Shkalla e Merkalit
(Përcjellë nga Shkalla Merkalli)
Shkalla e Merkalit ose më saktë Shkalla e Intenziteti të Merkalit bazohet në vrojtimet e dëmit që bënë tërmeti dhe nuk matet në fakt me instrumente. Këtë shkallë e ka shpikur seizmologu italian Giuseppe Mercalli. Shkalla e Intenziteti të Merkalit i ka 12 gradë:
I. nuk ndjehet | Nuk ndjehet përveç në kushte veçanërisht të favorshme por zbulohet nga instrumentet |
---|---|
II. shumë i dobët | Ndjehet vetëm nga disa njerëz veçanërisht në katet e sipërme të ndërtesave. |
III. i dobët | Ndjehet nga njerëzit në ambiente të mbyllura veçanërisht në katet e sipërme të ndërtesave. Shumë njerëz nuk e njohin atë si një tërmet. Makinat e ndalura mund të tronditen pak. Dridhje të ngjashme me kalimin e një kamioni. Kohëzgjatja e vlerësuar. |
IV. i lehtë | Ndjehet nga shumë njerëz brenda objekteve të banimit, jashtë më pak gjatë ditës. Natën, disa zgjohen. Enët, dritaret, dyert e trazuara; muret lëshojnë tinguj plasaritjesh. Ndjesi sikur ndërtesa goditët me kamion të rëndë. Makinat e ndalura lëviznin në mënyrë të dukshme. |
V. i moderuar | Ndjehet nga pothuajse të gjithë; natën shumë prej tyre zgjohen. Disa pjata, dritare, etj. thyhen. Objektet e paqëndrueshme përmbysen. Ora me lavjerrës mund të ndalet. |
VI. i fuqishëm | Ndjehet nga të gjithë, shumë janë të frikësuar. Disa mobilje të rënda lëvizin; në disa raste suvatimet mund të bien. Dëme të vogla. |
VII. shumë i fuqishëm | Dëme të vogla në ndërtesa me dizajn dhe ndërtim të mirë; të lehta deri të moderuara në strukturat e zakonshme të ndërtuara mirë; dëme të konsiderueshme në strukturat e ndërtuara dobët ose të dizajnuara keq; disa oxhaqe të prishura. |
VIII. shkatërrimtar | Dëme të vogla në strukturat e dizajnuara posaçërisht; dëme të konsiderueshme në ndërtesa të zakonshme me shembje të pjesshme. Dëme të mëdha në strukturat e ndërtuara dobët. Rënia e oxhaqeve, rafteve të fabrikës, kolonave, monumenteve, mureve. Mobiljet e rënda rrëzohen. |
IX. shumë shkatërrimtar | Dëme të konsiderueshme në strukturat e dizajnuara posaçërisht; strukturat kornizë të dizajnuara mirë të hedhura tutje. Dëmi i madh në ndërtesa të konsiderueshme, me shembje të pjesshme. Ndërtesat zhvendosën nga themelet. |
X. katastrofik | Disa struktura druri të ndërtuara mirë të shkatërruara; shumica e strukturave nga muri dhe korniza të shkatërruara me themele. Hekurudhat (binarët) lakohen. |
XI. shumë katastrofik | Pak struktura (muratore) mbeten në këmbë. Urat shkatërrohen. Çarje të gjera në tokë. Linjat e tubave nëntokësore plotësisht jashtë shërbimit. Toka (dheu) rrëshqet. Hekurudhat (binarët) lakohen shumë. |
XII. kataklizmik | Dëme totale. Valët shihen në sipërfaqet tokësore. Objektet e hedhura lart në ajër. |