Banda Dalton ishte një grup kriminele në Perëndimin e Vjetër Amerikan gjatë viteve 1890-1892. Ishte gjithashtu i njohur si Vëllezërit Dalton sepse tre nga anëtarët e saj ishin vëllezër. Banda ishte e specializuar për vjedhje bankash dhe trenash. Gjatë një grabitjeje në përpjekje të një banke në Coffeyville, Kansas në vitin 1892, dy nga vëllezërit dhe dy anëtarët e tjerë të bandës u vranë; Emmett mbijetoi dhe u kap, u gjykua dhe u dënua. Ai u lirua nga burgu pasi vuajti 14 vjet burg.

Banda Dalton. Nga e majta në të djathtë: Bill Power; Bob Dalton; Grat Dalton, Dick Broadwell

Vëllai më i vjetër Frank kishte qenë një zëvendës i marshallit të SHBA-së, por u vra në vitin 1887. Në vitin 1890, Grat, Bob, dhe Emmett iu drejtuan krimit pasi nuk u paguan si oficer të ligjit. Vëllai i tyre i mesëm William M. "Bill" Dalton nuk u bashkua asnjëherë me vëllezërit e tij, por shërbeu si spiun dhe informator i tyre. Pas vdekjes së tyre ai do të formonte bandën e tij me Bill Doolin, i njohur si Wild Bunch, ose Banda Dalton-Doolin. Bandat ishin kushërinjtë e parë përmes nënës së tyre te vëllezërit the Younger, të cilët hipnin me Jesse James. Daltonët ishin aktivë më vonë dhe në mënyrë të pavarur nga Banda James-Younger, të cilët ishin shumë më të vjetër.

Për shkak të popullaritetit dhe sensacionalizmit që rrethuan Daltonët, ata u akuzuan për grabitje të ndryshme në të gjithë vendin. Kjo çoi në një shumëllojshmëri të miteve që po shkruheshin për bandën. Sidoqoftë, pjesa tjetër e fundit e vëllezërve, Lit, theu heshtjen e tij për të vërtetën e veprimtarive të vëllezërve të tij pas vdekjes së vëllait të tij Emmett. Ai akuzoi librin e Emmetit për bandën, When the Dalton's Rode, se ishte kryesisht trillim, saktësisht se si Emmett mohoi të ishte në Kaliforni me vëllanë e tij Bob. Emmett megjithatë kishte pranuar lirshëm në shtratin e tij të vdekjes në Frank Forrest Latta se ai ishte në Kaliforni me vëllanë e tij Bob, dhe kishte përdorur pseudonimin William McElhanie, duke i kërkuar Latta të mos i publikonte informacionet deri pas vdekjes së tij.[1]

Fillimet Redakto

Babai i tyre ishte Lewis Dalton nga Jackson County, Mizuri. Ai ishte një rojtar i një lokali në Kansas City, Mizuri, kur u martua me Adeline Youngen. Ajo u bë një hallë e Cole dhe Jim Younger. Fëmijët e Daltonit ishin:

  • Charles Benjamin "Ben" Dalton (1852–1936)
  • Henry Coleman Dalton (1853–1920)
  • Littleton "Lit" Lee Dalton (1857–1942)
  • Franklin "Frank" Dalton (1859–1887)
  • Gratton Hanley "Grat" Dalton (1861–1892)
  • William Marion "Bill" Dalton (1863–1894)
  • Eva May Dalton (1867–1939)
  • Robert Rennick "Bob" Dalton (1869–1892)
  • Emmett Dalton (1871–1937)
  • Leona Randolph Dalton (1875–1964)
  • Nancy May Dalton (1876–1901)
  • Simon Noel "Si" Dalton (1878–1928)

Prej famijes që ishin anëtar të Bandës Dalton ishin: Bob, Emmett, Grat, and Bill.[2]

Lewis Dalton e kaloi pjesën më të madhe të kohës pa sukses duke luajtur në garat e kuajve. Qysh në vitin 1870 ai filloi të udhëtonte për në Kaliforni për të hyrë në qarqe, ndonjëherë duke u larguar për muaj me radhë. Duke filluar nga më i moshuari, ai përfundimisht do të sillte me vete të gjithë djemtë e tij. Në vitin 1877 ndërsa babai i tyre po vraponte kuaj në Visalia, California, djemve më të vjetër iu ofruan punë të qëndrueshme, por e refuzuan atë në atë kohë. Pasi u kthyen në shtëpi nga garat Ben, Frank dhe Lit vendosën të merrnin ofertën dhe udhëtuan përsëri në Kaliforni për të punuar si mushkar. Grat dhe Cole përfundimisht u ndoqën më 1880. Grat shpejt bëri një reputacion si një luftëtar i lokaleve Luginës së San Joaquin. Në të njëjtin vit, Frankit iu ofrua një vend pune në Territorin Indian, tani shteti i Oklahomës, dhe u transferua të ishte më afër shtëpisë duke u bërë një zëvendës marshall amerikan nga Fort Smith, Arkansas. Bill gjithashtu u bashkua me vëllezërit e tij më 1884, filloi një familje dhe dha me qira një fermë në San Luis Obispo County, California.

