Vuthaj: Dallime mes rishikimesh
| [redaktim i pashqyrtuar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Content deleted Content added
No edit summary |
v Redaktim estetik dhe gramatikisht korrekt |
||
Rreshti 35:
[[File:Vuthaj Vusanje 2009.gif|Vuthaj Vusanje 2009]]
== Gjeografia ==
Line 151 ⟶ 95:
== Politika ==
Mu ne mes te fshatit është vendosur reparti ushtarak i pikës kufitare.
== Pak histori ==
[[10 qershor]] [[1878]] : Përpjekjet e atdhetarëve të shquar të kombit tonë për liri e pamvarësi u kurorëzuan me, KRIJIMIN E LIDHJES SHQIPTARE TË PRIZERENIT me 10 qershor 1878. Njëri prej themeluesve të saj ka qenë edhe ALI BEG GUCIA. Me këtë rast duhet ti evokojmë disa nga kujtimet e shumta popullore të ruajtura dhe të transmetuar brezpas brezi në kuvend, shkollë dhe Oda të burrave. Dihet se njëra nga krahinat ma të rrezikuara të trojeve shqiptare në ato vite ishin Plava E gucia. Kjo krahin në atë periudhë, sipas të dhanave që disponojm, ishte përbër nga dy qytete të vogla, gucia me 4000 dhe Plava me 3500 banorë si dhe nga 29 fshatra. Në baze të vendimeve të traktatit të Shën stefanit si dhe të vendimeve të Kongresit të Berlinit, kjo krahinë Shqiptare duhej t'i aneksohej Malit zi. Në lidhje me kto ngjarje kujtesa popullore na sjell edhe dy fakte të tjera : Kur knjazi i karadakut shkoj në [[Stamboll]] te Sulltani me i lyp pak tok i tha : Padishah i neruem dhe i derguem prej zotit në tokë me i ba mir gjines, ju e dini se ne jetojmë në ni vend të vogel e të shkretë, me bukë e pa bukë, me ujë e pa ujë. Atje gjinja po me desin e bagëtia po më cofin.Prandaj të lutem ba me rahmet e ma jep ni ven ci t'kete ni pus me ujë, ku gjinja e bagetia të ken munsi me pi. Po ku asht ky vend ci munem me ta dhan ty o knjaz i Karadakut?- pyeti sulltani. Ky ven asht ne hydyt me mua. Aty asht ni I'gate e vogel e ai uje mue me del boll per gjin e bageti. Pra ba me rahmet e ma jep se gjinja e atij veni nuk kane me cue krye, e kur ta shohin fermanin me mehyrin tan, kan me ju lut zotit per jetgjatesin e tuaj. dhe sulltani, "rahmetliu i madh" ne ni kohe kur po i knohej talkini i funit, e mashtroi knjazin. Në Malsi te madhe ky moment është dhëne nga anonimi popullor ne ketë formë;
ishte kan knjazi i malit t'zi
ishte cue nade ne sabah
llaf me te shoqen ci po ban
Nga sa u tha me sipër, duket qartë se sulltani ishte i gatshëm për ta prenuar coptimin(ndarjen) e tokave shqiptare, për të shpëtuar çka mund të shpëtohet nga Perandoria e kalbur osmane. Kurse knjazi i karadakut ishte një lypsar dredharak dhe mashtrues që kërkonte zgjerimin territorial në dëm të trojeve Shqiptare, duke shfrytëzuar rrethanat e krijuara. Kurse, populli i rrezikuar i ksaj krahine, në atë kohe i përgjigjej Sulltan Muratit dhe Knjazit të karadakut :
u hap lajmi ne t'kater anet
thone a cue nje vampir,
e ka emnin shen stefan,
E pat vorrin ne turqi,
Toke e qiell do me i perpi.
Anonimi popullor e jep lajmin ogurzi se armiku i vdekur është çuar dhe kërkoj të na robroj përsëri, prandaj duhet qite kushtrimi, duke thënë:
Merrni vesh Shqiptari,
Me u bashkue i madh e thmi
Me u bashkue Shqiptarët krejt,
Pej ne shtat e shtatedhet vjec.
Dhe, populli i kësaj krahine të rrëzikuar i përgjigjen thirrjes, duke organizuar kuvendin e parë në lidhje me këto ngjarje në Livadh të kovacit, pran një guri, i cili ruhet deri në ditët tona si monument i kësaj ngjarje të shënuar. Ne këtë kuvend popullor mori pjesë populli dhe partia, të kryesuar nga Ali Begu. Ali Begu njoftoj lajmin ogurzi(indirekt) me këto fjalë: "Burra, ju baj me dije se baba mret na shiti në Stamboll te i huaji". Kurse njerëzit që ishin të tubuar me një zë iu përgjigjen : "sulltan murati munet me shit tokat e tij se tonat pa dek na te tan jo". Ndërsa rapsodi popullor këtë moment kritik, e përjetëson vargjet:
Ali Begu ni burr drague,
Kurr ma ngusht nuk kish qillue,
fill për pe u kish kallxue :
-Mreti turk na ka tradhtue !
Kuptohet se gjendja e krijuar ishte shumë e rëndë dhe zgjidhja kërkonte urtësi(menquri) e trimeri(kurajo), por ma shumë se çdo gjë tjetër kërkonte bashkimin e armëve, prandaj ai, Ali Begu, sikurse na thotë gojdhëna popullore, u drejtohet të pranishmëve :
Folni trima , folni Sokola
...................................
dhe për të treguar barrën e madhe që duhej ta përballoj populli Shqiptar, në veçanti banorët e këtyre trojeve ,tregimi vazhdon:
Me ne a veç Zoti e Ora
......................
Por, të gjithë të pranishëm shprehin besimin e tyre se shqiptarët të mësuar me luftëra të pandërprera kundër pushtuesve të ndryshëm, të bashkuar me besa- besë, do të luftojnë, të mbrojmë Trojet e veta, nderin dhe burrërinë shqiptare.
Ndërkohë, sikurse thamë, me 10 qershor 1878 ishte themeluar Lidhja Shqiptare e Prizerenit, e cila shënonte një nga fitoret më të mëdha të popullit shqiptar pas një robërije shumëshekullore. Njëkohësisht ishte frymzim, shpresë dhe besim se trojet shqiptare të rrezikuara tani do të mbroheshin nga kjo lidhje, nga i gjithë populli shqiptar. Me këtë shpresë dhe me këtë besim u kthy Ali Begu në Guci nga Kuvendi i Prizerenit. Sapo arriti në Guci ai organizoi mbledhjen tek Kërshi i Kalasë në Kërshllahe.
Ndërkohë, Ali Begu kishte marrë një letër nga knjaz Nikolla. Ai, sipas kujtesës popullore, në atë letër ishte shkruar : "Mue mreti i Stambollit mi ka dhanë Plavë e Guci. Un do ti marr, por due me i marrë pa gjak e kjo varet prej jush. Prandaj due me një fjalën tuej, si doni me m' pritë, si mik apo si armik ? Un jam gati për të dyja".
== Shiko edhe këtë ==
| |||