[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
v Përmirësime teknike dhe rregullime të gabimeve me referimet: (-(\{\{\s*cit[aeio][^\}]*\|\s*(?:access\-?|archive\-?|doi\-broken\-|lay\-|pmc\-embargo\-|publication\-|air\-?)?date\s*=\s*)November( +\d{4}) +\1nëntor\2, -(\{\{\s*cit[aeio][^\}]*\|\s*(?:access\-?|archive\-?|doi\-broken\-|lay\-|pmc\-embargo\-|publication\-|air\-?)?date\s*=\s*\d{1,2} +)March( +\d{4}) +\1mars\2)
Rreshti 1:
[[Skeda:Napoleons retreat from moscow.jpg|thumb|Gjatë tërheqjes së [[Napoleon Bonaparte]] nga Rusia në dimrin e vitit 1812, shumë ushtarë vdiqën nga hipotermia.<ref name=Rosen2010>{{cite book |title=Rosen's emergency medicine: concepts and clinical practice 7th edition |last=Marx |first=John | name-list-style = vanc |year=2010 |publisher=Mosby/Elsevier|location=Philadelphia, PA |isbn=978-0-323-05472-0 |page=[https://archive.org/details/rosensemergencym00mdjo/page/n1890 1870] |url=https://archive.org/details/rosensemergencym00mdjo}}</ref>]]
'''Hipotermia''' (nga greqishtja: ὑπο, ''hupo'', që do të thotë "nën", dhe θερμία, ''termía'', që do të thotë "ngrohje") është një temperaturë e reduktuar e trupit që ndodh kur një organ shpërdoron më shumë nxehtësi se sa absorbon. Në njerëzit, është përcaktuar si një temperaturë thelbësore e trupit nën 35.0 ° C.<ref name=NEJM2012/> Simptomat varen nga temperatura.<ref name=NEJM2012/> Në hipotermi të butë ka dridhje dhe konfuzion mendor.<ref name=NEJM2012/> Në hipotermi të moderuar të dridhurat ndalojnë dhe konfuzioni rritet. Në hipotermi të rënda, mund të ketë zhveshje paradoksale, në të cilën një person heq rrobat e tyre, si dhe një rrezik në rritje të ndërprerjes së zemrës.<ref name="NEJM2012">{{cite journal | vauthors = Brown DJ, Brugger H, Boyd J, Paal P | title = Accidental hypothermia | journal = The New England Journal of Medicine | volume = 367 | issue = 20 | pages = 1930–8 | date = Novembernëntor 2012 | pmid = 23150960 | doi = 10.1056/NEJMra1114208 }}</ref>
 
Hipotermia ka dy lloje kryesore të shkaqeve. Ai klasikisht ndodh nga ekspozimi ndaj të ftohtit ekstrem. Mund të ndodhë edhe nga çdo kusht që zvogëlon prodhimin e nxehtësisë ose rrit humbjen e nxehtësisë.<ref name=Rosen2010/><ref name=NEJM2012/> Zakonisht kjo përfshin dehidrimin e alkoolit, por mund të përfshijë gjithashtu sheqer gjaku të ulët, anorexia dhe moshë të avancuar. Temperatura e trupit mbahet zakonisht pranë një niveli konstant prej 36.5-37.5 ° C përmes termoregulacionit.<ref name=NEJM2012/> Përpjekjet për të rritur temperaturën e trupit përfshijnë të dridhurat, rritjen e aktivitetit vullnetar dhe vendosjen e veshjeve të ngrohta. Hipotermia mund të diagnostikohet bazuar në simptomat e një personi në prani të faktorëve të rrezikut ose duke matur temperaturën bazë të një personi.<ref name=NEJM2012/>
Rreshti 6:
Trajtimi i hipotermisë së butë përfshin pije të ngrohta, veshje të ngrohta dhe aktivitet fizik.<ref name=NEJM2012/> Në ato me hipotermi të moderuar, rekomandohen batanije për ngrohje dhe lëngje të nxehtë intravenoze.<ref name=NEJM2012/> Njerëzit me hipotermi të moderuar ose të rëndë duhet të lëvizin butësisht.<ref name=NEJM2012/> Në hipotermi të rënda, oksigjenimi i membranës ekstrakorporeale (ECMO) ose anashkalimi kardiopulmonar mund të jenë të dobishme.<ref name=NEJM2012/> Në ato pa puls, tregohet reaksion kardiopulmonar (CPR) së bashku me masat e mësipërme. Ringrohja zakonisht vazhdon derisa temperatura e një personi është më e madhe se 32 ° C.<ref name=NEJM2012/> Nëse nuk ka përmirësim në këtë pikë ose niveli i kaliumit të gjakut është më i madh se 12 mmol / litër në çdo kohë, mund të ndërpritet reanimimi.<ref name=NEJM2012/>
 
Hipotermia është shkaku i të paktën 1.500 vdekjeve në vit në Shtetet e Bashkuara.<ref name=NEJM2012/> Kjo është më e zakonshme tek njerëzit e moshuar dhe meshkujt.<ref name="Brac2012">{{cite book|last1=Bracker|first1=Mark|title=The 5-Minute Sports Medicine Consult|date=2012|publisher=Lippincott Williams & Wilkins|isbn=9781451148121|page=320|edition= 2|url=https://books.google.com/books?id=-LOm9enAxQ8C&pg=PA320|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170908151245/https://books.google.com/books?id=-LOm9enAxQ8C&pg=PA320|archivedate=2017-09-08}}</ref> Një nga temperaturat e trupit më të ulëta të dokumentuara prej të cilave dikush me hipoterminë aksidentale ka mbijetuar është 13.0 ° C në një fund të mbytjes së një vajze 7-vjeçare në Suedi.<ref>{{cite web|title=Remarkable recovery of seven-year-old girl|url=http://sverigesradio.se/sida/artikel.aspx?programid=2054&artikel=4296666|accessdate=2 Marchmars 2015|date=17 janar 2011|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150307183116/http://sverigesradio.se/sida/artikel.aspx?programid=2054&artikel=4296666|archivedate=7 mars 2015}}</ref> Mbijetesa pas më shumë se gjashtë orëve të CPR është përshkruar. Për ata për të cilët përdoret ECMO ose anashkalojë, mbijetesa është rreth 50%.<ref name=NEJM2012/> Vdekjet për shkak të hipotermisë kanë luajtur një rol të rëndësishëm në shumë luftëra. E kundërta e hipotermisë është [[Hipertermia|hipertermia]], një rritje e temperaturës së trupit për shkak të termoregulimit të dështuar.
 
==Shkaqet==