Ismail Kadare: Dallime mes rishikimesh
| [redaktim i pashqyrtuar] | [redaktim i pashqyrtuar] |
Content deleted Content added
v U kthyen ndryshimet e 46.99.38.141 (diskutimet) në versionin e fundit nga Aldnonymous. |
|||
Rreshti 12:
}}
'''Ismail Kadare''' është një nga shkrimtarët më gjenialë bashkëkohorë, disa herë i nominuar për çmimin "Nobel" për [[letërsi]]. Dallohet për novela, romane, por ka shkruar dhe poezi dhe kritika. Ai e ka ndarë jetën e tij mes [[Franca|Francës]] dhe [[Shqipëria|Shqipërisë]]. Nisi të shkruajë kur ishte ende i ri dhe veprat e tij janë përkthyer në mbi tridhjetë gjuhë. Gjithashtu është martuar me shkrimtaren e njohur Ediar Wtc.
==Biografia==
Ismail Kadare lindi më [[28 janar]] [[1936]] në [[Gjirokastra|Gjirokastër]], ku përfundoi edhe arsimin e mesëm; më 1958 mbaroi degën e Gjuhës e të Letërsisë në [[Universiteti i Tiranës|Universitetin e Tiranës]]. Më pas shkoi në Moskë me studime për dy vjet në Institutin e Letërsisë Botërore "Maksim Gorki" (1958-1960). Ismail Kadare është një nga shkrimtarët më të mëdhenjë të letërsisë shqipe dhe gjithashtu një nga shkrimtarët më të mëdhenj të letërsisë botërore bashkëkohore. Me veprën e tij, që ka shënuar një numër rekord të përkthimeve (në mbi 45 gjuhë të huaja) ai e ka bërë të njohur Shqipërinë në botë, me historinë dhe me kulturën e saj shekullore.
Rrugën e krijimtarisë letrare e nisi si poet që në vitet e gjimnazit [[Frymëzime djaloshare|Frymëzimet djaloshare]], 1954, "Ëndërrimet", (1957), por u bë i njohur sidomos me vëllimin [[Shekulli im]] (1961), që u pasua nga vëllimet e tjera poetike, si: Përse mendohen këto male (1964), Motive me diell (1968) dhe [[Koha (roman)|Koha]] (1976). Vepra poetike e Ismail Kadaresë shquhet për idetë e thella dhe për figuracionin e pasur e origjinal; rol me rëndësi për pasurimin e poezisë shqiptare.
Në fushën e prozës, Ismail Kadare ka lëvruar tregimin, novelën dhe romanin. Vepra e parë e rëndësishme e Ismail Kadaresë në prozë është romani “Qyteti pa reklama”, që nuk u lejua të botohej i plotë deri në vitin 2003. Prozën e tij e karakterizojnë përgjithësimet e gjëra historiko-filozofike, subjekti i ngjeshur dhe mendimi i thellë i shprehur shpesh me anë të parabolës, mbi bazën e asociacionit apo të analogjive historike. Ideja e romanit [[Gjenerali i ushtrisë së vdekur]] (1964) është shpirti liridashës i popullit shqiptar. Temën e shpirtit të pamposhtur të shqiptarëve nëpër shekuj autori e trajtoi edhe në romanin [[Kështjella]] (1975). Në romanin [[Kronikë në gur]] (1970) Kadare kritikoi psikologjinë provinciale dhe traditat prapanike. Probleme të rëndësishme të historisë janë trajtuar edhe në përmbledhjet me tregime e novela [[Emblema e dikurshme]] (1577), [[Ura me tri harqe]] (1978) dhe [[Gjakftohtësia]] (1980). E veçanta e talentit të Ismail Kadaresë shfaqet sidomos në trajtimin, nga një këndvështrim i ri, i temës historike dhe në tingëllimin e mprehtë aktual që është i aftë t'i japë asaj. Një nga krijimet më të shquara të Ismail Kadaresë dhe të të gjithë letërsisë së re shqiptare është romani Pallati i ëndrrave (1981). Shumica e veprave të Ismail Kadaresë janë përkthyer e botuar në mbi 45 gjuhë të botës dhe janë pritur shumë mirë nga publiku lexues. Ai është shkrimtari shqiptar më i njohur në botë.
[[Skeda:Kadare.jpg|thumb|Ismail Kadare duke lexuar (2002)]]
Në vjeshtën e viti 1990 Ismail Kadare vendosi të largohet nga Shqipëria dhe të qëndrojë në Paris. Shkrimtari në atë kohë e përligji këtë largim me “mungesën e ndryshimeve demokratike”. Autoritetet e kohës e dënuan largimin e Ismail Kadaresë, por krijimtaria e tij nuk u ndalua. Në vitin 1990 e më pas vepra e tij bëhet shprehja më e fuqishme e vlerave gjuhësore dhe artistike të shqipes letrare. Letërsia e Ismail Kadaresë pas vitit 1990 bart të njëjtat tipare thelbësore të asaj të mëparshme: frymën etnografike dhe shpërfaqjen e identitetit shqiptar.
Ismail Kadare është laureat i shumë çmimeve letrare kombëtare dhe ndërkombëtare.
Që nga v. 1994 I.K. është anëtar korrespondent i Akademisë së Shkencave Morale dhe Politike të Francës dhe anëtar i jashtëm i ASHAK.
Ka qenë delegat në Kongresin e Drejtshkrimit (1972).
Në vitin 2005 fitoi çmimin “The Booker Prize Man”.