Lewis Dalton përfundimisht përfundoi duke luajtur lojërat e shtëpisë së familjes në Belton, Missouri. Adeline ishte në gjendje të merrte një pjesë të tokës pranë Kingfisher, Oklahoma më 1890, kur territori i Oklahomës u hap për zgjidhje. Lewis vdiq menjëherë pas, përpara se ndonjë nga djemtë e tij të bëheshin oficer të ligjit.[3]

Plaçkitje në bankë Redakto

 
Banka Condon, Coffeyville, Kansas rreth viti 1890 një nga dy bankat që Banda Dalton u përpoqën ta plaçkiteshin.

Më 5 tetor 1892, Banda Dalton planifikoi të vjedhë dy banka në Coffeyville, Kansas. Bob kishte planifikuar tërë grabitjen. Emmett megjithatë ishte kundër kësaj. Ai kishte shkuar në shkollë në Robbins Corners afër Coffeyville dhe kishte njohur disa qindra njerëz në qytet. Ai kishte frikë se disa nga miqtë e tij do të lëndoheshin, por Bob siguroi se nuk do të kishte asnjë qitje dhe se do të përfundonte para se dikush ta dinte se çfarë ndodhi. Plani ishte që Bob dhe Emmet do të vidhnin Bankën e Parë Kombëtare ndërsa Grat, Broadwell dhe Powers të vidhnin Bankën Condon përtej rrugës. Emmeti mendoi se Grat do t'i prishte gjërat nëse ai shkonte vetëm me Powers dhe Broadwell dhe mendoi se ata duhet të bënin tregti. Kjo çoi në një debat të rëndë midis Bob dhe Emmett dhe krijoi hidhërim midis tyre gjatë rrugës për grabitje.

Në mëngjesin e 5 tetorit, banda doli nga rrugica në sheshin e Coffeyville. Një magazinier që po përshkonte trotuarin disa metra larg, vuri re Bobin, Emmett dhe madje edhe Gratin që kishte mustaqe të rrejshëm dhe vrapoi brenda dyqanit të tij. Në mënyrë të ngushtë, pesë kaluan Walnut Street nga rrugicë në Bankën Condon, duke mbajtur pushkët Winchester afër përgjatë këmbëve. Grat, Broadwell dhe Powers hynë në Bankën Condon dhe Emmett dhe Bob nxituan përtej Union Street në Bankën e Parë Kombëtare. Në atë kohë po bëhej punë në rrugë dhe një nga punëtorët vuri re ata dhe filloi të bërtas, "Daltonët po grabisin bankën!" Shumë shpejt gjysma e biznesmenëve rreth sheshit e dinin se çfarë po ndodhte dhe mesazhi kaloi shpejt në të gjithë qytetin.

Grat hyri në Bankën Condon dhe drejtoi Winchester-in e tij në arkë, duke urdhëruar ta ngriste duart lart, ndërsa Powers dhe Broadwell morën pozicione në derë. Grati shkoi në zyrën e prapme dhe e urdhëroi menaxherin në pjesën e përparme, më pas i dorëzoi arkëtarit një thes dhe e urdhëroi që ta mbushë me para nga sirtari i parave. Pastaj, duke e parë derën e kasafortës ishte e hapur, Grat i porositi të dy në kasafortën ku ishte kasaforta me ar. Kur iu tha të hapte kasafortën menaxheri gënjeu, duke i thënë Gratit se ishte një orë e mbyllur dhe se nuk do të hapej për dhjetë minuta të tjera. Grat i besoi dhe vendosi që të presë derisa të hapet. Ai pastaj urdhëroi çantat e argjendit në dyshemenë e kasafortës në çantën e tij, që përmbante 1000 dollarë dhe peshonte rreth dyqind paund.

Ndërkohë, Emmett dhe Bob kishin hyrë në Bankën e Parë Kombëtare, kishin mbuluar oficerët dhe dy klientë dhe kishin porositur arkëtarin, Thomas Aryes, të hapte kasafortën aty ku kishte ar dhe para. Ata e futën arin në thes, e detyruan Aryen para tyre si mbulesë dhe dolën nga dera e përparme. Ata kishin planifikuar të takoheshin me Gratin dhe të kalonin plazhin në rrugicë ku mund të bënin arratisjen e tyre, por fjala e grabitjes ishte përhapur nëpër qytet. Ndërsa dilnin nga dera, një agjent i American Express hapi zjarr me revolen e tij. Bob dhe Emmett filluan të gjuajn dhe lanë Aryes në trotuar. Ata u kthyen dhe kaluan nëpër derën e pasme, duke mbajtur të dy pushkët dhe çantat, ndërsa morën dy punonjës të tjerë të bankës si mbrojtje.

