Piramida ushqimore
Një piramidë ushqimore është një paraqitje e numrit ideal të sasive që duhen ngrënë çdo ditë nga secili prej grupeve bazë ushqimore . [2] Piramida e parë u botua në Suedi në 1974. [3] [4] [5] Piramida e vitit 1992 e paraqitur nga Departamenti i Bujqësisë i Shteteve të Bashkuara (USDA) u quajt "Piramida e Udhëzuesit Ushqimor" ose "Piramida e Ushqimit të duhur". Ai u përditësua në 2005 në " MyPyramid ", dhe më pas u zëvendësua nga " MyPlate " në 2011. [6] [7]
Piramida ushqimore e publikuar nga OBSH dhe FAO
RedaktoOrganizata Botërore e Shëndetësisë, në bashkëpunim me Organizatën e Ushqimit dhe Bujqësisë, publikoi udhëzime që mund të përfaqësohen në mënyrë efektive në një piramidë ushqimore në lidhje me objektivat për të parandaluar mbipeshën, ushqimin jo të duhur, sëmundjet kronike dhe kariesin dhëmbor bazuar në meta-analizë [8] [9] edhe pse ata e përfaqësojnë atë si një tabelë dhe jo si një "piramidë". Struktura është e ngjashme në disa aspekte me piramidën ushqimore të USDA, por ka dallime të qarta midis llojeve të yndyrave dhe një dallim më dramatik ku karbohidratet kategorizohen në bazë të sheqernave të lira kundrejt sheqernave në formën e tyre natyrale.
Disa substanca ushqimore veçohen për shkak të ndikimit në çështjet e synuara që "piramida" synon të trajtojë. Megjithatë, në një rishikim të mëvonshëm, disa rekomandime janë hequr pasi ato ndjekin automatikisht rekomandime të tjera ndërsa shtohen nën-kategori të tjera. Raportet e cituara këtu shpjegojnë se aty ku nuk ka një kufi të poshtëm të deklaruar në tabelën më poshtë, nuk ka kërkesë për atë lëndë ushqyese në dietë.
| Faktori dietik | Rekomandimet e Grupit Studimor të OBSH-së 1989 | 2002 Rekomandime të Përbashkëta të Këshillimit të Ekspertëve të OBSH/FAO |
|---|---|---|
| Yndyrë totale | 15-30% | 15-30% |
| Acidet yndyrore të ngopura (SFAs) | 0-10% | <10% |
| Acidet yndyrore të pangopura (PUFA) | 3–7% | 6-10% |
| n-6 PUFA | 5-8% | |
| n-3 PUFA | 1–2% | |
| Acidet yndyrore trans | <1% | |
| Acidet yndyrore të pangopura (MUFA) | Nga dallimi | |
| Karbohidratet totale | 55-75% | 55-75% |
| Sheqerna të lira | 0-10% | <10% |
| Karbohidrate komplekse | 50-70% | Asnjë rekomandim |
| Proteina | 10-15% | 10-15% |
| Kolesteroli | 0–300 /ditë | < 300 mg/ditë |
| Klorur natriumi (natriumi) | 6 / ditë | < 5 g/ditë (< 2 g/ditë) |
| Frutat dhe perimet | ≥ 400 g/ditë | ≥ 400 g/ditë |
| Bishtaja, arra dhe fara | ≥ 30 g/ditë (si pjesë e 400 g fruta dhe perime) | |
| Fibra totale dietike | 27–40 g/ditë | Nga ushqimet |
| Polisakaridi pa niseshte (NSP) | 16–24 g/ditë | Nga ushqimet |
- ^ Melnick, Meredith. "The USDA Ditches the Food Pyramid for a Plate". Time. ISSN 0040-781X. Arkivuar nga origjinali më 2016-07-18. Marrë më 2016-07-26.
{{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "American Heritage Dictionary Entry: food pyramid". Ahdictionary.com. Arkivuar nga origjinali më 2014-10-25. Marrë më 2015-02-05.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Ett provkok blev provkök" (në suedisht). kf.se. 2008-10-03. Arkivuar nga origjinali më 2015-03-09. Marrë më 2011-01-21.
- ^ "KF Provkök lanserar idén om basmat (engl.: KF test-kitchen introduces the idea of foodgroups)" (në suedisht). coop.se. 1973. Arkivuar nga origjinali më 2011-09-29. Marrë më 2011-01-22.
- ^ "matpyramid". Nationalencyklopedin (në suedisht). Arkivuar nga origjinali më 13 dhjetor 2010. Marrë më 7 qershor 2011.
- ^ "Nutrition Plate Unveiled, Replacing Food Pyramid". The New York Times. 2 qershor 2011. Arkivuar nga origjinali më 3 qershor 2011. Marrë më 2 qershor 2011.
{{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Food-Based Dietary Guidelines in Europe". EUFIC REVIEW 10/2009. www.eufic.org. 2009-10-01. Arkivuar nga origjinali më 2013-01-13. Marrë më 2011-01-26.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Joint WHO/FAO Expert Consultation (2003). Diet, Nutrition and the Prevention of Chronic Diseases (PDF). WHO Technical Report Series. Vëll. 916. Geneva. ISBN 978-9241209168. ISSN 0512-3054. Arkivuar (PDF) nga origjinali më 2013-10-31.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Mungon shtëpia botuese te vendodhja (lidhja) page 56 table 6, - ^ Moynihan, P; Petersen, PE (2004). "Diet, nutrition and the prevention of dental diseases". Public Health Nutrition. 7 (1A): 201–26. doi:10.1079/PHN2003589. PMID 14972061.
{{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) Table 2