|
'''Shia Islam''' (arabisht: شيعة, Shīah), është emërtimi i dytë më i madh i Islamit, pas islamizmit sunit. Pasuesit e besimtarët shiitë janë quajtur shiitë apo shiitët. "Shia" është formë e shkurtër të historike Ali fraza Shīatu (شيعة علي), që do të thotë "ndjekësit e Ali", "fraksion i Ali", apo "partia e Ali"
Ngjashëm me shkollat tjera të mendimit në Islam, Shia Islam është i bazuar në mësimet e librit të shenjtë islam, Kuranin dhe mesazhin e profeti i fundit i Islamit, Muhammedi[3]. Në kontrast me shkollat tjera të mendimit, Shia Islam mban se familja e Muhamedit, Ehl-Bejt ("Njerëzit e House"), dhe disa individë nga pasardhësit e tij, të cilët janë të njohur si imamë, kanë shpirtërore të veçanta dhe autoritet politik mbi komunitetit. Shia Muslimanët besojnë më tej se Ali, kushëriri i Muhammedit dhe-dhëndër, ishte i pari i këtyre Imamëve dhe ishte pasardhës i ligjshëm për të Muhammedit[6] dhe kështu kundërshtojnë legjitimitetin e tre halifëve të parë.
Shiitët i përket Ali si figura e dytë më të rëndësishëm pas Profetit Muhamed. Sipas tyre, Muhamedi sugjeruar në raste të ndryshme gjatë jetës së tij se Ali duhet të jetë udhëheqës i myslimanëve, pas dështimin e tij. Sipas kësaj pikëpamje, Ali si pasardhës i Muhamedit, jo vetëm ka vendosur mbi komunitetin në drejtësi, por interpretoi edhe Ligjin e Sheriatit dhe kuptimin e tij të fshehtë. Kështu ai u konsiderua si qenë të lirë nga gabimi dhe mëkati (i pagabueshëm), dhe caktuar nga Zoti me dekret hyjnor (NASS) të jetë Imam parë. Ali është i njohur si "njeri i përsosur" (al-insan al-Kamil), të ngjashme me Muhamedin sipas këndvështrim Shia. Si rezultat, përdorimi i haditheve shiitët atribuohet Muhamedit dhe të imamëve, dhe merita të familjes së Profetit dhe bashkëpunëtorë të ngushtë, në dallim nga traditat sunite ku suneti është transmetuar kryesisht nga shokët. Me pas, hadithe kontraste midis shiave dhe sunitve jan njera nga arsyet për zënien në mes tyre, sunitet nuk i përdorin hadithet e shiave.
== Doktrinë ==
Pozita e Ali është mbështetur nga hadithi të shumta, duke përfshirë edhe hadithi i pellg të Khumm, Hadith nga dy gjëra të rëndë, Hadithi i stilolaps dhe letër, Hadithi e ftesës së familjeve të ngushtë, dhe Hadith i Dymbëdhjetë Pasardhësit. Në veçanti, Hadithi i mantel është cituar shpesh për të ilustruar ndjenjën e Muhammedit ndaj Aliut dhe familjes së tij nga studiues të dy sunni dhe shiitë. Prandaj, shia besojnë se familja e haditheve të Profetit janë mbizotërues mbi burime të tjerët.
Edhe pse ka pasur disa degë Shia gjatë historisë, në ditët e sotme shia Islami është i ndarë në tri degë kryesore.[13] Më të madh sekt shiitëve në fillim të shekullit të 21 është ʿIthnā Ashariyyah,[14] zakonisht të referuara në anglisht si Twelvers, ndërsa degët më të vogla përfshijnë Ismaili dhe Zaidi, i cili në dyshim prejardhjen Twelver e Imamëve dhe të besimeve.[15] Twelvers përbëjnë shumicën e popullsisë në Iran,[16] Azerbajxhan,[1] Bahrein,[17] dhe Irak. Zaidiyyah përbëjnë një pjesë të considerible e Jemenit. Vende të tjera me një pjesë të konsiderueshme të Shia janë Siri, Liban, Kuvajt, Pakistan, Indi, Afganistan, Arabia Saudite, në jug të Turqisë.
