Revolucioni Amerikan: Dallime mes rishikimesh

[redaktim i pashqyrtuar][redaktim i pashqyrtuar]
Content deleted Content added
Rregullova disa gabime
Etiketat: Redaktim nga celulari Redaktim në versionin web nga celulari
No edit summary
Rreshti 1:
Revulucioni Amerikan
{{cung}} {{pp}}
Gjatë viteve 1600 dhe 1700, në [[Amerika Veriore|Amerikën Veriore]] u vendosën njerëz që vinin nga ishujt Britanik,[[Franca]] dhe [[Holanda]].Vendet ku këta njerëz ndërtuan banesat e tyre u quajtën koloni.Këto sundoheshin nga [[Britania e Madhe]].Në vitet 1770,njerëzit që jetonin në këto koloni u ngritën kundër sundimit britanik.Kishte shkaqe te shumta qe u be ky revulicion arsye ishte se u zbulua nje toke e re dhe mendonin qe amerika kishte shume pasuri, zhvillimi i blegotoris,tregtis.Krijimi i kolonive,nuk kishte shume banor.
 
Ne vitin 1775,13 koloni britanike ne Ameriken e veriut ngriten krye.
==Fillimi i Luftës==
Ata protestonin kunder perpjekjeve te bera nga Britaniket per te kufizuar lirit e tyre,
Më 1775,një burrë i quajtur ''Pol Rever'' zbuloi se ushtarët britanikë po marshonin drejt një fshati të quajtur ''Leksington'' për t'i kapur kryengritësit që ndodheshin atje.Ai kalëroi gjithë natën për t'i lajmëruar kryengritësit, dhe kur britanikët arritën ata ishin të përgatitur.Beteja që pasoi shënoi fillimin e Luftës së Pavarësisë.
si dhe per tu vendosur taksa pa njohur te drejten qe te perfqesoheshin ne parlament.
Te udhehequr nga Xhorxh Uashingtoni dhe me pas te perkrahur nga Franca,
kolonet shpallen pavarsin me 4 korrik 1776 dhe korren nje ser fitoresh ushtarake deri ne perfundimin e luftes,me 1783.
Kjo fitore solli ne jete nje komb te ri,Shtetet e Bashkuara te Amerikes,
te cilat fillimisht shtriheshin deri ne lumin e Misipit.
Me vone ato u shtrine permes gjithe kontinentit dhe deri ne oqeanin Paqesor ne perendim.
 
[[Skeda:Xho|parapamje]]
==Pavarësia==
 
Më 1776,kryengritësit amerikan i shpallën kolonitë e pavarura nga sundimi britanik.Lufta vazhdoi dhe më 1781 britanikët u mundën.Kryengritësit ndërtuan një vend të ri të pavarur, -Shtetet e Bashkuara të Amerikës-.dhe shpallën president George Washington i cili ishte udhëheqësi i ushtrisë kryengritëse gjatë luftës.
[[Skeda:Xu|parapamje]]
Reth Xhorxh Uashington.
Xhorxh Uashington(1732-1799)ishte nje kolon nga Virxhinia qe luftoi perkrah Britanikeve kunder Francezeve me 1750.
Ai ishte njeriu ideal per tu prire trupave Amerikane kunder Britanikeve dhe per ti udhehequr ne fitore 1781.
Si president i pare i Shteteve te Bashkuara te porsakrijuara,
nga viti 1789-1797,ai e udhehoqi vendin me zotesi dhe vndosmeri te pshoqe.
 
Luajalistet
Amerikanet nga Nju Jorku dhe Karolina e jugut,besnike ndaj kurores Britanike,u larguan ne drejtim te veriut ne Kanada,
sebshku me Mohauket,te cilet kishin luftuar perkrah britanikeve.
Ata u vendosen ne Ontario dhe ne provincatprane detit.
 
[[Skeda:Xha|parapamje Pol rever]]
 
Pol Rever
Me 18 prill 1775 farketari Pol Rever ngau kalin pergjat gjith nates per ti lajmeruar njerezit qe trupat
Britanike ishin nisur per te shtene ne dore depot ushtarake ne Konkord.
 
Caji i Bostonit ne det
 
Kolonet,te mllefosur ng taksat e qeveris Britanike mbi cajin e importuar,
hodhen ne det(1773) ne gjirin e Bostonit nje ngarkes te madhe te caji.
 
Stroga
Perpjekja e Britanikeve per te izoluar kolonite e Anglise se re nga pjesa tjeter e Amerikes u mposht me 1777,ne Storga.
 
[[Skeda:Fu|parapamje]]
Legjenda e Betsi Rosit
Betsi rosit i kerkuan te qendiste flamurin e par Amerikan duke vendosur yje gjashecepshe ne te,por ajo tha se yjet me pese cepa dukeshin me mir.
 
Kalimi i delavarit
 
Diten e Krishtlindjes se vitit 1776,Xhorxh Uashingtoni i priu ushtris se tij qe pak me par kishte pesuar humbje
permes lumit Delavar qe kish ngrire,duke i kapur ne befasi Britaniket dhe duke fituar nje betej jetike ne Trenton.
 
Kryeqyteti i ri .
 
Me 1791 u mor vendimi per te ndertuar nje kryeqytet te ri kombetar,mbi lumin Potomak.
U quajt Uashington ne nder te presidentit te pare te vendit
 
 
Mali Vernon
 
Xhorxh Uashingtoni ishte pronar i madh tokash ne virgjinia
Ai administronte pronat nga shtepia e tij qe ndodhej ne malin Vernon.
Mbasi e la presidencen ne vitin 1797 , ai u terhoq ne pronen e vet.
 
Jorktaun
 
Britaniket pesuan nje humbje te rende ne Jorktaun,ne tetor te vitit 1781
 
Perkrahja Franceze
 
Flota Franceze ndiko ne lufte duke thyer floten Brtanike prane Kpeve Cesapik me 1781 dhe dukei bllokuar britaniket ne Jorktoun.
Trupat Britanike,