Ushtria Çlirimtare Popullore
Ushtria Çlirimtare Popullore (kinezçe: 中国人民解放军 Zhōngguó Rénmín Jiěfàngjūn, PLA) është forca kryesore ushtarake e Republikës Popullore të Kinës dhe krahu i armatosur i Partisë Komuniste Kineze (PKK). PLA përbëhet nga pesë degë shërbimi: Forca Tokësore, Marina, Forca Ajrore, Forca Raketore dhe Forca Mbështetëse Strategjike. Ai është nën drejtimin e Komisionit Qendror Ushtarak (KKM) me kryetarin e tij si komandant të përgjithshëm.
PLA mund të gjurmojë origjinën e saj gjatë epokës republikane në njësitë e krahut të majtë të Ushtrisë Revolucionare Kombëtare (NRA) të Kuomintang (KMT) kur ata u shkëputën më 1 gusht 1927 në një kryengritje kundër qeverisë nacionaliste si Ushtria e Kuqe Kineze. përpara se të ri-integrohej në NRA si njësi e Ushtrisë së Re të Katërt dhe Ushtrisë së Rrugës së Tetë gjatë Luftës së Dytë Sino-Japoneze. Dy njësitë komuniste të NRA u rikonstituuan në PLA më 10 tetor 1947.
Sot, shumica e njësive ushtarake në të gjithë vendin janë caktuar në një nga pesë komandat e teatrit sipas vendndodhjes gjeografike. PLA është forca më e madhe ushtarake në botë dhe përbën buxhetin e dytë më të madh të mbrojtjes në botë. Ajo është gjithashtu një nga ushtritë që modernizohen më shpejt në botë, dhe është cilësuar si një superfuqi potenciale ushtarake, me mbrojtje të konsiderueshme rajonale dhe aftësi në rritje të projeksionit të fuqisë globale.[1]
Ligji i PRC-së pohon në mënyrë eksplicite udhëheqjen e PKK mbi forcat e armatosura të Kinës dhe përcakton CMC-në si komandën ushtarake mbarëkombëtare të Republikës Popullore të Kinës. KKM-ja e Partisë funksionon nën emrin e KMK-së Shtetërore për funksionet ligjore dhe qeveritare dhe si Ministria ceremoniale e Mbrojtjes Kombëtare (MM) për funksionet diplomatike. PLA është e detyruar të ndjekë parimin e kontrollit civil absolut të PKK-së ndaj ushtrisë nën doktrinën e "partia komandon armën". Në këtë kuptim, PLA nuk është një ushtri kombëtare e tipit të shteteve-kombe tradicionale, por një ushtri politike ose vetë dega e armatosur e PKK-së, pasi besnikëria e saj është vetëm ndaj partisë dhe jo shtetit apo ndonjë kushtetute. Aktualisht, Kryetari i Komisionit Qendror Ushtarak është zakonisht edhe sekretari i përgjithshëm i PKK.
Që nga viti 1949, PLA ka përdorur nëntë strategji të ndryshme ushtarake, të cilat i quan "udhëzime strategjike". Më e rëndësishmja erdhi në 1956, 1980 dhe 1993. Në kohë emergjence kombëtare, Policia e Armatosur Popullore (PAP) dhe milicia kineze veprojnë si një element rezervë dhe mbështetës për PLAGF. Politikisht, PLA dhe PAP përfaqësohen në Kongresin Popullor Kombëtar (NPC) nëpërmjet një delegacioni prej 285 deputetësh, të gjithë anëtarë të KPK. Që nga formimi i KKP-së, delegacioni i përbashkët PLA-PAP ka qenë gjithmonë delegacioni më i madh dhe sot përbën pak më shumë se 9% të NPC.[2]
Të jashtme
RedaktoReferime
Redakto- ^ "2022 China Military Strength". www.globalfirepower.com (në anglishte amerikane). Marrë më 2022-12-18.
- ^ "People's Liberation Army", Wikipedia (në anglisht), 2022-12-17, marrë më 2022-12-18