[redaktim i pashqyrtuar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
No edit summary
vNo edit summary
Rreshti 14:
|}}
 
'''Zef Skiroi''' ([[Hora e Arbëreshëvet]], [[10 gusht]] [[1865]] - [[Napoli]], [[17 shkurt]] [[1927]]) ishte [[poet]], gjuhëtar, folklorist, etnograf, [[gazetar]] dhe publicist i shquar [[Arbëreshët|arbëresh]]. IAtdhetar madhëi atdhetarmadh [[Shqiptarët|shqiptar]], ishtë dijetar dhe koleksionist ei traditave poetike arbëreshe, profesor i parë idhe Kryetaritkryetarit i gjuhës shqipe dhe letërsisë në Institutin Oriental të Napolit, që marrin pjesë në mënyrë aktive në gjuhën shqipe (Rilindja). Ndër shkrimtarët më të mëdhenj shqiptar, ai është përfaqësuesi më i traditave arbëreshe letrare dhe kulturore të Sicilisë, të cilët lënë një dalje të gjerë letrare.
 
Me vlerë madhore si për letërsinë arbëreshe ashtu edhe për studimet letrare shqiptare janë veprat e Zef Skiroit. Skirò ka qenëishte poet neoklasik, prozator dhe studiues, veprat e të cilit mund të thuhet se shënojnë një pikë kalimi drejt letërsisë bashkëkohore shqiptare në Itali.
 
Në moshën 9-vjeçare ai shkroi një vjershë kushtuar [[Skënderbeu]]t, duke hapur kështu siparinsfondin e veprave të veta të mëvonshme. Studioi në "Seminar Shqiptar" në [[Palermo]], ku u formua me traditën e kulturës shqiptare si dhe të asaj klasike (Dante, Servantesi, Gëte, Shileri, etj.). Më [[1887]] së bashku me Françesk Petën themeluan në Palermo revistën ''Arbëri i ri'' si dhe botoi përmbledhjen e parë me vjersha. Skiroi mbaroi studimet për drejtësi më [[1890]] dhe po këtë vit u emërua docent i letërsisë antike në "Liceun Garibaldi" të Palermos.
Kur ishte vetëm 35 vjeç arriti të merrte vendin e titullarit të Katedrës së Gjuhës dhe të Letërsisë Shqipe, të hapur pranë Institutit Mbretëror Oriental të Napolit.
Më pas ai vazhdoi veprimtarinë albanologjike në [[Napoli]] me botime, leksione dhe pjesëmarrje në kongrese. Jeta e tij do të rëndohej shumë nga vitet e fundit, veçanërisht me vrasjen tragjike të djalit të tij, Minos, si viktimë e një intrige politike më [[1920]]. Më [[1925]] mbajti një konferencë për të nderuar kujtimin e mikut të vet [[Luigj Gurakuqi]], që u vra atë vit në [[Bari (Itali)|Bari]].
Rreshti 24:
Vdiq në Napoli më [[1927]], i nderuar dhe i respektuar si personalitet i letërsisë dhe i kulturës arbëreshe. Në historinë e letërsisë shqiptare Zef Skiroi është shquar si poet, prozator, dramaturg, folklorist e studiues. Veprat kryesore të tij mbeten ''Mili e Hajdhia'', ''Te dheu i huaj'' dhe ''Mino''. Poema ''Mili e Hajdhia'' është këngë subjektive e Skiroit ; aty autori derdhi emocionet djaloshare, të cilat mbetën esenciale edhe në botimet e mëvonshme, duke qenë vepra më e mirë e rinisë së tij.
 
Kjo vepër bashkë me ''Këngët e Milosaos'' të [[Jeronim de Rada|Jeronim de Radës]] e ''KangënKanga e sprasme e Balës'' të [[Gavril Dara i Riu|Darës]], përbëjnë treshen e poemave romantike arbëreshe të papërsëritshme në letërsinë romantike shqiptare.
Vepra më e madhe poetike e Zef Skiroit, ''Te dheu i huaj'' u botua në dy variantavariante, më, më 1900 dhe më 1940. [[Eqrem Çabej]] më 1936 e quajti “kryevepra e Xhuzepe Skiroit dhe nderi i literaturës shqipe”. Po ky më 1945 shtoi: “është në një farënjëfarë mënyre epi nacional i shqiptarëve të Italisë”, apo “vepra e jetës së tij”.
 
== Titujt e veprave ==