Solidariteti
Solidariteti, solidarizmi apo solidarizimi është një ndërgjegjësim për interesat, objektivat, standardet dhe simpatitë e përbashkëta, duke krijuar një ndjenjë psikologjike të unitetit të grupeve ose klasave.[1][2] Solidariteti nuk i refuzon individët dhe i sheh individët si bazën e shoqërisë.[3] Ai i referohet lidhjeve në një shoqëri që lidh njerëzit së bashku si një. Termi përdoret përgjithësisht në sociologji dhe shkenca të tjera shoqërore, si dhe në filozofi dhe bioetikë. Është një koncept domethënës në mësimet sociale katolike dhe në ideologjinë politike kristiandemokratike.[4]
Ajo që formon bazën e solidaritetit dhe si zbatohet ai, ndryshojnë ndërmjet shoqërive. Në shoqëritë e Jugut Global mund të bazohet kryesisht në lidhjet farefisnore dhe vlerat e përbashkëta, ndërsa shoqëritë e Veriut Global grumbullojnë një sërë teorish se çfarë kontribuon në ndjenjën e solidaritetit ose kohezionit social.
Solidariteti është gjithashtu një nga gjashtë parimet e Kartës së të Drejtave Themelore të Bashkimit Evropian[5] dhe 20 dhjetori i çdo viti është Dita Ndërkombëtare e Solidaritetit Njerëzor e njohur si një festë ndërkombëtare. Solidariteti nuk përmendet në Konventën Evropiane për të Drejtat e Njeriut dhe as në Deklaratën Universale të të Drejtave të Njeriut të Kombeve të Bashkuara dhe për këtë arsye ka një kuptim më të vogël juridik në krahasim me të drejtat themelore.
Konceptet e solidaritetit përmenden në Deklaratën Universale për Bioetikën dhe të Drejtat e Njeriut,[6] por jo të përcaktuara qartë.[7] Me rritjen e kërkimit dhe prodhimit të bioteknologjisë dhe përmirësimit biomjekësor, nevoja për përcaktim të veçantë të solidaritetit brenda kornizave të sistemit të kujdesit shëndetësor është e rëndësishme.
Shiko edhe
RedaktoReferime
Redakto- ^ "solidarity (noun)". Merriam Webster. Arkivuar nga origjinali më 2019-05-08.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "solidarity". Arkivuar nga origjinali më 27 janar 2004. Marrë më 19 mars 2018 – nëpërmjet The Free Dictionary.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Douwes, Renate; Stuttaford, Maria; London, Leslie (2018-10-01). "Social Solidarity, Human Rights, and Collective Action: Considerations in the Implementation of the National Health Insurance in South Africa". Health and Human Rights (në anglisht). 20 (2): 185–196. PMC 6293357. PMID 30568412. Arkivuar nga origjinali më 2019-01-07. Marrë më 2021-08-30.
- ^ Fitzpatrick, Tony; Kwon, Huck-ju; Manning, Nick; James Midgley, Gillian Pascall (4 korrik 2013). International Encyclopedia of Social Policy (në anglisht). Routledge. fq. 1866. ISBN 978-1-136-61003-5.
- ^ Charter of Fundamental Rights of the European Union, Title IV
- ^ "Universal Declaration on Bioethics and Human Rights". Arkivuar nga origjinali më 2017-10-10. Marrë më 2019-05-02.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Prainsack, Barbara; Buyx, Alena (2012). "Solidarity in Contemporary Bioethics—towards a New Approach". Bioethics. 26 (7): 343–350. doi:10.1111/j.1467-8519.2012.01987.x. PMID 22827315. S2CID 3463430.
{{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!)