Grat dëgjoi të shtënat nga agjenti i Express. Ai më pas vendosi qesen e thesit të ishte shumë e rëndë për ta mbartur dhe urdhëroi argjendin të marrë, më pas nguliti se çfarë para mund të futet në xhepat e palltos. Dy dyqane hardhie në qytet ndërkohë kishin filluar të kalonin armë te qytetarët vendas, të cilët filluan të qëllonin nëpër dritare në Bankën Condon. Të tre gjuajtën dhe u mbajtën jashtë, duke pritur që të hapet bllokimi i kohës. Disa qytetarë u plagosën në luftime.

Kur Emmett dhe Bob dilnin nga dera e pasme e Bankës së Parë Kombëtare, ata u takuan nga Lucius Baldwin i cili kishte qenë duke vëzhguar derën me pistoletën e tij. Bob e urdhëroi që të hidhte armën dhe, kur ai nuk arriti të përgjigjet, e qëlloi me Winchester duke e vrarë. Bob dhe Emmett pastaj shkuan deri në fund të rrugicës së pasme në Rrugën e Tetë, ku ata mund të dëgjonin qytetarët e qytetit duke qëlluar në Condon Bank. Jashtë një dyqani droge nga Kombëtare e Parë, George Cubine po qëndronte me Winchester-in e tij që synonte derën e përparme të bankës, duke pritur daljen e Bobit dhe Emmett. Bob e qëlloi në kokë. Partneri i Kubinës, Charles Brown, po qëndronte i paarmatosur pranë tij dhe shkoi të merrte Winchester-in e tij. Ndërsa ngriti pushkën lart, Bob e qëlloi dhe e vrau.

Pasi u la në trotuar nga Bob dhe Emmett, Thomas Aryes kishte futur në një nga dyqanet e pajisjeve dhe kapi një pushkë. Ai e vuri re Bobin ashtu si e kishte vrarë Brownin dhe i drejtoi pushkën drejt tij nga pas dritares së dyqanit. Bob pa Aryes nga rreth dyqind metra larg dhe shpejt e qëlloi në kokë. Aryes nuk u vra, por ai do të mbetej i paralizuar për tërë jetën.

Ndërsa plumbat po zhyteshin në Bankën Condon, Powers i tha Grat se ishte goditur në krah. Grat i urdhëroi punonjësit të shtriheshin në dysheme në zyrën e pasme dhe, pasi morën sinjalin nga Bob, u thanë Powers dhe Broadwell se ishte koha për të lënë. Të tre dolën nga dera anësore duke u shtypur dhe duke u zënë përtej Rrugës Walnut në rrugicën ku kishin hipur kuajt e tyre. Bob dhe Emmett takuan Gratin dhe të tjerët në rrugicë, thasë të parave që ishin akoma mbi krahët e tyre.

Grat dhe Bob Dalton, Dick Broadwell dhe Bill Powers u vranë të gjithë. Emmett Dalton mori 23 plagë me armë zjarri, por shpëtoi. Atij iu dha një dënim i përjetshëm në burgun e shtetit Kansas në Lansing, Kansas, për të cilin ai shërbeu 14 vjet para se të falet. Ai u transferua në Hollywood, California dhe u bë një agjent i pasurive të patundshme, autor dhe aktor dhe vdiq në vitin 1937 në moshën 66 vjeç. Bill Doolin, Newcomb "Bitter Creek" dhe Charlie Pierce mbetën anëtarët e vetëm nga banda origjinale.

Bill Doolin filloi një bandë të re me anëtarët e mbetur të Badës Dalton. Bill Dalton përfundimisht do të bashkohej dhe do të bëhej një nga drejtuesit. Banda u bë e njohur më pas si Banda Doolin-Dalton. Dalton thuhet se ishte një nga pjesëmarrësit në një betejë me armë më 1 shtator 1893 në Ingalls, Oklahoma Territory, ku u vranë tre zëvendës marshall amerikan. Ai mund të ketë qenë një nga një bandë me katër burra që vodhi Bankën e Parë Kombëtare të Longview, Texas, më 21 maj 1894. Ai u pushkatua dhe u vra nga një pozë afër Ardmore më 8 qershor 1894. Nëntë nga zëvendës marshalët amerikanë i cili vrau Bill Dalton u padit për vrasjen e tij në gjykatën federale në Ardmore në qershor 1896. Me sa duket, asnjë nuk u gjykua kurrë. Pse u akuzuan mbetet mister.[4]

Referime Redakto

  1. ^ Latta, Frank (1976). Dalton Gang Days:From California to Coffeeville. Bear State Books. fq. 1–44. ISBN 1892622149. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  2. ^ "DALTON Family History: Old West Kansas – Dalton Gang – KS Heritage Group – www.kansasheritage.org". Arkivuar nga origjinali më 11 nëntor 2016. Marrë më 3 prill 2017. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  3. ^ Latta, Frank (1976). Dalton Gang Days:From California to Coffeeville. Bear State Books. fq. 1–44. ISBN 1-892622-14-9. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  4. ^ Samuelson, Nancy B. Encyclopedia of Oklahoma History. "Dalton Gang." Arkivuar 19 nëntor 2012 tek Wayback Machine