Biblioteka Universitare "Shën Klimenti i Ohrit" në Shkup

Biblioteka Universitare "Shën Kliment Ohri" në Shkup ishte një nga institucionet e para të themeluara me vendim të Kuvendit Antifashist të Çlirimtarit Kombëtar të Maqedonisë ( ASNOM ) më 23 nëntor 1944.

Hyrje

Tradita e pasur bibliotekare në tokën e Republikës së Maqedonisë së Veriut, rrënjët e së cilës shtrihen në veprat e edukatorëve pan-sllavë Shën Kirili (826–869) dhe Shën Metodi (820–885) janë të njëjtat themele mbi të cilat Biblioteka filloi të ndërtonte dhe zhvillonte veprimtarinë e saj. Mbrojtësi i saj, Shën Klementi i Ohrit (840–916) themeloi bibliotekën e parë manastiri në Ohër, në Manastirin e Shën Panteleimonit, dhe ai konsiderohet të jetë themeluesi i bibliotekarisë në këto anë. Bibliotekat e shumta manastire mesjetare në Maqedoni, një pjesë e koleksioneve të të cilave sot gjenden në bibliotekë, vazhduan traditën bibliotekare në territorin e Maqedonisë.

Koleksioni fillestar i Bibliotekës Kombëtare dhe Universitare "Shën Klimenti i Ohrit" arrin në 150.000 njësi bibliotekare, kryesisht tekste universitare dhe botime shkencore në fushën e shkencave humane dhe shoqërore: letërsi, etnologji, gjeografi, histori etj., si dhe të rëndësishme. tituj nga literatura referente (enciklopedi, fjalorë, bibliografi) dhe rreth 300 tituj periodikë. Në vitin 1945, me Vendimin e ASNOM-it, NUL-ja filloi të marrë një kopje të të gjitha artikujve të botuar në Maqedoni dhe në ish- Jugosllavi . Në këtë mënyrë ajo u bë biblioteka depozituese e ish Republikës Popullore të Maqedonisë dhe një nga tetë bibliotekat depozituese jugosllave. Që nga viti 1991, pas pavarësisë së Republikës së Maqedonisë së Veriut, biblioteka është shndërruar në depo për prodhimin botues të Maqedonisë së Veriut. ^[1]

Përmbytja e tërmetit të Shkupit të vitit 1962 dhe 1963, e ndërpreu në mënyrë të dhunshme dhe mizore zhvillimin e bibliotekës. Ndërtesa e bibliotekës u shkatërrua pothuajse plotësisht dhe koleksioni, i cili në atë kohë numëronte rreth 500.000 njësi, u dëmtua rëndë. Në fillim të vitit 1964, koleksioni u zhvendos dhe u vendos në një ndërtesë të parafabrikuar të ndërtuar me porosi, ku biblioteka funksionoi derisa u zhvendos në ndërtesën e re dhe moderne në 1972.

Koleksionet

Në kuadër të saj u krijuan departamentet e mëposhtme:

Qendra Bibliografike (1949) si njësi përgjegjëse për prodhimin e Bibliografisë Kombëtare të Maqedonisë,
Selia e Bibliotekës dhe Zhvillimi i Bibliotekës (1954),
Laboratori i mikrofilmit (1966);
Laboratori për Konservim dhe Restaurim (1970).
Qendra e Referimit (1976), e cila më vonë nisi aktivitetet fillestare në lidhje me automatizimin e proceseve të bibliotekës.

Koleksione të veçanta

Koleksione të veçanta u krijuan gradualisht. Ato përfshijnë: Materiale të vjetra të shtypura dhe libra të rrallë, Dorëshkrime të vjetra sllave, dorëshkrime orientale, arte të bukura, materiale hartografike, muzikë, arkivore, teza të doktoratës dhe të magjistraturës etj.

Përveç funksionit themelor si seli bibliotekare kombëtare dhe qendrore e Republikës së Maqedonisë, me themelimin e Sh. “Ciril and Metodius University of Shkup”, biblioteka e merr edhe funksionin universitar, të sanksionuar me Ligjin për Bibliotekat ^[2] nga viti 1960.

Sistemi i Informacionit të Bibliotekës

Në vitin 1987 Biblioteka Kombëtare, duke qenë përgjegjëse për zhvillimin e një sistemi unik bibliotekar dhe informacioni, i cili duhet të lidhë të gjitha llojet e bibliotekave në vend, mori pjesë në ngritjen e sistemit bibliotekar dhe informacionit dhe të sistemit të informacionit shkencor dhe teknologjik të Jugosllavisë, krijuar nga Instituti i Shkencave të Informacionit (IZUM) nga Maribor, (Slloveni).

