Prenk Jakova: Dallime mes rishikimesh
[Redaktim i kontrolluar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Content deleted Content added
+ |
permiresime |
||
Rreshti 12:
|Nacion = [[Shqiptar]]
|}}
'''Prenk Jakova''' (Shkodër, [[27 qershor]] [[1917]] - [[16 shtator]] [[1969]]) ka qenë arsimtar, muzikant
== Biografia ==
U lind më 1917 në një familje qytetare me prejardhje nga [[Gjakova]], i biri i Kolës së Dedë Jakovës. Gjyshi i tij, Deda, qe i dhënë pas muzikës dhe i binte klarinetës në Kolegjin Saverian. I ati, Kola, qe pjesëmarrës dhe organizator në frontin e [[Lufta e Koplikut|Luftës së Koplikut]]. Prenka kishte edhe dy vëllezër, [[Dedë Jakova|Dedën]] dhe Çeskun, që do të bëheshin fotograf dhe muzikant përkatësisht.
Jakova ndoqi shkollën fillore në vitet 1924-1929 dhe më pas vijoi në liceun ''[[Illyricum (shkollë)|Illyricum]]'' në qytetin e lindjes, ku ndër të tjerë i dha mësim edhe Át [[Martin Gjoka]]. Gjatë shkollimit të mesëm, kaloi nga liceu në gjimnazin e përgjithshëm të Shkodrës, të cilin e kreu më 1935.
Kur qe 18 vjeç u caktua drejtor artistik i bandës së shkollës, ku luanin asokohe të vegjlit [[Çesk Zadeja]], [[Tish Daija]], [[Tonin Harapi]], [[Simon Gjoni]] dhe kompozitorë të tjerë të ardhshëm shqiptarë. Jakova nisi të kompozojë marshe dhe kantata. Më 2 janar 1936 u dërgua që të jepte mësim në Bërdicë, ku dha mësime muzike dhe për vete nxuri kitarrën. Përgjatë verës së 1939 bleu një fizarmonikë dhe mësoi t'i binte edhe asaj; vjeshtën e po atij viti u caktua që të jepte mësim në internatin e [[Oroshi|Oroshit]], ku shkroi një pjesë muzikore për fizarmonikë të titulluar ''Malli'' dhe më pas ''Fyellin e bariut''. Më 1940 Jakova u transferua në Shkodër, ku shkroi pjesë muzikore për fëmijë dhe operetën me dy hapje ''Kopshti i Xhuxhmaxhuxhëve.'' Vitin shkollor 1941-42 Jakova u caktua që të jepte mësim në [[Katërkolla|Katërkollë]] të krahinës së [[Kraja|Krajës]], sot në [[Mali i Zi|Mal të Zi]].
[[Kompozitori|Kompozitor]] i shquar dhe themeluesi i gjinisë së operas kombëtare shqiptare, me dy veprat e tij ''"[[Gjergj Kastrioti (Skënderbeu)|Gjergj Kastrioti-Skënderbeu]]"'' dhe ''"[[Mrika]]"'' . Kjo e fundit ishte opera e parë në historinë e artit muzikor shqiptar, të cilën Prenk Jakova e shkroi në bashkëpunim me libretistin [[Llazar Siliqi]] dhe regjisorin e njohur shkodran [[Andrea Skanjeti]], e që u vu në skenën e teatrit "Migjeni" të Shkodrës.▼
Më 1942 shkoi të studjonte klarinetë në Akademinë Kombëtare të Shën Çiles në [[Roma|Romë]], studime që i përfundoi shkëlqyeshëm. Fundi i vitit 1944 e gjeti Jakovën mësues po prapë në Shkodër, më tej e morën për të ndihmuar në aktivitetet që bënte kori i Brigadës I Sulmuese në Shtëpinë e Rinisë, ku Jakova u caktua përgjegjës. Në atë periudhë Prenka u arrestua dhe u mbajt në hetuesi për shkak të vrasjes së vëllait të tij duke luftuar kundër partizanëve komunistë. Me grupet e amatorëve, instrumentistëve, solistëve dhe korit që kishte në patronazh, Prenka dha shfaqe jo vetëm në Shkodër, por edhe në [[Ulqini|Ulqin]], [[Çetina|Cetinjë]] e [[Titograd]].<ref name=":0">{{Cite book|title=Një homazh për Prenk Jakovën, kolosin e muzikës shqiptare|last=Kaloçi|first=Dashnor|publisher=Shqip. - Nr. 267|year=2008|isbn=|location=|pages=18 - 19}}</ref>
▲[[Kompozitori|Kompozitor]] i shquar dhe themeluesi i gjinisë së operas kombëtare shqiptare, me dy veprat e tij ''"[[Gjergj Kastrioti (Skënderbeu)|Gjergj Kastrioti-Skënderbeu]]"''
Opera e dytë e Prenk Jakovës ''"Gjergj Kastrioti-Skënderbeu"'' u prit shumë mirë nga kolegët e dashamirësit e artit, që në shfaqjen e tij të parë në [[Tirana|Tiranë]], por kritika zyrtare mediokre me qëllime keqdashëse e tundoi mjaft kompozitorin, i cili u detyrua të ripunojë disa pjesë. Gjithsesi vepra ''"Gjergj Kastrioti-Skënderbeu"'' ishte shumë më solide se ''"Mrika"'' e cila vuante fatkeqësinë e subjektit dhe tematikës së artit skematik, ku duhet të frynte patjetër era revolucionare e kohës së absurditetit.
|