Abdel Fetah Said Husein Halil el-Sisi (Arabisht: عبد الفتاح سعيد حسين خليل السيسي ʿAbdel-Fattāḥ Saʿīd Ḥesēn Khalīl es-Sīsi; lindi më 19 nëntor 1954) është një politikan egjiptian i cili është presidenti i gjashtë dhe i tanishëm i Egjiptit. Duke filluar nga 10 shkurt 2019, Sisi gjithashtu filloi të shërbejë një mandat një vjeçar si Kryetar i Bashkimit Afrikan, i cili përfundoi në vitin 2020.[1]

Abdel Fetah el-Sisi
عبد الفتاح السيسي
Presidenti i 6-të i Egjiptit
Titullar
Në detyrë
8 qershor 2014
KryeministriIbrahim Mahlab
Sherif Ismail
Mustafa Madbuli
Paraprirë ngaAdli Mansur (i përkohshëm)
Zëvendës Kryeministër i Egjiptit
Në detyrë
16 korrik 2013 – 26 mars 2014
KryeministriHazem al-Beblawi
Ibrahim Mahlab
Kryetar i Bashkimit Afrikan
Në detyrë
10 shkurt 2019 – 10 shkurt 2020
Paraprirë ngaPaul Kagame
Pasuar ngaCyril Ramaphosa[1]
Ministër i Mbrojtjes
Në detyrë
12 gusht 2012 – 26 mars 2014
KryeministriHesham Kandil
Hazem el-Beblavi
Ibrahim Mahlab
Paraprirë ngaMuhammed Husein Tantavi
Pasuar ngaSedki Subhi
Të dhëna vetjake
U lind më
Abdel Fetah Said Husein Halil el-Sisi

19 nëntor 1954
Kajro, Republika e Egjiptit
Partia politikeI pavarur
Bashkëshortja/etEntissar Amer (m. 1977)
Fëmijët4, përfshirë Mahmud
Prindër(it)Said Husein Halil el-Sisi
Suad Muhamed
ShkollimiAkademia Ushtarake Egjiptiane
Nënshkrimi
Shërbimi ushtarak
AleancaEgjipti Egjipti
Dega/shërbimi Ushtria Egjiptiane
Vite shërbimi1977–2014
Grada Marshal i fushës
NjësiaKëmbësoria
Beteja/luftraLufta e Gjirit
Kryengritja Sinai
Lufta e Dytë Civile Libaneze
Lufta Civile Jemenase

Sisi lindi në Kajro dhe pasi u bashkua me Ushtrinë Egjiptiane, mbajti një post në Arabinë Saudite përpara se të regjistrohej në Kolegjin e Komandës dhe Shtabit të Ushtrisë Egjiptiane. Në vitin 1992, Sisi u trajnua në Kolegjin e Komandës dhe Shtabit të Shërbimeve të Përbashkëta në Mbretërinë e Bashkuar, dhe më pas më 2006 u trajnua në Kolegjin e Luftës së Ushtrisë së Shteteve të Bashkuara në Carlisle, Pensilvania. Sisi shërbeu si komandant i mekanizuar i këmbësorisë dhe më pas si drejtor i inteligjencës ushtarake. Pas revolucionit egjiptian të vitit 2011 dhe zgjedhjes së Muhamed Morsi në presidencën egjiptiane, Sisi u emërua Ministër i Mbrojtjes nga Morsi në 12 gusht 2012, duke zëvendësuar Husein Tantavi të epokës së Husni Mubarekut.

Si Ministër i Mbrojtjes, dhe përfundimisht Komandant i Përgjithshëm i Forcave të Armatosura Egjiptiane, Sisi ishte i përfshirë në grusht shteti ushtarak që largoi presidentin e atëhershëm Muhammed Morsi nga zyra më 3 korrik 2013, në përgjigje të protestave të qershorit 2013, të quajtur një revolucion nga ithtarët e saj. Ai shpërndau Kushtetutën Egjiptiane të vitit 2012 dhe propozoi, së bashku me figurat kryesore të opozitës dhe fetare, një hartë të re politike, e cila përfshinte votimin për një kushtetutë të re dhe zgjedhjet e reja parlamentare dhe presidenciale. Morsi u zëvendësua nga një president i përkohshëm, Adli Mansur, i cili emëroi një kabinet të ri. Qeveria e përkohshme goditi Vëllazërinë Myslimane dhe mbështetësit e saj islamikë në muajt që pasuan, dhe më vonë kundër disa kundërshtarëve liberalë të administratës pas-Morsit. Më 14 gusht 2013, policia kreu masakrën e Rabaa në gusht 2013, duke vrarë qindra civilë dhe duke plagosur mijëra, duke çuar në kritika ndërkombëtare.

Më 26 mars 2014, në përgjigje të thirrjeve të mbështetësve për të garuar për presidencë, Sisi u tërhoq nga karriera e tij ushtarake, duke njoftuar se do të kandidonte si një kandidat në zgjedhjet presidenciale të 2014. Zgjedhjet u mbajtën midis 26 dhe 28 maj dhe kishte një kundërshtar Hamdeen Sabahi.[2] Sisi fitoi me 97% të votave dhe u betua në detyrë si President i Egjiptit më 8 qershor 2014.

Referime

Redakto
  1. ^ a b Simon (10 shkurt 2020). "South African President Cyril Ramaphosa elected African Union Chairperson as continent vows to "silence the guns," boost trade and close gender gap" (në anglisht). Today News Africa. Marrë më 10 shkurt 2020.
  2. ^ "Egypt election: Sisi secures landslide win" (në anglisht). BBC. 29 maj 2014. Marrë më 29 korrik 2014.