Parimi i lë Shateljesë
Në kimi , parimi i Le Chatelier ( shqip: Parimi i lë Shateljesë ) është një parim i përdorur për të parashikuar efektin e ndryshimit të kushteve të baraspeshës kimike.[1] Parimi është emërtuar për nder të kimistit francez Henry Louis Le Chatelier i cili e zbuloi atë në 1884,[2] dhe ndonjëherë i atribuohet Karl Ferdinand Braunit, i cili e zbuloi atë në mënyrë të pavarur.[3] Mund të përkufizohet si:
Nëse baraspesha e sistemit shqetësohet nga një ose më shumë faktorë përcaktues (si temperatura, shtypja ose përqendrimi), sistemi priret të përshtatet drejt një baraspeshe të re duke kundërvepruar aq sa mundet efektin e ndryshimit is disturbed by a change in one or more of the determining factors (as temperature, pressure, or concentration) the system tends to adjust itself to a new equilibrium by counteracting as far as possible the effect of the change
— Parimi i Le Chatelier, Fjalori Merriam-Webster
Në skenarë jashtë baraspeshës termodinamike, mund të shfaqen dukuri në kundërshtim me një deklaratë tepër të përgjithshme të parimit të Le Chatelier.
Parimi i Le Chatelier është aluduar ndonjëherë në diskutimet e temave të tjera përveç termodinamikës.
- ^ Ball, David W.; Key, Jessie A. (2014-09-16). "Shifting Equilibria: Le Chatelier's Principle". Introductory Chemistry – 1st Canadian edition (në anglisht). Victoria, B.C: BCcampus: OpenEd. ISBN 978-1-77420-003-2 – nëpërmjet opentextbc.ca.
- ^ "Henry-Louis Le Chatelier | French Chemist & Equilibrium Theory Pioneer | Britannica". www.britannica.com (në anglisht). 2024-09-13. Marrë më 2024-09-19.
- ^ Helmenstine, Anne Marie (2020). "Le Chatelier's Principle Definition". ThoughtCo. Arkivuar nga origjinali më 2021-04-20. Marrë më 2022-03-09.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!)