Wikipedia

Zgjedhjet për Bundestagun e 21-të Gjerman

This is the stable version, checked on 23 dhjetor 2024. 1 pending change awaits review.

Zgjedhjet për Bundestagun e 21-të Gjerman pritet të zhvillohen si zgjedhje të parakohshme më 23 Shkurt 2025.

Rajhstagsgeboide (2024), selia e Bundestagut gjerman

Parakusht për këtë datë ishte dështimi i votëbesimit nga kancelari federal Olaf Scholz më 16 Dhjetor 2024, i cili kishte shpallur këtë votë dhe zgjedhjet e parakohshme pas prishjes së koalicionit të semaforit më 6 Nëntor 2024. Si datë për zgjedhjet e rregullta ishte caktuar 28 Shtatori 2025. [1]

E drejta për të votuar

Redakto

Për herë të parë po zbatohet një procedurë e ndryshuar e ndarjes së mandateve, e cila u miratua me reformën e vitit 2023. Madhësia e Bundestagut është përcaktuar në 630 deputetë rregullisht. Mandatet shtesë dhe ato kompensuese nuk ekzistojnë më. Kandidatët që marrin shumicën e votave të para në zonat e tyre zgjedhore nuk kanë më të garantuar automatikisht një vend në parlament. Mandatet direkte do të ndahen vetëm nëse ato mbulohen nga një përqindje përkatëse e votave të dyta; përjashtim nga kjo bëjnë vetëm kandidatët e pavarur me mandate direkte.[2]

Pragu zgjedhor prej 5% (me përjashtim të partive të pakicave kombëtare) mbetet si më parë. Klauzola e mandateve bazë, sipas ligjit, duhej të hiqej. Megjithatë, Gjykata Kushtetuese Federale e shpalli të papajtueshme me kushtetutën këtë ndryshim të ligjit zgjedhor me vendimin e saj të datës 30 korrik 2024 – 2 BvF 1/23. Si një zgjidhje kalimtare, gjykata urdhëroi që partitë që marrin të paktën 5% të votave të dyta ose fitojnë shumicën e votave të para në të paktën tre zona zgjedhore të marrin pjesë në ndarjen e mandateve.[3]

Partitë

Redakto

Partitë e mëposhtme, sipas gjendjes më 17 nëntor 2024, janë të përfaqësuara me të paktën pesë deputetë në Bundestag ose në një parlament të landit përmes propozimeve të tyre zgjedhore ose përfaqësojnë një pakicë kombëtare dhe për këtë arsye nuk kanë nevojë për nënshkrime mbështetëse për të marrë pjesë në zgjedhje.

Nr. Partia Shkurtesa Drejtimi politik Partia Evropiane Mandate në Bundestag Garon për Kancelar Kandidat për Kancelar Shënime
1 Partia Socialdemokrate e Gjermanisë SPD Socialdemokracia Partia Socialiste Evropiane (PSE) 207 Po Olaf Scholz [4]
2 Unioni Kristiandemokrat dhe Kristiansocial i Gjermanisë CDU/CSU Kristiandemokracia, Konservatorizmi Partia Popullore Evropiane (PPE) 153 Po Friedrich Merz [5]
3 Bashkimi 90/Të Gjelbrat TË GJELBRIT Politika e Gjelbër, Liberalizmi i Majtë Partia e Gjelbër Evropiane (PGE) 117 Po Robert Habeck [6]
4 Partia e Lirë Demokratike FDP Liberalizmi, Liberalizmi Ekonomik Aleanca e Liberalëve dhe Demokratëve për Evropën (ALDE) 90 ende i pa përcaktuar Christian Lindner? [7]
5 Alternativa për Gjermaninë AfD Populizmi i Djathtë, Ekstremizmi i Djathtë Evropa e Kombeve Sovrane (EKS) 76 Po Alice Weidel [8]
6 E Majta DIE LINKE Socializmi Demokratik E Majta Evropiane (EME) 28 Po Jan van Aken dhe Heidi Reichinnek [9]
7 Aleanca Sahra Wagenknecht BSW Konservatorizmi i Majtë – 10 Po Sahra Wagenknecht [10]

Burime

Redakto
  1. ^ "Kancelari Scholz rrëzohet nga mocioni i mosbesimit, hapet rruga për zgjedhjet e parakohshme në Gjermani". top-channel.tv (në anglishte amerikane). Marrë më 2024-12-23.
  2. ^ "Wahlrecht mit Widersprüchen: Kommt die Ampel mit ihrer Reform durch?". Der Tagesspiegel Online (në gjermanisht). ISSN 1865-2263. Marrë më 2024-12-23.
  3. ^ "Wahlrechtsreform teilweise verfassungswidrig". Aktuell (në gjermanisht). Marrë më 2024-12-23.
  4. ^ "Beschluss des Vorstands: SPD nominiert Scholz als Kanzlerkandidaten". tagesschau.de (në gjermanisht). Marrë më 2024-12-23.
  5. ^ "Parteigremien bestätigen Merz als Kanzlerkandidaten der Union". tagesschau.de (në gjermanisht). Marrë më 2024-12-23.
  6. ^ "Robert Habeck zum Kanzlerkandidaten der Grünen gekürt". ZDFheute (në gjermanisht). 2024-11-17. Marrë më 2024-12-23.
  7. ^ online, FOCUS. "Keine Kanzlerkandidatur, aber FDP-Spitzenkandidat: Das sind Lindners Pläne". FOCUS online (në gjermanisht). Marrë më 2024-12-23.
  8. ^ Pepping, Dagmar. "Weidel: Die klare Nummer eins als AfD-Kanzlerkandidatin nominiert". tagesschau.de (në gjermanisht). Marrë më 2024-12-23.
  9. ^ "Linke zu Neuwahl: Van Aken und Reichinnek Spitzenkandidaten". ZDFheute (në gjermanisht). 2024-11-10. Marrë më 2024-12-23.
  10. ^ "Wagenknecht tritt als Kanzlerkandidatin an". ZDFheute (në gjermanisht). 2024-12-17. Marrë më 2024-12-23.
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Zgjedhjet_për_Bundestagun_e_21-të_Gjerman&oldid=2734481"