dhe Republikës Romake . Ajo ishte lufta e fundit e Luftërave romako-maqedonase dhe ishte lufta e fundit që kërcënoi seriozisht kontrollin romak të Greqisë deri në Luftën e Parë Mitridatike gjashtëdhjetë vjet më vonë.

Vështrim

Mbreti i fundit maqedonas i dinastisë Antigonid, Perseu, ishte mundur dhe rrëzuar nga froni nga romakët në Luftën e Tretë Maqedonase në 168 para Krishtit. Pas luftës, Roma mori kontrollin indirekt të rajonit përmes një sistemi shtetesh kliente dhe vendosi kushte të ashpra për të parandaluar që Maqedonia të bëhej përsëri një shtet i fuqishëm. Ky sistem ishte i suksesshëm në ruajtjen e hegjemonisë romake për gati dy dekada, por u prish kur Andrisku, një grek që kishte një ngjashmëri me Perseun, pretendoi se ishte djali i ish-mbretit dhe rithemeloi Mbretërinë Maqedonase me trupat trake.

Andriscus fillimisht ishte i suksesshëm, duke mundur klientët romakë dhe një ushtri romake të dërguar për ta ndaluar atë, dhe duke pushtuar pjesën më të madhe të Thesalisë . Megjithatë, ai u mund përfundimisht nga një ushtri tjetër romake nën Quintus Caecilius Metellus në Betejën e Dytë të Pydnas në vitin 148 pes, duke dobësuar rëndë pozitën e tij; ai u ndoq më pas dhe përfundimisht u tradhtua te romakët. Pas zgjidhjes së disa rebelimeve të vogla të mëvonshme, Roma mori kontrollin e drejtpërdrejtë të Maqedonisë, duke e bërë atë një provincë romake.

Shih edhe

• Iliria
• Maqedonia antike
• Republika e Romës
• Luftërat maqedone-romake

Literatura

• Burton, Paul (2017). Rome and the Third Macedonian War. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 9781107104440. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
• Crawford, Michael (1974). Roman republican coinage. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 9780521074926. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
• Derow, Peter (1989). "Rome, the fall of Macedon and the sack of Corinth". përmbledhur nga Astin, A. E.; Walbank, F. W.; Frederiksen, M. W.; Ogilvie, R. M. (red.). The Cambridge ancient history. Vol. 8, Rome and the Mediterranean to 133 B.C. (bot. 2nd). Cambridge: Cambridge University Press. fq. 290–323. ISBN 9781139054362. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
• Eckstein, Arthur M. (2010). "Macedonia and Rome, 221–146 BC". përmbledhur nga Roisman, Joseph; Worthington, Ian (red.). A Companion to Ancient Macedonia. Oxford: Wiley-Blackwell. fq. 225–250. ISBN 978-1-4051-7936-2. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
• Gruen, Erich S. (1984). The Hellenistic world and the coming of Rome. Berkeley: University of California Press. fq. 431–436. ISBN 9780520045699. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
• Hause, Steven C.; Maltby, William S. (2004). Western civilization: a history of European society. Thomson Wadsworth. ISBN 978-0-534-62164-3. The Greco-Macedonian Elite. The Seleucids respected the cultural and religious sensibilities of their subjects but preferred to rely on Greek or Macedonian soldiers and administrators for the day-to-day business of governing. The Greek population of the cities, reinforced until the second century BC by immigration from Greece, formed a dominant, although not especially cohesive, elite. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
• Helliesen, Jean M. (1986). "Andriscus and the Revolt of the Macedonians, 149-148 BC". Ancient Macedonia IV: Papers Read at the Fourth International Symposium held in Thessaloniki, September 21-25, 1983. Thessaloniki: Institute for Balkan Studies. fq. 307–314. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
• Hoover, Oliver D. (2000). "A Dedication to Aphrodite Epekoos for Demetrius I Soter and His Family". Zeitschrift für Papyrologie und Epigraphik (në anglisht). 131: 106–110. JSTOR 20190661.
• Hoover, Oliver D. (2016). "Handbook of Coins of Macedon and Its Neighbors. Part I: Macedon, Illyria, and Epeiros, Sixth to First Centuries BC". The Handbook of Greek Coinage Series. Vëll. 3. Lancaster/London: Classical Numismatic Group. ISBN 9780989825412. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
• MacKay, Pierre A. (1968). "Macedonian Tetradrachms of 148-147 B.C.". Museum Notes (American Numismatic Society) (në anglisht). 14: 15–40. JSTOR 43573445.
• Morgan, M. Gwyn (1969). "Metellus Macedonicus and the Province Macedonia". Historia: Zeitschrift für Alte Geschichte (në anglisht). 18 (4): 422–446. JSTOR 4435094.
• Morstein-Marx, Robert (1995). Hegemony to empire : the development of the Roman Imperium in the East from 148 to 62 B.C. Berkeley: University of California Press. fq. 11–41. ISBN 9780520080751. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
• Niese, Benedict (1903). Geschichte der griechischen und makedonischen Staaten seit der Schlacht bei Chaeronea (në gjermanisht). Gotha F.A. Perthes.
• Rubinsohn, W. Z. (1988). "Macedonian Resistance to Roman Occupation in the Second Half of the Second Century BC". përmbledhur nga Yuge, Toru; Doi, Masaoki (red.). Forms of control and subordination in antiquity. Tokyo: Society for Studies on Resistance Movements in Antiquity. fq. 141–158. ISBN 9789004083493. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
• Vanderspoel, John (2010). "Provincia Macedonia". përmbledhur nga Roisman, Joseph; Worthington, Ian (red.). A Companion to Ancient Macedonia. Oxford: Wiley-Blackwell. fq. 251–276. ISBN 978-1-4051-7936-2. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
• Vanderspoel, J. (2015). "Rome's apparent disinterest in Macedonia 168-148 B.C.". përmbledhur nga Howe, Timothy; Garvin, Edward; Wrightson, Graham (red.). Greece, Macedon and Persia : studies in social, political and military history in honour of Waldemar Heckel (bot. Hardcover). Philadelphia. fq. 198–206. ISBN 9781782979234. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Mungon shtëpia botuese te vendodhja (lidhja)
• Victor, Royce M. (2010). Colonial education and class formation in early Judaism: a postcolonial reading. Continuum International Publishing Group. ISBN 978-0-567-24719-3. Like other Hellenistic kings, the Seleucids ruled with the help of their "friends" and a Greco-Macedonian elite class separate from the native populations whom they governed. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)