Girl ES08

Ndotesit e ajrit

1. Djegia e karburanteve fosile: Djegia e naftës, gazit natyror dhe qymyrit për energji prodhon dioksid karboni (CO2), dioksid sullfuri (SO2) dhe tretkëmbëshi sullfurik (H2SO4), oksidë të azotit (NOx) dhe materiale grimcash të hollë dhe të hirshme që kontribuojnë për ndotjen e ajrit.
2. Polucioni industrial: Proceset industrializuese shpesh prodhojnë produkte të ndotura në atmosferë, siç janë dioksidet sullfurike dhe azotike, përdorimi i metalit të rëndë dhe ftalatëve në materialet plastike.

   

   Ndotesit e ajrit

3. Transporti rrugor: Automjetet që përdorin karburante fosile të djegur (naftë, gaz natyror) shpërbëjnë oksidet e azotit (NOx) dhe dioksidin e karbonit (CO2) që ndotin ajrin. Përveç kësaj, grimcat dhe materiale të tjera të vogla prehen dhe lëshohen në ajër nga gomat e makinave.
4. Fryma e hapur: Materialegët i ndotin ajrin përmes proceseve të nxehtësisë dhe tretjes fizike ose kimike. Këto materialet përfshijnë parrulla të vjetra të prodhuara nga konsumi i karburanteve, frigoriferët, tubacionet me amiant dhe grimcat industriale.
5. Kombinimet kimike industriale: Proceset industriale prodhojnë edhe poluante të rrezikshëm të cilët i hedhin në ajër, siç janë dioksidet e kripëve të sëriozë, kimikate të rrezikshme, plumb, krom, kadmiumi, arseni dhe desmeti.
6. Dhomat e ndotura të brendshme: Ndërtesat dhe ambientet ku njerëzit jetojnë dhe punojnë, në rastin më të keq, mund të përhapin ndotje të ajrit. Këtu përfshihen cigarettë, ngrohjet, barnat e përdorura, farërat biologjike, tretja kimike dhe molla të rënda të atmosferës.

Ishujt termike, zgarëta e kriposura, etj. Janë ndotës të tjerë të zakonshëm të ajrit.

Këta ndotës janë të dëmshëm për shëndetin e njerëzve dhe mjedisit, dhe ndikojnë në kualitetin e ajrit që ne marrim. Prandaj, është e rëndësishme të ndërmarrim masa për të rritur ndërgjegjësimin për këto ndotës dhe për të promovuar praktika dhe politika të cilat zvogëlojnë përhapjen e tyre të dëmshme.

Substancat helmuese qe shaktojne ndotjen e ajrit.

Disa nga substancat që helmojnë ajrin janë:

1. Dioxide i karbonit (CO2): Është një gaz i cili prodhohet nga djegie e karburanteve fosile si nafta, karburet dhe gazrat natyrorë. Niveli i lartë i CO2 në ajër shkakton efektin shtërngues të ngrohjes globale.
2. Monoksidi i karbonit (CO): Është një gaz i padukshëm dhe i pavetëdijshëm që prodhohet nga djegie e karburanteve si karburet dhe nafta. Ai helmon ajrin duke penguar qelizat e gjakut të marrin oksigjenin e nevojshëm për të funksionuar efikashtë.
3. Oksidi i sulfurit (SOx): Janë gazra të prodhuara nga djegie e karburanteve që përmbajnë sforcime të metalit të nxehtë siç është nafta dhe karburet. SOx përbën një përgjigje të ashpër të frymëmarrjes dhe mund të shkaktojë probleme të shëndetit si astma dhe frymëmarrja e vështirë.
4. Oksidi i azotit (NOx): Janë gazrat të prodhuara nga temperatura e lartë e zjarreve të brendshme të motorëve të gazturbantëve dhe sistemet e kontrollit të djegies. NOx kontribuon në formimin e dioksidit të nitrogjenit (NO2) dhe është i dëmshëm për shëndetin e frymëmarrjes, duke shkaktuar inflamacion të mushkërive dhe rritur rrezikun e infeksioneve të mëdha.
5. Lëndë të rrezikshme kimike: Përfshijnë substancat toksike të tilla si substanca kimike industriale, lëthyrë, plumb, hekur, krom, arsenik, kadmium dhe të tjera. Këto lëndë shpesh rrjedhin nga proceset industriale dhe mund të shkaktojnë dëmtime serioze në shëndetin e njerëzve dhe çështje të ndjeshme të mjedisit.
6. Polenet: Janë lëndë organike të holla që rrjedhin nga pemët, bimët e tjera dhe lulet. Polenet janë përhapur në ajër dhe mund të shkaktojnë reaksione alergjike të shumta për njerëzit që vuajnë nga alergjitë sezonale ose të përhershme.