Wikipedia

Libohova: Dallime mes rishikimesh

Browse history interactively
[redaktim i pashqyrtuar][redaktim i pashqyrtuar]
← Redaktim më i vjetërNdryshimi më pas →
Content deleted Content added
PamorTekst wiki
No edit summary
Hatake (diskuto | kontribute)
7.597 edits
No edit summary
Rreshti 1:
Qyteti i Libohovës, me rreth 3200 banorë, ndodhet ne juglindje te Gjirokastrës rreth 11 km ne rrugë ajrore dhe 17 km ne rrugë automobilistike, i shtrirë ne këmbët e malit Bureto. Sipërfaqja e Libohovës është mbi 260 ha. Lartësia e qytetit varion nga 320-800 m mbi nivelin e detit. Kufizohet me lumin e vogël Drino ne perëndim, me [[Labovë e Kryqit|Labovën e Kryqit]] dhe me lumin e Suhës ne veri dhe ne jug me Nepravishtën. Nga lindja kufizohet me malin Bureto. Qyteti ka një pozicion mjaft panoramik perpër luginën e Drinos. Që larg shquan kalaja e [[Ali Pashë Tepelenës|Ali Pashë Tepelenës]] ndërtuar për të motrën e tij Shanishanë. Kalaja kishte një pozicion strategjik dhe kontrollonte gjithë luginën. Zona ku shtrihet qyteti ndahet nga disa përrenj në zona të veçanta shkëmbore në të cilat burojnë ujërat e kristalta dhe të ftohta të burimeve të Zhepes,te Lozes etj. Në qendër te Libohovës ndodhet rrapi shumëshekullor mbi 560 vjecar, një monument i rrallë i natyrës, i cili është i rrethuar nga rrepë të tjerë. Ata i japin qytetit gjelbërimin, bukurinë dhe freskinë verore. Gjithashtu bien në sy, në qendër të qytetit, sarajet e bejlerevebejlerëve të Libohovës.
 
HISTORIKU I QYTETIT
== Prejardhja emrit ==
Per gjenezën e qytetit ka pikëpamje të ndryshme ende të pakonsoliduara për shkak të mungesës së gërmimeve arkeologjike dhe burimeve historike.Nje pjesë të studiuesve mendojnë se qyteti daton aty rreth shekullit te VII-para krishtit.Kjo dokumentohet nga varret pagane të gdhendura në shkëmb të tipit sarkofag,ne lëmin e Matit dhe ne shpellen e lagjes Linua në qendër të qytetit.Emri i kohës së lashtë ishte "dhryopi" shpjeguar si fjalë pellazgjike dhe e lidhur me emrin "dru-lis,pyll,natyrë".Mbi këtë emër hedh dritë edhe pukëvili(diplomat,shkrimtar dhe historian francez)ku shkruan në një nga librat e tij;-Në anën e djathtë nga lindja e Celydnusit(lumit Drino) është e vendosur Libohova,ku sundon Shanishaja,kryelarta dhe e pamëshirshmja "Zonja e Dryopias".▼
 
Ndërsa studiuesi Moikom Zeqo mendon se ka mundësi që të lokalizohet me një emër të vjetër që përmendet në hartat e lashta dhe që thirret Elaeus.Ky,sipas studiuesit Zeqo është një variant.Varianti i dytë është sipas tij përmendja e një qyteti antik me emrin "Omfalius".Zeqo dhe studiues të tjerë e lidhin krijimin e qytetit me krijimin e qëndrave të mëdha në luginën e drinos si antigoneja,adrianopoli etj.(shek.i IV-para krishtit).Si qendër përfshihej në fisin ilir të antintaneve në kufirin më verior të Molosëve.▼
Emrin LibohoveLibohovë duhet ta ketë marrë pas shek.te VI pasi sllavët u dyndën dhe pushtuan arbërine. Mbi këtë emër mendohet të ketë dy kuptime:
:I pari libohova-vend buzebuzë fushës, luginës.
:I dyti libo-do të thotë i dashur me kuptimin vend i bukur dhe prapashtesa përkëdhelëse ovo.
 
== Historik ==
▲Per gjenezën e qytetit ka pikëpamje të ndryshme ende të pakonsoliduara për shkak të mungesës së gërmimeve arkeologjike dhe burimeve historike. Nje pjesë të studiuesve mendojnë se qyteti daton aty rreth shekullit te VII-para krishtit. Kjo dokumentohet nga varret pagane të gdhendura në shkëmb të tipit sarkofag, ne lëmin e Matit dhe ne shpellen e lagjes Linua në qendër të qytetit. Emri i kohës së lashtë ishte "dhryopi"''Dhryopi'' shpjeguar si fjalë pellazgjike dhe e lidhur me emrin "dru-lis, pyll, natyrë". Mbi këtë emër hedh dritë edhe pukëviliPouqeville (diplomat, shkrimtar dhe historian francez,) ku shkruan në një nga librat e tij;-Në anën e djathtë nga lindja e Celydnusit(lumit Drino) është e vendosur Libohova,ku sundon Shanishaja,kryelarta dhe e pamëshirshmja "Zonja e Dryopias".
 
:''Në anën e djathtë nga lindja e Celydnusit (lumit Drino) është e vendosur Libohova, ku sundon Shanishaja, kryelarta dhe e pamëshirshmja "Zonja e Dryopias"''.
 
▲Ndërsa studiuesi [[Moikom Zeqo]] mendon se ka mundësi që të lokalizohet me një emër të vjetër që përmendet në hartat e lashta dhe që thirret Elaeus. Ky, sipas studiuesit Zeqo është një variant. Varianti i dytë është sipas tij përmendja e një qyteti antik me emrin "''Omfalius"''. Zeqo dhe studiues të tjerë e lidhin krijimin e qytetit me krijimin e qëndrave të mëdha në luginën e drinosDrinos si antigoneja[[Antigonea]],adrianopoli [[Adrianopoli]] etj.(shek.i IV-para krishtit). Si qendër përfshihej në fisin ilir të antintaneveAntintaneve në kufirin më verior të Molosëve.
 
Në mesjetë qyteti bëhet një qendër e rëndësishme dhe fortifikimi kështjellor ka qenë para se të ndërtohej kalaja e aliut.
Në fillim të shek.të XV pushtohet nga turqit dhe kthehet në një qendër të rëndësishme. Për këtë dëshmojnë në shkrimet e tyre personazhe të njohur si kronikani dhe udhetari i famshëm turk [[Evlia Çelebiu]],lord [[George Gordon Byron|Lord Bajron]], diplomati dhe historiani francez FransuaFrançois PukeviliPouqeville etj. Në vitet 1920-1940 ishte një nga qendrat administrative më të rëndësishme të jugut ku përfshinte si nënprefekturë edhe zonat e Pogonit, Dropullit të sipërm dhe fshatrat e Rrëzës së Zezë. Në këtë kohë u zhvillua edhe pazari i Libohoves me rreth 43 dyqane. Në vitet 1944-1990 ishte një qytet që e mbështeste ekonominë e familjeve tek bujqësia dhe blegtoria dhe në disa njësi të vogla prodhuese që u krijuan në këtë zonë.
 
{{AL-gjeo-cung}}
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/wiki/Libohova"