Konjufca

VRESHTARIA SHQIPTARE

Ampelografia

Ampelografia është shkencë e cila e studion hardhinë në përgjithësi dhe përshtatjen e saj në zona të caktuara në veçanti.

Në fakt, objektivi i saj qëndron në pikat e mëposhtme:

identifikimi dhe emërtimi shkencor i specieve, varieteteve dhe kloneve të krijuara,

origjina dhe përhapja e kultivarëve,
rajonizimi i bazuar në cilësite biologjike dhe botanike të kultivarëve,
karakteristikat vegjetative, prodhuese dhe enologjike për një rajon të caktuar.

Disa karakteristika siç janë: forma e kokrrës, ngjyra e cipës së kokrrës, prezenca dhe forma e farave, seksi i luleve etj. janë karakteristika të rëndësishme të identitetit, sepse mënyra e shfaqjes së tyre ndikohet më pak nga ambienti dhe si pasojë janë më të rëndësishme për identifikimin e kultivarëve.

Identifikimi i një kultivari të caktuar mund të bëhet duke pasur parasysh aromën dhe shijen e veçantë të një vere të prodhuar.

Ampelografia e mundëson dallimin e kultivarëve konform formës dhe madhësisë së gjethes. Po ashtu, ato dallohen edhe nga cilësia e verës së prodhuar.

Pasuritë varietore të vreshtarisë shqiptare dhe kultivarët autokton

Duke e marrë parasysh vendin e origjinës, kultivarët ndahen në dy grupe:

kultivarë të huaj, ku bëjnë pjesë rreth 30 kultivarë siç janë Merlot, Cabernet, Montepulciano, Riesling etj.
kultivarë autokton, ku bëjnë bëjnë pjesë 13 të tillë të krijuar dhe ruajtur nga popullësia e vendit e rajoneve gjeografike. Të tilla janë: Kallmet, Shesh, Puls, Debinë, Vlosh, Cerruja, Serinë, Sypule, Dhelpërak, etj.

Sheshi i zi – është dominuesi i strukturave varietore dhe kultivari kryesor i mbjellë në Shqipëri dhe i përshtatur mirë që nga Tropoja e deri në Gjirokastër. Origjina e tij është Shqipëria e mesme, përkatësisht zonat kodrinore të segmentit Tiranë-Durrës. Ky varietet perdoret kryesisht për prodhimin e verërave të kuqe dhe të distilateve. Bënë pjesë në familjen Vitis-Vinifera Sativa (L), dhe vatrën Proles Pontica.

Sheshi i zi kërkon kujdes të veçantë në vreshtë sepse bënë pjesë në popullatën me nivel të lartë të degjenerimit varietor.

Është kultivar me pjekje të mesme. Disa nga karakteristikat e Sheshit të zi janë:

fillon periudhën e vegjetacionit në fillim të muajit Prill,
lulëzon në javën e 2-të apo 3-të të muajit Maj,
fillon të piqet në javën 1-3 të muajit Shtator,
SRR (ora e ekspozimit diellor) është 1982 orë dhe 2200°C,
kokrrat e rrushit kanë cipë ngjyrë blu e thellë në të zezë dhe uniforme,
përmbajtja e mushtit shkon deri në 67%,
sheqeri 18-24 ° baboo,
aciditeti total deri në 6.1 gr/l

Kallmeti – është një varietet me origjinë nga zona Lezhë - Koplik. Ka tre vatra historike:

1) Lezhën (zona e Zadrimes),

2) Mirditën (zona e Bukmirës),

3) Shkodrën (Shtoji, Kalldruni, Zagora).

Është i përhapur edhe në luginën e lumit në zonën e Perkës, Matit etj. Kallmeti bënë pjesë në popullatën me degjenerim të lartë varietor. Është i destinuar për prodhimin e verës së kuqe dhe distilateve. Disa karakteristika të varietetit Kallmet janë:

ka lule funksionale femërore me vetëpllenim,
piqet në mes-fund të muajit Shtator,
ka gradë sheqerore që shkon 19 - 24° baboo,
SRR është 1050 orë dhe 1400°C nga Maji në Shtator,
është kultivar me pjekje të mesme,
madhësia e kokrrave është mesatare, me ngjyrë të kuqe në vjollcë,
veshuli nuk është uniform (ka kokrra të melcuara që shkojnë nga 30 deri në 80% sipas rastit),
është varietet që kërkon pjalmues dhe sistem mbështetës (e preferueshme 1m mbi sipërfaqen e tokës),
aciditeti total i tij shkon deri në 7,8 gr/l