Ismail Kadare është dekoruar nga Presidenti i Republikës së Shqipërisë me Urdhrin “Nderi i Kombit” dhe nga shteti francez me urdhrat “Kryqi i Legjionit të Nderit” e “Oficer i Legjionit të Nderit”.
Ismail Kadare më 23.06.2009 u nderua me Çmimin e madh spanjoll, "Princi i Asturias per Letersi", nje nga çmimet me prestigjoze letrare në botë. Ai doli fitues mes 31 kandidateve nga 25 vende të ndryshme të botës ku dallohet emri i Milan Kunderas apo italiani Antonio Cabucchi. Kadare është një nga shkrimtarët më të njohur botërorë të shekullit 20.Ky Ishte nje bythqir i madh ishe qakali i karit
:''Shih edhe '''[[Përkthimi i veprës së Ismail Kadaresë]]'''''
<div style="-moz-column-count:2; column-count:2;">
* [[Frymëzime djaloshare]] poezi - {{L|1954}}
* [[Endërrime]] poezi - {{L|1957}}
* [[Gjenerali i ushtrisë së vdekur]] - roman- {{L|1963}}
* [[Përse mendohen këto male]] poezi - {{L|1964}}
* [[Dasma]] - {{L|1968}}
* [[Motive me diell]] poezi - (1968)
* [[Kështjella]] - roman - {{L|1970}}
* [[Kronikë në gur]] - roman - {{L|1971}}
* [[Koha (roman)|Koha]] ({{L|1976}})
* [[Dimri i madh]] - roman - {{L|1977}}
* [[Ura me tri harqe]] - {{L|1978}}
* [[Kush e solli Doruntinën]] - roman - {{L|1979}}
* [[Prilli i thyer|Pidhi i thyer]] - {{L|1980}}
* [[Gjakftohtësia]] - përmbledhje novelash - 1980
* [[Nata me hënë]] - {{L|1985}}
* [[Koha e shkrimeve]] - {{L|1986}}
* [[Koncert në fund të dimrit]] - {{L|1988}}
* [[Vepra Letrare]] - {{L|1981}}-{{L|1989}}
* [[Dosja H]] - {{L|1990}}
* [[Përbindëshi]] - {{L|1991}}
* [[Piramida (roman)|Piramida]] - {{L|1992}}
* [[Shqipëri (libri)|Shqipëri]] - {{L|1995}}
* [[Pallati i ëndrrave]] - {{L|1996}}
* [[Dialog me Alain Bosquet]] - 1996
* [[Spiritus]] - roman- 1996
* [[Kushëriri i engjëjve]] - ese- {{L|1997}}
* [[Poezi (Ismail Kadare)|Poezi]] - 1997
* [http://www.scribd.com/doc/11554870/Ismail-Kadare-Kombi-shqiptar-ne-prag-te-mijevjecarit-te-trete Kombi shqiptar në prag të mijëvjeçarit të tretë.] Tiranë: Onufri. ISBN 9992730161, ISBN 9789992730164. (''scribd.com'') - ese - {{L|1998}}
* [[Tri këngë zie për Kosovën]] - triptik - 1998
* [[Ikja e shtërgut]] - tregim - {{L|1999}}
* [[Qorrfermani]] - roman - 1999
* [[Vjedhja e gjumit mbretëror]] - tregime - 1999
* [[Ra ky mort e u pamë]] - ditar për Kosovën, artikuj, letra - {{L|2000}}
* [[Kohë barbare (Nga Shqipëria në Kosovë)]] - biseda - 2000
* [[Breznitë e Hankonatëve]] - 2000
* [[Vajza e Agamemnonit]] - 2000
* [[Bisedë përmes hekurash]] - 2000
* [[Elegji për Kosovën]] - 2000
* [[Lulet e ftohta të marsit]] - roman - 2000
* [[Unaza në kthetra]] - {{L|2001}}
* [[Eskili, ky humbës i madh]] - 2001 (ribotim)
* [[Qyteti pa reklama]] - roman - 2001
* [[Jeta, loja dhe vdekja e Lul Mazrekut]] - roman - {{L|2002}}
* [[Princesha Argjiro]] -lektyrë - 2003
* [[Pasardhësi]] - roman - [[2004]]
* [[Shkaba (Roman)|Shkaba]] - [[2004]]
* [[Ftese ne studio]] - [[2004]]
* [[Dantja i pashmangshëm]] - [[2005]]
* [[Identiteti evropian i shqiptarëve]] - {{L|2006}}
* [[Hamleti, princi i vështirë]] - Sprovë - 2006
* [[Hija (roman)]] - 2007
* [[Spiritus]] - 2007
* [[Çështje të marrëzisë]] -
* [[Poshtërimi në Ballkan]] -
* [[Muzgu i perëndive të stepës]] -
* [[Darka e gabuar]] - roman - 2008
* [[E penguara]] - roman - 2009
* [[Aksidenti (roman)|Aksidenti]] - roman - 2010
* [[Ca pika shiu ranë mbi qelq]] - poezi
* [[Ditë kafenesh]] - novelë
* [[Mosmarrëveshja, mbi raportet e Shqipërisë me vetveten]] - 2010
* [[Stinë e mërzitshme në Olymp]]
* [[Vepra 1 (Ismail Kadare)|Vepra 1]]
* [[Vepra 2 (Ismail Kadare)|Vepra 2]]
* [[Vepra 3 (Ismail Kadare)|Vepra 3]]
* [[Viti i mbrapshtë (Roman)|Viti i mbrapshtë]]
* [[Mbi krimin në Ballkan. Letërkëmbim i zymtë]] - 2011
* [[Çlirimi i Serbisë prej Kosovës]] - 2012
</div>
== Nderime ==
| |||