Kalaja e Gjirokastrës: Dallime mes rishikimesh
| [Redaktim i kontrolluar] | [redaktim i pashqyrtuar] |
Content deleted Content added
Fatimde (diskuto | kontribute) vNo edit summary |
No edit summary Etiketa: Reverted |
||
Rreshti 4:
| gjuha_amëtare =Shqip
| foto = Kalaja e Gjirokastrës 01.jpg
|KALAJA E GJIROKASTRES. LUFTAT, LEGJENNAT, DHE FESTAT ...
Kalaja e Gjirokastrës shtrihet në një vend dramatik, në majën e kodrës me pamje nga qyteti. Ai dha një pikë të mrekullueshme për të parë dëshminë e ndryshimit të baticave të historisë shqiptare ndër shekuj.Një strukturë monumentale
Kur mjegulla bie mbi Gjirokastër, Kalaja e Gjirokastrës është gjithçka që mund të shihet, duke u ngritur me madhështi mbi qytet. Ashtu si një anije gjigande e bërë prej guri, ajo shtrihet në të gjithë kodrën e lartë 1100 metra në të cilën është ndërtuar gjatë shekullit të 4-të. Një monument për gati dy mijë vjet të historisë shqiptare, kjo kala është sot një nga vendet më të vizituara në Shqipëri.Emri i kësaj kështjelle është Argjiro, kushtuar legjendës së princeshës që ra nga lartësitë e saj deri në vdekje për t'i shpëtuar armiqve osmanë. Për shekuj me radhë, kjo kështjellë ka qenë dëshmitare e rrugëtimit të gjatë dhe të pamëshirshëm të luftës së popullit shqiptar për pavarësi. Fazat e këtij udhëtimi manifestohen në shumë ndryshime që kjo kështjellë ka parë që nga pushtimi osman, në fund të shekullit të 14-të, deri në fillim të viteve 1800 dhe kohën e mbretit Zog.
Lideri i Janinës, Ali Pashë Tepelena, është përgjegjës për ndërtimin e Kullës së Sahatit në vitet 1800. Gjatë Luftërave të Parë dhe të Dytë Botërore, kështjella u shndërrua në një strehë për banorët e qytetit kundër sulmeve ajrore. Në hyrje të kalasë, ju gjeni një grup të madh topash, si dhe një shumëllojshmëri armësh, të mbledhura nga antikiteti deri në Luftën e Parë dhe të Dytë Botërore, të gjitha të përdorura si rezistencë ndaj pushtimit perëndimor.
Një strukturë monumentale
Kur mjegulla bie mbi Gjirokastër, Kalaja e Gjirokastrës është gjithçka që mund të shihet, duke u ngritur me madhështi mbi qytet. Ashtu si një anije gjigande e bërë prej guri, ajo shtrihet në të gjithë kodrën e lartë 1100 metra në të cilën është ndërtuar gjatë shekullit të 4-të. Një monument për gati dy mijë vjet të historisë shqiptare, kjo kala është sot një nga vendet më të vizituara në Shqipëri.}}
'''Kalaja e Gjirokastrës''' si histori e lidhur me qytetin e [[Gjirokastra|Gjirokastrës]], përmendet për herë të parë si qytet dhe kështjellë në vitin [[1336]]. Në këto vite, ajo ishte qendra e feudalëve shqiptarë Zenevisë. Më vonë, gjatë sundimit të Gjin Bue Shpatës, ajo u përfshi në Despotatin e [[Epiri]]t. E megjithatë historianë të ndryshëm mendojnë se ekzistenca e kalasë së gurtë është më e hershme. Sipas tyre, kalaja ka pas dy faza ndërtimi, të cilat lidhen me periudhën para dhe pas [[Pashallëku i Janinës|Pashallëkut të Janinës]] dhe fortesave të [[Ali Pashë Tepelena|Ali Pashë Tepelenës]]. Nga Kalaja mesjetare, ajo e para pushtimit [[Shqipëria osmane|osman-shqiptar]] të Ali Pashës, ruhen vetëm pak gjurmë pasi muret janë veshur deri në lartësi nga ndërtimet e reja. Ndërsa, kullat pjesërisht janë rrënuar dhe ripërshtatur.
Line 30 ⟶ 17:
Me kalimin e viteve, ajo filloi të luajë gradualisht rolin e një kështjelle për qëndrimin e sunduesit dhe garnizonit të qytetit. Në vitin [[1812]], Kalaja e Gjirokastrës u pushtua nga Ali Pashë Tepelena, i cili filloi rindërtimin e saj. Rindërtimi i kalasë, i një saraji dhe i disa godinave anekse, u bë me një ngutësi aq të madhe sa të gjitha punimet u kryen brenda një viti e gjysmë. Kalaja përmbante përveç barakave për vendosjen e një garnizoni prej 5 mijë ushtarësh, magazina të shumta nëntokësore që ishin llogaritur mirë për sigurimin e municioneve dhe ushqimeve të nevojshme. Kronikat e kohës përmendin se vetëm për ndërtimin e vendqëndrimit të Ali Pashës, një kullë pranë këndit juglindor, punuan 1500 vetë. Me rënien e [[Pashallëku]]t të Janinës, Kalaja do të humbiste shkëlqimin e saj. Në vitet e luftës së Parë dhe të Dytë Botërore, ajo do të shërbente si vendstrehim për banorët e qytetit për tu mbrojtur nga bombardimet e ajrore.
[[Kategoria:Gjirokastër]]
| |||