Besimit islam Shia është e gjerë dhe gjithëpërfshirës të grupeve të ndryshme.[1] Besimet Shia teologjike, dhe praktika fetare si lutjet pak ndryshojnë nga sunitët. Ndërsa sunitët lutem 5 herë në ditë, shiitët kanë mundësi të falur namazin të caktuara së bashku në 3 lutje, siç ka 3 herë më të dallueshme të përmendura në Kur'an.[18][19] Islami shiit mishëron një sistem tërësisht të pavarur e fetare interpretimin dhe autoritet politik në botën myslimane.[20][21] identitetit shia dolën gjatë jetës së Muhammedit,[22] dhe teologji Shia ishte formuluar në shekullin e dytë.[23] Qeveritë e parë shia dhe shoqëritë janë themeluar nga fundi i shekullit të tretë (pas Hixhretit). AH i katërt shekulli / CE dhjetë shekulli ka qenë e përmendur nga Louis Massignon 'shekullit shiitë Ismaili në historinë e Islamit'.[24]
Ndërsa sunitët besojnë se Mehdiu do të shfaqet diku në të ardhmen, shiitët besojnë se Mehdiu ishte tashmë në tokë, është aktualisht`imam i fshehur` i cili punon përmes muxhtehideve për të interpretuar Kur`anin, dhe do të kthehet në fund të kohës.
[[Kategoria:Islam]]
[[ace:Nasyid]]
[[ar:الشيعة]]
[[an:Xiismo]]
[[ast:Xiísmu]]
[[az:Şiə]]
[[bn:শিয়া ইসলাম]]
[[be:Шыіты]]
[[be-x-old:Шыізм]]
[[bs:Šiitski islam]]
[[bg:Шиитски ислям]]
[[ca:Xiisme]]
[[cs:Ší'itský islám]]
[[cy:Shia]]
[[da:Shiisme]]
[[de:Schia]]
[[dv:ޝީޢީ މަޛްހަބު]]
[[et:Šiiidid]]
[[el:Σιίτες]]
[[en:Shia Islam]]
[[es:Chiismo]]
[[eo:Ŝijaismo]]
[[eu:Xiismo]]
[[fa:شیعه]]
[[fo:Shia Islam]]
[[fr:Chiisme]]
[[ko:시아파]]
[[hy:Շիա իսլամ]]
[[hi:शिया]]
[[hr:Šijiti]]
[[id:Syi'ah]]
[[oc:Chiisme]]
[[os:Шииттæ]]
[[is:Sjía]]
[[it:Sciismo]]
[[gl:Xiísmo]]
[[he:שיעה]]
[[ka:შიიტობა]]
[[sw:Washia]]
[[ku:Şiîtî]]
[[la:Secta Siitica]]
[[lv:Šiītu islāms]]
[[lt:Šiizmas]]
[[hu:Síita iszlám]]
[[ml:ഷിയാ ഇസ്ലാം]]
[[mr:शिया इस्लाम]]
[[mt:Xigħa]]
[[mzn:تشیع]]
[[ms:Syiah]]
[[nl:Sjiisme]]
[[ja:シーア派]]
[[no:Sjiaislam]]
[[nn:Sjiaislam]]
[[pnb:شیعہ]]
[[ps:شیعه]]
[[pl:Szyizm]]
[[pt:Xiismo]]
[[ro:Shi'a]]
[[ru:Шииты]]
[[scn:Sciismu]]
[[simple:Shi'a Islam]]
[[sk:Šía]]
[[sl:Šiizem]]
[[so:Shiica]]
[[sr:Шиити]]
[[sh:Šiiti]]
[[fi:Šiialaisuus]]
[[sv:Shia]]
[[tl:Islam na Shia]]
[[ta:சியா முசுலிம்]]
[[tt:Шигыйчелек]]
[[te:షియా ఇస్లాం]]
[[th:ชีอะหฺ]]
[[tr:Şiilik]]
[[uk:Шиїти]]
[[ur:اہل تشیع]]
[[vi:Hồi giáo Shia]]
[[war:Shia Islam]]
[[yi:שיא איסלאם]]
[[zh-yue:什葉派]]
[[zh:什叶派]]
|
