Shkrimi i shqipes me germa greke

Përpara Kongresit të Manastirit, gjuha shqipe, në mungesë të një alfabeti të vet, shkruhej kryesisht me tri alfabete: alfabeti latin në Gegëri, ku arsimi kontrollohej kryesisht nga Kisha Katolike, alfabeti grek në Toskëri, ku këtë rol e luante kisha Ortodokse greke dhe shkrimi arab për ata që arsimoheshin në xhami.

Meqënëse alfabeti grek nuk i plotësonte nevojat fonetike të shqipes,^[1] përdorej një alfabet i modifikuar me disa shenja diakritike (një ose dy pika sipër, simboli ~ poshtë), disa shkronja të përbëra dhe ishin shtuar shkronjat b dhe d. Versioni i më poshtëm është marrë nga një përkthim i Bibles.

Gërmat e mëdha dhe gërmat e vogla - 1827
Α	Β	Π̇	Γ	Ϝ	Δ	Δ̇	Ε	Ε̱	Ζ	Η	Θ	Ι	Κ	Κ̇	Λ	Λ̇	Μ	Ν	Ν̇	Ξ	Ο	Π	Ρ	Σ	Σ̈	Τ	Υ	Φ	Χ	Χ̇	Ψ	Ω
α	β	π̇	γ	ϝ	δ	δ̇	ε	ε̱	ζ	η	θ	ι	κ	κ̇	λ	λ̇	μ	ν	ν̇	ξ	ο	π	ρ	σ	σ̈	τ	υ	φ	χ	χ̇	ψ	ω
I përjegjen gjuhës së njehësuar
a	v	b	g	g	dh	d	e	ë	z	i	th	i	k	q	l	lj	m	n	nj	ks	o	p	r	s	sh	t	y	f	h	h	ps	o

Gërmat e mëdha dhe gërmat e vogla - 1879
Α	Β	Ƃ	Γ	Γ̇	Δ	D	Ε	Ε̱	Ζ	Ζ̇	Θ	Ι	Ϳ	Κ	Κ̇	Λ	Λ̇	Μ	Ν	Ν̇	Ο	Π	Ρ	Ρ̇	Σ	Σ̈	Τ	Ȣ	Υ	Φ	Χ	ΤΣ	ΤΣ̈	DΣ	DΣ̈
α	β	b	γ	γ̇	δ	d	ε	ε̱	ζ	ζ̇	θ	ι	ϳ	κ	κ̇	λ	λ̇	μ	ν	ν̇	ο	π	ρ	ρ̇	σ	σ̈	τ	ȣ	υ	φ	χ	τσ	τσ̈	dσ	dσ̈
I përjegjen gjuhës së njehësuar
a	v	b	g	g	dh	d	e	ë	z	z	th	i	j	k	q	l	lj	m	n	nj	o	p	r	r	s	sh	t	u	y	f	h	ts	tsh	ds	dsh

Gërmat e mëdha dhe gërmat e vogla - 1880
Α	Β	B	Ϳ	Γ	Γ̇	Γ̇ϳ	Δ	D	Ε	Ε̱	Ζ	Θ	Ι	Κ	Κϳ	Λ	Λϳ	Μ	Ν	Ν̇	Νϳ	Ξ	Ο	Π	Ρ	Σ	Σ̇	Σ̈	Τ	Υ	Φ	Χ̇	Χ
α	β	b	ϳ	γ	γ̇	γ̇ϳ	δ	d	ε	ε̱	ζ	θ	ι	κ	κϳ	λ	λϳ	μ	ν	ν̇	νϳ	ξ	ο	π	ρ	σ	σ̇	σ̈	τ	υ	φ	χ̇	χ
I përjegjen gjuhës së njehësuar
a	v	b	j	g	g	gj	dh	d	e	ë	z	th	i	k	q	l	lj	m	n	nj	nj	ks	o	p	r	s	s	sh	t	y	f	h	h

Vendimet e marra në Kongresin e Manastirit u zbatuan në pjesën më të madhe të territoreve shqiptare por jo kudo. Kjo për shkaqe të ndryshme, ndër të cilat shkaktar kryesorë ka qenë mundësia e shkollimit në gjuhën amëtare. Një pjesë e shqipëtarve territoret e të cilëve ishin nën administrimin e shtetit Grek, vazhdojnë të shkruajnë gjuhën shqipe me këtë alfabet. Ky shkrim përdoret edhe në ditët tona, i njohur si alfabeti Arvanitas.

Referime

^ Faulmann, Carl (1880). Das Buch der Schrift, Enthaltend die Schriftzeichen und Alphabete aller Zeiten und aller Völker des Erdkreises. Vjena: Verlag der kaiserlich-königlichen Staatsdruckerei. fq. 181–182. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

Lidhje të jashtme

Albanesisch - Griechisch Stampa:De

[1] Faulmann, Carl (1880). Das Buch der Schrift, Enthaltend die Schriftzeichen und Alphabete aller Zeiten und aller Völker des Erdkreises. Vjena: Verlag der kaiserlich-königlichen Staatsdruckerei. fq. 181–182. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[1]