[pending revision][pending revision]
Content deleted Content added
No edit summary
Etiketat: Redaktim nga celulari Redaktim në versionin web nga celulari
Krijuar nga përkthimi i faqes "Ioniosz"
Rreshti 1:
'''Joni (Ionius)''' (greqishtja e lashtë ''Ἰόνιος,'' latinisht ''Ionius'' ) është emri i një [[Mitologjia Greke|figure në mitologjinë greke]], një nga variantet mitike të [[Deti Jon|detit Jon]] . Forma e tij konvergon disi me një tjetër Jon: supozohet se në shekullin e [[Ilirët|IV, me]] mbretin ilir që sundonte ishullin [[Visi|Vissa]], ndoshta me hyjninë vendase të nderuar atje.
{{Ky artikull|Ky artikull merret me substancën kimike '''Joni''', për detin shiko [[Deti Jon]].}}
Nje'' 'jon''' është një [[Atomi|atom]] ose një [[Molekula|molekulë]] në të cilin numri i plotë i [[Elektroni|elektroneve]] nuk është i barabartë me numrin e plotë të [[Protoni|protoneve]], duke i dhënë atomit ose molekulës [[Ngarkesa elektrike|ngarkesë elektrike]] pozitive ose negative. Jonet mund të krijohen, me mënyra kimike ose fizike, përmes jonizimit.
 
Në [[Mitologjia Greke|traditën greke të]] ruajtur nga [[Apiani|Appiani]] [[Poseidoni|, ai ishte]] nipi i Poseidonit, i biri i Dürrhachos mitik, i cili themeloi portin e [[Epidamni|Epidamnos në]] [[Iliria|iliri.]] Sipas Famës, Dürrakos bëri një aleancë me [[Herakliu|Herakliun]] për ta ndihmuar atë në luftën vëllazërore për fronin. Në vapën e betejës, Herakliu vrau aksidentalisht djalin e aleatit të tij, Jonin dhe trupin e tij e hodhi në det. [[Deti Jon]] mori emrin e tij nga ky version i mitit. (Duhet theksuar se në kohët e lashta Deti Jon, ose më mirë gjiri Jon në kohën e tij, përfshinte edhe ujërat jugore [[Deti Adriatik|të detit Adriatik.]])
Në [[Kimia|kimi]], nëse një atom neutral e humb(liron) një apo më shumë elektrone, ai ka një ngarkesë pozitive dhe njihet si kation.
 
Aty kah mesi i shekullit IV pes. ishilli [[Visi|Vis (Isa)]] në bregdetin dalmat paraqiten monedha të prera në ishull në të cilat gjendet shprehja ''ΙΟΝΙΟ.'' Mbishkrimi kufizohet me një portret të zakonshëm të një njeriu në pjesën e përparme të monedhës. Edhe pse ka mundësi që emri t'i referohet princit mitik që ra në Epidamnos, ka më shumë gjasa që ai të jetë një sundimtar lokal, ndoshta një hyjni ilire. Prandaj, në veprën gjeografike të Stefan Bizantinit të shekullit VI, [[Stefan Bizantini|Stefani]] përmend tashmë Jonin si sundimtarin ilir të ishullit Vissa para kolonizimit grek. Neritan Ceka (wmegjithatë, një arkeolog shqiptar e identifikon me vendosmëri Jonin si një pjesëtar të panteonit ilir.
Nëse një atom fiton(pranon) elektrone, ai ka ngarkesë negative dhe nihet si anion.
 
== JonetJegyzetek ==
Me ane te eksperimenteve te shumta është vertetuar se protonet dhe elektronet kane ngarkese elektrike.Dhe,pikerisht kjo ngarkese elektrike është shkaku i te gjitha dukurive elektrike dhe magnetike qe i verejm ne natyrë .
Ekzistojn dy lloje ngarkesash elektrike:pozitive dhe negative.Ngarkesa elektrike e elektronit është negative dhe shenohet me (-e) ,kurse ajo e protonit është (+e).
Pra,protoni dhe elektroni kane sasi te njejt te elektricitetit,por me shenja te kunderta.
Neutronet janë grimca pa ngarkese elektrike,pra,janë neutrale.
Ngarkesa e pergjithshme elektrike e atomit ne gjendje normale është zero dhe këtë e quajme elektronetruale.Kshtu p.sh.,atomi i hidrogjenit (H) dhe i litiumit (Li) ne gjendje normale kane ngarkesen e pergjithshme q te barabarte me zero.pra:
 
* ↑ Ceka 2013: Neritan Ceka: The Illyrians to the Albanians. Tirana: Migjeni. 2013. ISBN 9789928407467  
Hidrogjeni: Z=1 Ltiumi: Z=3
* ↑ Wilkes 1992: John Wilkes: The Illyrians. Oxford;  Cambridge: Blackwell. 1992. = The Peoples of Europe, ISBN 0631146717  
q=(+e+(-e=0 q=(+3)+(-3)=0
[[Kategoria:KimiMbretër (Iliria)]]
Kjo Vlen për cdo atom qe ndodhet ne gjendje normale dhe me këtë ngarkesat elektrike mund t'i neutralizojm ose t'i anulojme vetem me ngarkesa te njejta; por me shenja te kunderta.Kjo do te thote se shuma e pergjithshme e ngarkeses elektrike duhet te mbetet e njejte.
 
[[Kategoria:Kimi]]