[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
vNo edit summary
No edit summary
Rreshti 1:
'''Pompe Trogu''' i njohur edhe si '''Pompeius Gnaeus Trogus''' gjithashtu në formën e anglicizuar si '''Pompey Trogue''', ishte një historian galo-romak me prejardhje nga [[Keltët|fisi keltë]] Vocontii në Narbonese Gaul. Nuk dihet shumë për jetën e tij veqse që jetoi gjatë sundimit të perandorit [[Augusti|Augustus]] . Ai ishte pothuajse bashkëkohor me [[Tit Livi|Tit Livin]].
 
== Përmbledhje ==
Pas [[Aristoteli|Aristotelit]] dhe [[Teofrasti|Teofrastit]], Pompe Trogu shkroi libra mbi [[Historia natyrore|historinë natyrore]] të kafshëve dhe bimëve.
 
Sidoqoftë, vepra e tij kryesore ishte ''Historitë Filipike me 44 vëllime dhe Origjina e Gjithë Botës dhe Vendeve të Tokës'' ( ''{{Lang|la|Historiae Philippicae et Totius Mundi Origines et Terrae Situs}}''), e cila kishte si temë kryesore [[Maqedonia e lashtë|Perandorinë Maqedonase]] të themeluar nga [[Filipi II|Philip II]] por që funksionoi si një histori e përgjithshme e të gjitha pjesëve të botës që ranë nën kontrollin e [[Aleksandri i Madh|Aleksandrit të Madh]] dhe [[Diadoket|pasardhësve të tij]], me devijime të gjera etnografike dhe gjeografike. Trogu filloi me Ninu, themeluesin [[Mitologjia Greke|legjendar]] të Nineve dhe përfundoi në të njëjtën pikë si [[Tit Livi]] (viti 9 pas Krishtit). Zhvillimi i Lindjes nga [[Asiria|Asirianët]] tek Perandoria Parthiane është mbuluar gjerësisht ndërsa historia e hershme romake dhe historia e [[Gadishulli Iberik|Gadishullit Iberik]] janë shkurtuar në dy librat e fundit. Vepra ''FHistoritëHistoritë Filipike'' është trajtuar më parë nga historianët grekë si [[Teopompi|Theopompus]] ''(Philippica'' e të cilit mund të ketë sugjeruar titullin Trogut), Ephorus, Timotee, dhe [[Polibi]]. Me arsyetimin se një vepër e tillë ishte përtej fuqive të Galo-Romakut, në përgjithësi është supozuar se PompeiusPompe TrogusTrogu nuk e ka mbledhur materialin e tij drejtpërdrejt nga këto burime greke, por nga një përmbledhje ose përkthim ekzistues nga një grek, siç është ''Historia Universale e'' e përpiluar nga TimagenesTimagene nga Aleksandria. 
 
Teksti origjinal i ''historive filipikatfilipike'' ka humbur dhe ruhet vetëm në fragmente nga autorë të tjerë (duke përfshirë Vopiscus, [[Jeronimi|JeromeJeromi nga Stridoni]], dhe [[Agostini|Augustini]] ) dhe në një përmbledhje nga ana e historianit të mëvonshëm [[JustinMark Justini|Justini]]. <ref>{{harvnb|Winterbottom|2006}}</ref> Justini kishte për qëllim vetëm të ruante pjesët që ai ndjentei konsideronte më të rëndësishmet ose interesantet në punën e Pompe TroguTrogut, me ngjarjen e fundit të regjistruar që ishte rimëkëmbja e standardeve romake nga parthianët në 20&nbsp;Para Krishtit Në dorëshkrimet e veprave të Justinit, megjithatë, një seri të veçantë përmbledhjesh ( ''{{Lang|la|prologiPrologi}}'' ) të veprës origjinale janë ruajtur. Edhe në gjendjen e tyre aktuale të gjymtuar, veprat janë shpesh një autoritet i rëndësishëm për historinë e lashtë të Lindjes.
 
Veprat e Pompe Trogut mbi kafshët dhe bimët u cituan gjerësisht në veprat e [[Gai Plin Sekundi|Plini Plakut]]. Pompe Trogu në shkrimet e tij flet edhe për [[Iliria|Ilirinë]] dhe [[Ilirët|Ilirët]].