Biblioteka Kombëtare filloi të aplikojë sistemin COBISS në vitin 1996. Duke i lidhur këto biblioteka në vitin 2001, COBISS. MK, u krijua sistemi i përbashkët i katalogimit, i cili më 3 dhjetor 2004 u promovua zyrtarisht si një sistem kombëtar bibliotekar-informativ. Më pas, Biblioteka Kombëtare dhe IZUM nënshkruan marrëveshjen për zbatimin e COBISS. Sistemi MK në Republikën e Maqedonisë kur u themelua Qendra Virtuale Bibliotekare e Maqedonisë (VLM Center) dhe mori përsipër detyrat e shërbimit kombëtar bibliotekar-informativ të këtij sistemi.

Në vitin 2003, Biblioteka Kombëtare, në emër të të gjitha bibliotekave në Maqedoni, nënshkroi Marrëveshjen për themelimin e rrjetit COBISS. Net, me anë të së cilës sistemi kombëtar bibliotekar-informativ COBISS. MK ishte e lidhur me sistemet e tjera bibliotekaro-informative COBISS në rajon, në rrjetin e bibliotekave që siguron qarkullim të lirë dhe shkëmbim informacioni ndërmjet bibliotekave. Sot, përmes COBISS. Net, Qendra VLM ofron lidhje dhe bashkëpunim me më shumë se 700 biblioteka pjesëmarrëse në sistemet COBISS të Sllovenisë, Serbisë, Malit të Zi, Bosnje dhe Hercegovinës, Bullgarisë dhe Shqipërisë.

Anëtarësimet

Bashkëpunimi ndërkombëtar i Bibliotekës Kombëtare dhe Universitare është shumë aktiv dhe i pasur. Biblioteka është anëtare e disa shoqatave dhe organizmave ndërkombëtare ndër të cilat janë: IFLA, CENL, LIBER, EBLIDA, ISSN, ISBN, ISMN . Në përputhje me këtë, Qendra Kombëtare për ISSN dhe Agjencia Kombëtare për ISBN, Agjencia Ndërkombëtare për ISMN si dhe qendra për vendosjen ndërkombëtare të materialeve bibliotekare dhe E-CRIS – qendër që përpilon dhe përditëson të dhënat për organizatat kërkimore, projektet kërkimore dhe studiuesit në Republika e Maqedonisë funksionon në kuadër të bibliotekës. Biblioteka është partnere në Bibliotekën Evropiane ^[3] dhe Bibliotekën Dixhitale Botërore . Përveç kësaj, Biblioteka Kombëtare strehon Sallën Gjermane të Leximit, një Instituti Konfuci, si dhe një Sallë Leximi Ruse, pikën informative të BE-së dhe së fundi edhe Këndin Amerikan.

Në fillim të vitit 2008 u vendos gurthemeli i objektit të ri dhe modern si vazhdim i atij aktual, me të cilin biblioteka ka marrë 3000 m2 shtesë. Ndërtesa e re strehon koleksionet speciale, Bibliotekën Virtuale të Maqedonisë dhe Qendrën e Dixhitalizimit . Ndërtesa e re u hap zyrtarisht më 24 maj 2009.

Shih edhe

Referime

^ "IFLA Survey of National Libraries of Education (Macedonia)". Arkivuar nga origjinali më 3 shkurt 2012. Marrë më 6 shkurt 2013. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Macedonian law for libraries^{[lidhje e vdekur përfundimisht]}
^ The European Library-archive link

Lidhjet e jashtme

Biblioteka Kombëtare dhe Universitare “Shën Klimenti i Ohrit” – faqe interneti
Biblioteka Digjitale e Maqedonisë
Katalogu i aksesit publik në internet Arkivuar 24 korrik 2019 tek Wayback Machine
Dorëshkrime të vjetra sllave nga Maqedonia
Bibliotekat elektronike maqedonase

[1] "IFLA Survey of National Libraries of Education (Macedonia)". Arkivuar nga origjinali më 3 shkurt 2012. Marrë më 6 shkurt 2013. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[2] Macedonian law for libraries^{[lidhje e vdekur përfundimisht]}

[3] The European Library-archive link

[1]

[2]

[3]